Вікіпэдыя

Валюта: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Dymitr (гутаркі | унёсак)
61 577 правак
→‎Гісторыя: крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/Currency?oldid=926293744
Радок 8:
=== Раньнія валюты ===
[[Файл:A print from 1845 shows cowry shells being used as money by an Arab trader.jpg|міні|Ракавінкі Коўры выкарыстоўваліся ў якасьці валюты арабамі-гандлярамі.]]
Першапачаткова грошы былі формай квiткуквітку, які ўяўляў сабой збожжа, што захоўвалася ў храмавых збожжасховішчах у [[Шумэр]]ы ў [[Мэсапатамія|Старажытнай Мэсапатаміі]], а потым і ў [[Старажытны Эгіпет|Старажытным Эгіпце]].
 
На гэтым першым этапе разьвіцьця валюты, мэталы выкарыстоўваліся ў якасьці сымбаляў для прадстаўленьня каштоўнасьці, якая захоўваецца ў выглядзе тавараў. Гэта лягло ў аснову сыстэмы гандлю ў рэгіёне [[Урадлівы паўмесяц|Ўрадлівага паўмесяца]] больш за 1500 гадоў таму. Аднак крах блізкаўсходняй гандлёвай сыстэмы зазначыў на важкі недахоп. У эпоху, дзе не было надзейнага месца, дзе можна было бясьпечна захоўваць каштоўнасьць, значнасьць абарачальнага носьбіту ня мела асаблівай моцы. Гандаль мог быць забясьпечаны толькі з дапамогай аховы з боку вайскоўцаў. Да канца бронзавага веку шэраг дамоваў усталяваў бясьпечны шлях для купцоў ва Ўсходнім Міжземнамор’і, распаўсюджваючыся ад Мінойскага [[Крыт]]у і [[Мікены|Мікенаў]] на паўночным захадзе да [[Элам]]у і [[Бахрэйн]]у на паўднёвым усходзе. Невядома, што выкарыстоўвалася ў якасьці валюты ў той час, але лічыцца, што зьліткі медзі, вырабленыя на [[Кіпр]]ы, моглі функцыянаваць у якасьці валюты.
Радок 16:
=== Манэты ===
{{Асноўны артыкул|Манэта}}
Зь цягам часу мэталы, зь якіх выраблялі грошы, самі сталі каштоўнасцьюкаштоўнасьцю. Спачатку срэбра, а потым срэбра і золата, а ў адзін момант і бронза. Цяпер у абарачэньні знаходзяцца медныя манэты і манэты, зробленыя ззь іншых каштоўных мэталаў. Мэталы здабывалі, узважвалі і білі ззь іх манэты. Гэта павінна было запэўніць чалавека, які прыняў манэту ў якасьці аплаты, у тым, што ён набывае пэўную вагу каштоўнага мэталу. Манэты маглі быць падробленыя, але наяўнасьць манэтавага стандарту стварыла новую разьліковую адзінку, якая дапамагла прывесьці да зьяўленьня і разьвіцьця банкаўскіх паслугаў. [[Закон Архімэда|Прынцып Архімэда]] забясьпечыў выкарыстаньне спосабу, які дазволіў выпрабаваць манэты на мэталічную масу мэталу, і, такім чынам, можна вызначыць кошт манэты, нават калі яна была саскрэбчаная з бакоў, адбіта з прымешкамі альбо падробленая іншым спосабам.
 
Большасьць асноўных эканомік, якія выкарыстоўваюць манэты, мелі некалькі тыпаў манэтманэтаў рознае вартасьці, вырабленыя зь медзі, срэбра і золата. Залатыя манэты былі найбольш каштоўнымі і выкарыстоўваліся для вялікіх пакупак, аплаты вайсковых паслугаў і падтрымкі дзяржаўнай дзейнасьці. Разьліковыя адзінкі часта вызначаліся як кошт пэўнага віду залатой манэты. Срэбраныя манэты выкарыстоўваліся для меней буйных зьдзелак, а часам таксама вызначалі адзінку ўліку, у той час як манэты зь медзі і срэбра альбо іхная сумесь маглі выкарыстоўвацца для паўсядзённых апэрацыяў. Гэткая сыстэма выкарыстоўвалася ў старажытнай Індыі яшчэ з часоў [[Магаджанапады|Магаджанападаў]]. Дакладныя суадносіны паміж вартасьцямі трох мэталаў моцна зьмяняліся ў розныя эпохі і ў розных месцах; напрыклад, адкрыцьцё срэбных руднікоў у гарах [[Гарц]] цэнтральнай Эўропы зрабіла срэбра адносна менш каштоўным, як і вывазка срэбра з [[Новы Сьвет|Новага Сьвету]] пасьля гішпанскіх заваёваў. У гэты час, рэдкасьць золата пасьлядоўна рабіла яго больш каштоўным мэталам, чым срэбра, а срэбра каштавала больш за медзь.
 
== Клясыфікацыя валютаў ==
Радок 25:
** нацыянальная
** замежная
** калектыўная (як прыклад –— [[эўра]])
* па мажлівасьці абмену на іншую валюту
** [[Вольна канвэртуемая валюта|вольна канвэртуемая]]
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Валюта»