Вікіпэдыя

Сьвятая (гара): розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
д стыль
афармленьне
Радок 1:
{{Гара
{{гара
|Назва = Сьвятая
|Назва ў родным склоне = Сьвятой гары
Радок 6:
|Камэнтар = Камень на гары
|Вышыня = 345 м
|Месцазнаходжаньне = [[Дзяржынскі раён (Менская вобласьць)|Дзяржынскі раён]]
|Горная сыстэма = [[Менскае ўзвышша]]
|Каардынаты =
|ВікіМапія =
|Першае ўзыходжаньне =
|Клясычны маршрут = пешшу
|Шырата паўшар'е = паўночнае
Радок 19:
|Даўгата хвілінаў = 04
}}
'''Сьвята́я''' (з [[1958]] году — '''Дзяржы́нская''') — [[гара]], найвышэйшы пункт [[Менскае ўзвышша|Менскага ўзвышша]] і [[Беларусь|Беларусі]]. Вышыня над узроўнем мора — 345 мэтраў, бачная вышыня 40—50 м. ▼
 
Знаходзіцца ля вёскі [[Скірмунтава]], за 20 км на поўнач ад [[Койданаў|Койданава (Дзяржынску)]] і за 30 на паўднёвы захад ад [[Менск]]у. ▼
▲'''Сьвята́я''' (з [[1958]] году — '''Дзяржы́нская''') — [[гара]], найвышэйшы пункт [[Менскае ўзвышша|Менскага ўзвышша]] і [[Беларусь|Беларусі]]. Вышыня над узроўнем мора — 345 мэтраў, бачная вышыня 40—50 м.
 
▲Знаходзіцца ля вёскі [[Скірмунтава]], за 20 км на поўнач ад [[Койданаў|Койданава (Дзяржынску)]] і за 30 на паўднёвы захад ад [[Менск]]у.
 
== Агульныя зьвесткі ==
Гару складаюць [[марэна (геалёгія)|марэны]], пакрытыя суглінкамі і супяскамі, якія сфармаваліся падчас паазерскага зьледзяненьня.
 
Ля падножжа гары пачынаюцца рэчкі, што належаць да басэйнаў [[Нёман]]а і [[Дняпро|Дняпра]]. Гэта [[Пціч]], [[Іслач]], [[Сула]], [[Вуса]].
 
Паўднёва-заходнія схілы стромкасьцю да 5º, паўночныя і ўсходнія схілы спадзістыя — да 2º, разараныя. 15 % тэрыторыі на паўночным захадзе пад маладым лесам.
 
Папулярны аб'ектаб’ект пешаходнага турызму.
 
== Гісторыя ==
Назва гары, верагодна, паходзіць з дахрысьціянскіх часоў, калі на ёй знаходзілася паганскае [[капішча]]. Паводле мясцовага паданьня разьмешчаная на гары вёска [[Скірмунтава]] атрымала сваю назву ў гонар беларускага асілка «Скірмуня», што здабыў перамогу ў бітве з татарамі.
 
У 1-йпершай палове [[XX стагодзьдзе|XX ст.стагодзьдзя]] пасьля прыходу савецкай улады тэрыторыя гары апынулася ў складзе мэхдвара саўгасу «[[Камсамолец]]». У часы сталінскіх рэпрэсіяў, якія праводзілі супрацоўнікі НКУС пад лёзунгамі барацьбы са шпіёнамі-здраднікамі і варожымі элемэнтамі, у прымежнай зоне (за шэсьць кілямэтраў ад межаў міжваеннай [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польскай Рэспублікі]]) шматлікія жыхары вёскі былі высланыя на [[Салаўкі]] і ў [[Сыбір]], ніхто зь іх не вярнуўся.<ref>[http://www.expressnews.by/146.html Стас Михайлов. Станет ли Дзержинская гора Святой?] // [[Экспресс Новости|«Экспресс Новости»]], [[8 ліпеня]] [[2004]] </ref>. Падчас [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] [[30 ліпеня]] [[1943]] [[рок (год)|року]] фашысцкія карнікі ўшчэнт спалілі вёску разам з 140 мірнымі жыхарамі.
 
У [[1958]] годзе бальшавікі перайменавалі Сьвятую гару ў «Дзяржынскую» уў гонар савецкага партыйнага дзеяча, аднаго з арганізатараў «чырвонага тэрору»<ref>[[Тацяна Процька]]: [http://www.svaboda.org/content/article/790270.html «На сумленьні Дзяржынскага шмат расcтраляных людзей»] // [[Радыё Свабода]], [[22 сьнежня]] [[2004]]</ref> — [[Фэлікс Дзяржынскі|Фэлікса Дзяржынскага]].
 
У канцы [[XX стагодзьдзе|XX ст.стагодзьдзя]] на вяршыні гары паставілі памятны знак «Гара Дзяржынская. Вышэйшая кропка Беларусі. Вышыня 345 мэтраў над узроўнем мора». На пачатку [[21 стагодзьдзе|XXI ст.стагодзьдзя]] тэрыторыю гары добраўпарадкавалі.
 
== Крыніцы ==
Радок 50 ⟶ 49:
 
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.expressnews.by/146.html Стас Михайлов. Станет ли Дзержинская гора Святой?] // [[Экспресс Новости|«Экспресс Новости»]], [[8 ліпеня]] [[2004]]
* [http://txt.knihi.com/nn/1998/11/03.htm Зьміцер Бартосік. «Бясконцая гара»]
 
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Сьвятая_(гара)»