Нарымонт: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
Радок 1:
[[Файл:Narymont. Нарымонт (1709).jpg|міні|Нарымонт (уяўны партрэт)<br />З Коданскай галерэі, 1709 год]]
'''Нарымонт''' ('''Нарымунт''', '''Нарымант''', '''Глеб''') '''Гедзімінавіч''' (каля 1294 — 2 лютага 1348) — другі сын вялікага князя літоўскага [[Гедзімін]]а ад першага шлюбу.
 
== Біяграфія ==
[[Файл:Narymont, Pahonia. Нарымонт, Пагоня (1330).jpg|значак|Пячаць Нарымонта з [[Пагоня]]й, 1330 г.]]
Упершыню выступае ў гістарычных крыніцах у 1331 годзе, калі вялікі князь літоўскі [[Гедзімін]] затрымаў на [[Валынь|Валыні]] [[Наўгародзкая рэспубліка|навагародзкага]] архіяпіскапа Васіля, адпусьціўшы з умовай абраньня Нарымонта князем [[Наўгародзкая рэспубліка|Вялікага Ноўгараду]]. Імаверна, тады ж ахрышчаны, атрымаў [[праваслаўе|праваслаўнае]] імя Глеб. Прыбыў у [[Наўгародзкая рэспубліка|Ноўгарад]] у кастрычніку 1333 году, атрымаў у «кармленьне» гарады [[Ладага|Ладагу]], [[Арэшак]], [[Карэла|Карэлу]], палову [[Капор’е|Капор’я]]. Каля 1335 году зьехаў з [[Ноўгарад]]у, хутчэй за ўсё, каб заняць [[Полацак|полацкі]] [[сталец]] пасьля сьмерці князя [[Воін]]а (у хросьце Васіля, брата [[Гедзімін]]а). Пакінуў у [[Наўгародзкая рэспубліка|Ноўгарадзе]] замест сябе сына Аляксандра. У 1338 годзе адмовіўся прыехаць на дапамогу наўгародцам дзеля адбіцьця швэдзкай агрэсіі і нават адазваў Аляксандра з Арэшка. Намесьнікі Глеба-Нарымонта, аднак, заставаліся ў Арэшку да 1348 году.
 
Упершыню выступае ў гістарычных крыніцах у 1331 годзе, калі вялікі князь літоўскі [[Гедзімін]] затрымаў на [[Валынь|Валыні]] [[Наўгародзкая рэспубліка|навагародзкага]] архіяпіскапа Васіля, адпусьціўшы з умовай абраньня Нарымонта князем [[Наўгародзкая рэспубліка|Вялікага Ноўгараду]]. Імаверна, тады ж ахрышчаны, атрымаў [[праваслаўе|праваслаўнае]] імя Глеб. Прыбыў у [[Наўгародзкая рэспубліка|Ноўгарад]] у кастрычніку 1333 году, атрымаў у «кармленьне» гарады [[Ладага|Ладагу]], [[Арэшак]], [[Карэла|Карэлу]], палову [[Капор’е|Капор’я]]. Каля 1335 году зьехаў з [[Ноўгарад]]у, хутчэй за ўсё, каб заняць [[Полацак|полацкі]] [[сталец]] пасьля сьмерці князя [[Воін]]а (у хросьце Васіля, брата [[Гедзімін]]а). Пакінуў у [[Наўгародзкая рэспубліка|Ноўгарадзе]] замест сябе сына Аляксандра. У 1338 годзе адмовіўся прыехаць на дапамогу наўгародцам дзеля адбіцьця швэдзкай агрэсіі і нават адазваў Аляксандра з Арэшка. Намесьнікі Глеба-Нарымонта, аднак, заставаліся ў Арэшку да 1348 году.
[[Файл:Narymont. Нарымонт (1578).jpg|значак|Нарымонт (уяўны партрэт). З кнігі Б. Папроцкага «Гняздо цноты», дзе гэтым партрэтам ілюструюцца яшчэ некалькі гістарычных асобаў]]
 
Каля 1338 году Глеб-Нарымонт разам з [[Полацак|полацкім]] япіскапам Грыгорам падпісаў дамову з [[Рыга]]й (захаваўся адно дадатак, які варуе вольны гандаль па [[Дзьвіна|Дзьвіне]]; раней памылкова датаваўся 1330 годам). Да дадатку прымацавана пячатка з выявай «[[Пагоня|Пагоні]]» — адна з найранейшых вядомых выяваў «[[Пагоня|Пагоні]]»<ref>https://web.archive.org/web/20100114132636/http://belcoins.com/numinfo.phtml?art=61</ref>. Ускосна згадваецца як полацкі князь («кароль») у дамове [[Смаленск]]у з [[Рыга]]й (каля 1340 году).
Радок 16:
 
На думку польскага дасьледніка Пузыны, князь Глеб быў сынам Нарымонта-Давыда (тоеснага нібыта [[Давыд Гарадзенскі|Давыду Гарадзенскаму]]), сына [[Гедзімін]]а, але гэтае меркаваньне не пацьверджанае ніякімі крыніцамі.
 
== Галерэя ==
<gallery widths=225 heights=180 caption="Уяўныя партрэты Нарымонта" class="center">
[[Файл:Narymont. Нарымонт (1578).jpg|значак|Нарымонт (уяўны партрэт). З кнігі Б. Папроцкага «Гняздо цноты», дзе1578 г.{{Заўвага|У кнізе гэтыманалягічным партрэтам ілюструюцца яшчэ некалькі гістарычных асобаў]]}}
Narymont. Нарымонт (A. Tarasievič, 1675).jpg|З радаводу князёў [[Палубінскія|Палубінскіх]]. [[Аляксандар Тарасевіч|А. Тарасевіч]], 1675 г.
Narymont. Нарымонт (1709) (2).jpg|Праект для Коданскай галерэі, 1709 г.
</gallery>
<gallery widths=225 heights=180 class="center">
Narymont. Нарымонт (1709).jpg|З Коданскай галерэі, 1709 г.
Narymont. Нарымонт (J. Łoski, 1855).jpg|Я. Лоскі, 1855 г.
Narymont. Нарымонт (M. Barvicki, 1908).jpg|М. Барвіцкі, 1908 г.
</gallery>
 
== Глядзіце таксама ==
* [[Гедзімінавічы]]
 
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
 
== Крыніцы ==
Радок 26 ⟶ 41:
* [[Алесь Белы]] // {{Літаратура/ЭГБ}}
* Scriptores Rerum Prussicarum. II. Leipzig, 1863. ss. 75, 511.
* Krupa K. Książęta litewscy w Nowogrodzie Wielkim do 1430 r. // Kwartalnik historyczny. R. C. 1993. № 1.
* Сапунов А. Река Западная Двина. Витебск, 1893. сс. 276—277.
* Puzyna J. Narymunt Giedyminowicz // Miesięcznik Heraldyczny. R. 9, 1930. № 3.
* Puzyna J. Potomstwo Narymunta Giedyminowicza // Miesięcznik Heraldyczny. R. 11, 1932. № 10.
* Новгородская первая летопись. М.-Л., 1950. сс. 345, 349.
* ПСРЛ. Т. 25. М.-Л., 1949. сс. 170—176; Т. 32. М., 1975. сс. 41, 68, 138. Т. 35. М., 1980. сс. 68, 85, 97 і інш.
* Полоцкие грамоты XIII—начала XIV вв. Сост. А. Хорошкевич. Вып. 1. М., 1977. сс. 39—41; Вып. 3. М., 1980. сс. 127—132
* ПСРЛ. Т. 25. М.-Л., 1949. сс. 170—176; Т. 32. М., 1975. сс. 41, 68, 138. Т. 35. М., 1980. сс. 68, 85, 97 і інш.
* Krupa K. Książęta litewscy w Nowogrodzie Wielkim do 1430 r. // Kwartalnik historyczny. R. C. 1993. № 1.
* Сапунов А. Река Западная Двина. Витебск, 1893. сс. 276—277.
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
* [https://web.archive.org/web/20070930181236/http://www.autary.iig.pl/bely/www/encyklapedyja/n.htm#1 Арыгінальны артыкул]