Дамэн (біялёгія): розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Dymitr (гутаркі | унёсак)
д шаблён, артаграфія
д артаграфія, выпраўленьне спасылак, вікіфікацыя
Радок 1:
[[ВыяваФайл:Biological classification L Pengo vflip be-x-old.svg|міні|140пкс|Клясыфікацыйная дыяграма]]
'''Дамэн''' або '''надцарства'''  — самы высокі ўзровень групоўкі арганізмаў у сыстэме, якая ўключае ў сабе адно ці некалькі [[Царства (біялёгія)|царства]]ў. Тэрмін быў прапанаваны ў [[1990]] годзе [[Карл Вёзэ|Карлам Вёзэ]], які разьдзяліў усе жывыя арганізмы на тры дамэнадамэны<ref>[http://www.pnas.org/cgi/content/abstract/87/12/4576 Towards a Natural System of Organisms: Proposal for the Domains Archaea, Bacteria, and Eucarya], Woese C.R., Kandler O., Wheelis M.L., Proc. Natl. Acad. Sci., 1990 стар. 4576—4579</ref>::
* [[архэі]] (''Archaea'')
* [[эўбактэрыі]] (''Eubacteria'')
Радок 6:
Найболей радыкальнае разыходжаньне ад папярэдніх сыстэмаў заключалася ў тым, што бактэрыі былі падзелены на дзьве групы (архэі й эўбактэрыі), кожная зь якіх была роўназначнай да эўкарыётаў.
 
Часам гэтыя тры дамэнадамэны, а таксама [[вірус]]ы (групу, што неня мае рангарангу) абядноўваюцьаб’ядноўваюць у таксон [[Біёта (таксаномія)|Біёта]]<ref>[http://taxonomicon.taxonomy.nl/TaxonTree.aspx?id=1 Таксон ''Biota'' в проекте ''The taxonomicon'']</ref>, ранг якога часам вызначаюць як «наддамэн» ці «супэрдамэн».
 
== Альтэрнатыўныя сыстэмы групаў вышэйшага рангу ==
Апроч атрымаўшай шырокае прызнаньне [[Сыстэма Вёзэ|сыстэмы Вёзэ]], існуюць альтэрнатыўныя сыстэмы групаў вышэйшага ўзроўню, напрыклад:
* Сыстэма, у якой жывыя арганізмы падзяляюцца на дзьве імпэрыі (ці надцарства): эўкарыёты, [[пракарыёты]], прычым апошнія адпавядаюць архэям і эўбактэрыям сыстэмы Вёзэ.
* Сыстэма зь пяці царстваў (далей не групаванымі): прокарыёты, [[пратысты]], [[грыбы]], [[расьліны]] й [[жывёлы]], прычым апошнія чатыры царствацарствы адпавядаюць імпэрыі (дамэну) эўкарыётаў.
 
== Крыніцы ==
{{Зноскі}}