Улад III Цэпэш: розьніца паміж вэрсіямі

| Жанчына = <!-- любое значэньне, калі так -->

| Месца пахаваньня = [[Снагоўскі манасырманастыр]]

'''Улад III Цэпеш''' ({{мова-ro|Vlad Ţepeș}}) — [[Сьпіс гаспадароў Валахіі|гаспадар Валахіі]] ў [[1448]], [[1456]]—[[1462]] і [[1476]] гадох. Мянушку «Цэпеш» («Коласадзіцель», рум. ţeapă — кол) атрымаў за жорсткасьць у расправах над ворагамі й паданныміпадданымі, якіх сажаў на кол. Мянушку «Дракула» (сын дракона) атрымаў па прычыне таго, што ягоны бацька быў чальцом [[ордэн Дракона|ордэнаордэну Дракона]].

Нарадзіўся ў [[Сыгішаара|Сыгішаары]], у маленькім мястэчку ў [[Трансыльванія|Трансыльваніі]], сын валашскага [[ваявода|ваяводы]] Ўлада II па мянушцы Дракул (дракон або д'ябал).

Па бацькебацьку ўнук прадстаўніцы роду [[Батары]]. У 12 гадоў разам з малодшым братам быў адпраўлены ў закладнікі й ўтрымліваўся ў [[Турэччына|Турэччыне]] на працягу 4 гадоў. Верагодна, менавіта гэты факт сапсаваў псыхіку Ўлада III. У наступнымдалейшым аб ім адклікаліся як аб вельмі неўраўнаважаным чалавеку са мноствам дзіўных ідэй і звычак. У 17 гадоў ён пазнаўдаведаўся абпра забойствезабойства баярамі бацькі й старэйшага брата. Туркі вызваляюць яго й саджаюць на прастолсталец, які ён пакідае праз некалькі месяцаў пад напорам Яноша Хуяньдзі. Дракула змушаны прасіць сховішча ў саюзьнікаў у [[Малдавія|Малдавіі]], аднак па заканчэньні чатырох гадоў, падчас малдаўскай смуты, гіне кіраўнік Малдавіі, які прыходзіўся Ўладу дзядзькай. Цэпеш зноў бяжыць, ужо разам з кузэнам [[Стэфан III Вялікі|Штэфанам чал Марэ]] — у [[Вугоршчына|Вугоршчыну]], чатыры гады знаходзіцца ў [[Трансыльванія|Трансыльваніі]] — каля валашскіх меж. У [[1456]] годзе ён узыходзіць на трон з дапамогай вугорцаў і валашских баяраў. Да пачатку кіраваньня пад уладай Цэпеша знаходзілася каля 500 тысяч чалавек. Існуюць дадзеныя, што за шэсьць гадоў свайго кіраваньня (1456—1462) Улад Дракула зьнішчыў да ста тысяч чалавек. Тым ня менш, пры падрабязным аналізе крыніц, гісторыкі сходзяцца ў меркаваньні, што гэтыя дадзеныя не дакладныя.

Панаваньне Улада пакінула вялікі адбітак на фальклёрныя традыцыі румынаў і суседніх зь імі народаў. Так, добра вядомы паэма [[Міхаэль Бэхайм|Міхаэля Бэхайма]], які жыў пры двары вугорскага караля [[Матфэй Корвін|Матфэя Корвін]]а, і нямецкія памфлеты, якія распаўсюджваліся пад назовам «Аб адным вялікім ізвергука́це» й розныя румынскія легенды, якія былі запісаны й апрацаваны вядомым казачнікам [[Петрэ Іспірэску]].

У першай чвэрці [[20 стагодзьдзе|XX стагодзьдзя]], пасьля зьяўленьня раманаў [[Брэм Стокер|Брэма Стокера]] «Дзеці начы» й «[[Дракула (раман)|Дракула]]», а таксама выхаду клясычнай нямецкай кінастужкі «[[Насфэрату: Сымфонія вусьцішы]]» галоўны герой гэтых твораў — «граф Дракула» — стаў самым вядомым літаратурным і кінематанрафічнымкінэматаграфічным вобразам [[вампір|вампіра]].