Вікіпэдыя

Спадарожнікі Плютона: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Jarash (гутаркі | унёсак)
6958 правак
д артаграфія
артаграфія, стыль
Радок 1:
{{Аб'яднаць|Плютон (карлікавая плянэта)}}
 
[[Выява:Pluto system 2006.jpg|міні|Плютон і яго спадарожнікі]]
У [[Плютон (карлікавая плянэта)|Плютон]]а вядома два [[спадарожнік]]а: [[Гідра (спадарожнік)|Гідра]] й [[Нікс (спадарожнік)|Нікс]]. Ёсьць яшчэ другі кампанэнт сыстэмы – [[Харон (карлікавая плянэта)|Харон]]. Ён зьяўляецца малым кампанэнтам [[Падвойная карлікавая плянэтная сыстэма|падвойнай карлікавай плянэтнай сыстэмы]] Плютон—Харон.)
Радок 7 ⟶ 5:
''Асноўны артыкул:'' [[Харон (карлікавая плянэта)|Харон]].
 
Харон упершыню назіралі ў [[1978]] годугодзе. Яго дыямэтар складае каля 1200 км, што толькі ўдвая менш за дыяметрдыямэтар Плютона. Памеры Плютона і Харона атрымалася вызначыць даволі дакладна дзякуючы таму, што Харон праходзіў перад дыскам Плютона і стала магчымым зрабіць разьлікі на аснове зьмен бляску сыстэмы Плютон-Харон. Веды пра існаваньне Харона дазволілі ўдакладніць масу Плютона, якая мае дастаткова малое значэньне. Плютон і Харон круцяцца сынхронна, гэта значыць заўсёды павернутыя адзін да аднаго адным бокам.
 
[[Барыцэнтар]] сыстэмы Плютон—Харон знаходзіцца па-за паверхняй Плютона, таму некаторыя астраномы лічаць Плютон і Харон [[Падвойная карлікавая плянэтная сыстэма|падвойнай карлікавай плянэтай]] (падвойнай плянэтнай сыстэмай).
 
Паводле праекту Рэзалюцыі 5 XXVI Ґенэральнай асамблеі [[Міжнародны астранамічны зьвяз|Міжнароднага астранамічнага зьвязу]] ([[2006]]) Харону (нараўне з [[Цэрэра (карлікавая плянэта)|Цэрэра]]й і аб'ектам [[Эрыс (карлікавая плянэта)|Эрыс]]) меркавалася прысвоіць статут [[Плянэта|плянэты]]. Паводле праекту рэзалюцыі, у такім разе Плютон—Харон будзе лічыцца падвойнай плянэтай.<ref>[http://www.iau.org/public_press/news/release/iau0601/ The IAU draft definition of "planet" and "plutons"]</ref> Аднак, у канчатковым варыянце рэзалюцыі было іншае рашэньне: было ўведзена паняццепаняцьце [[карлікавая плянэта]]. Да гэтага новага класаклясу аб'ектаў былі аднесеныя Плютон, Цэрэра ды аб'ект 2003 UB<sub>313</sub>. Харон ня быў уключаны ў лік карлікавых плянэт.
 
== Гідра й Нікс ==
''Асноўныя артыкулы:'' [[Гідра (спадарожнік)|Гідра]] й [[Нікс (спадарожнік)|Нікс]].
 
Два вонкавыя спадарожнікі, якія атрымалі назовыназвы [[Гідра (спадарожнік)|Гідра]] (былы S/2005 P1) і [[Нікс (спадарожнік)|Нікс]] (былы S/2005 P2), былі адкрытыя ў выніку паўторнага аналізу фатаграфій [[Хабл (тэлескоп)|Хабл]]а, зробленых у траўні [[2005]]. Аб адкрыцьці было абвешчана ў кастрычніку 2005. Паколькі [[альбеда]] спадарожнікаў невядома, то складана вызначыць іх памеры. Калі лічыць альбеда спадарожнікаў роўным паказчыку Харона, то іх дыямэтры ацэньваюцца 125 км і 140 км (але магчымая памылка ў два разы). Радыюс арбіты меншага спадарожніка — 49 тыс. км, гэта значыць ён знаходзіцца ў 2,5 разы далей ад Плютона, чым Харон. Іншы спадарожнік рухаецца па арбіце радыюсам 65 000 км. Пэрыяды звароту складаюць каля 11 і 14 сутак адпаведна (усе дадзеныя прыблізныя).
 
Калі ў Плютона і ёсьць яшчэ іншыя спадарожнікі, то іх памеры не перавышаюць 20 км.
Радок 38 ⟶ 36:
|- style="text-align:center; background:#eeeeff"
| Плютон I || '''[[Харон (карлікавая плянэта)|Харон]]''' || 1212 ± 3 || 1.52 ± 0.06 || 19&nbsp;571 ± 4 || 6.387230 || 0 (0.000% ± 0.007%) || 0.00° ± 0.014° || 1978
|- style="text-align:center; background:#ffffff;eeeeff"
| Плютон II || [[Нікс (спадарожнік)|Нікс]] || 45 ? || < 0.002 || 48&nbsp;675 ± 120 || 24.856 ± 0.001 || ~0 (0.2% ± 0.2%) || 0.04° ± 0.22° || 2005
|- style="text-align:center; background:#ffffff;eeeeff"
| Плютон III || [[Гідра (спадарожнік)|Гідра]] || 45–60 ? || < 0.002 || 64&nbsp;780 ± 90 || 38.206 ± 0.001 || 0.5% ± 0.1%|| 0.22° ± 0.12° || 2005
|}
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Спадарожнікі_Плютона»