Забарона летувіскага друку: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
артаграфія, абнаўленьне зьвестак (у часы Расейскай імпэрыі існавала толькі Жамойць (Самагітыя), Летува ўзьнікла толькі ў 1918 годзе)
Радок 1:
'''Забарона жамойцкага друку''' — мера, якую выкарыстоўвала кіраўніцтва [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]] для [[Русіфікацыя|русіфікацыі]] [[ЛетувісыЖмудзіны|летувісаўжамойтаў]] у другой палове XIX стагодзьдзя.
 
Пасьля падаўленьня [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|паўстаньня 1863—1864 гадоў]] царскі ўрад пачаў ператвараць Летуву[[Жамойць]] ўу культурна-рускірасейскі праваслаўны край. Вясной 1863 году імпэратар зацьвердзіў Часовыя правілы для дзяржаўных пачатковых школ [[Паўночна-Заходні край|Паўночна-Заходняга краю]]. Правілы прадугледжвалі, што ў дзяржаўных школах навучаньне можа весьціся выключна на [[Расейская мова|расейскай мове]]. Гэтаксама навучаньне на летувіскайжамойцкай мове было забароненазабароненае ў прыватных школах.
 
У гэты ж час была прынятапрынятая забарона на выкарыстаньне [[Лацінскі альфабэт|лацінскага альфабэту]]. 6 (18) верасняверасьня 1865 году генэрал-губернатарам Паўночна-Заходняга краю Канстанцінам Каўфманам было забароненазабароненае друкаваньне летувіскіхжамойцкіх выданьняў лацінскімі літарамі. Гэтая мера прывяла да ўзнікненьняўзьнікненьня руху [[Кніганошы|кніганошаў]] (па-летувіску: ''knygnešiai''), якія пераследавалісяперасьледаваліся ўладамі<ref>http://www.spaudos.lt/daraktoriai/rusiska_santrauka_katalogo.htm</ref>.
 
За 1889—1904 гады было канфіскавана 234 тыс. экз. перавезеных зь суседняе [[Прусія|Прусіі]] выданьняў лацінскімі літарамі. Усяго за час дзеяньня забароны за яго парушэньне было затрымана 3047 чалавекі, частка ззь іх некалькі разоў. Звыш 160 чалавек былі высланыя з месцаў пражываньня, а каля 40 чалавек былі пакараныя рознымі тэрмінамі турэмнага зняволеньнязьняволеньня.
 
7 траўня 1904 году расейскі ўрад адмяніў забарону на друк лацінскім альфабэтам. Зараз гэты дзень ўу Летуве адзначаецца як Дзень вяртаньня друку, мовы й кнігі — ''Spaudos atgavimo, kalbos ir knygos diena''.
 
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
 
[[Катэгорыя:Русіфікацыя]]
[[Катэгорыя:Моўная палітыка]]