Восеньскае раўнадзенства: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Alaksiej (гутаркі | унёсак)
дНяма апісаньня зьменаў
Радок 1:
[[Файл:Earth-lighting-equinox EN.png|300px|значак|справа|Асвятленьне [[Зямля|Зямлі]] Сонцам у дзень раўнадзенства]]
'''Восеньскае раўнадзенства''' — гэта момант, калі [[Сонца]] перасякае [[нябесны экватар]], кіруючыся на поўдзень. З-за розьніцы паміж каляндарным і трапічным годам верасьнёўскае раўнадзенства можа адбыцца ў любы час з [[21 верасьня|21]] па [[24 верасьня]].
 
У дзень раўнадзенства Сонца, калі глядзець з [[экватар]]у, [[узыход]]зіць на ўсход і [[Заход|заходзіцьзаход]]зіць на захад. Перад раўнадзенствам на поўдні Сонца устаеўстае і садзіцца паўночней, а затым яно уздымаеццаўздымаецца і садзіцца паўднёвей.
 
Восеньскае раўнадзенства можа бытьбыць прынятае, каб адзначаць канец [[лета]] і пачатак [[Восень|восені]] ў [[Паўночнае паўшар’е|Паўночным паўшар’і]], і канец [[Зіма|зімы]] і пачтак [[Вясна|вясны]] (вясновае раўнадзенства) ў [[Паўднёвае паўшар’е|Паўднёвым паўшар’і]].<ref>{{cite web |url=https://www.timeanddate.com/calendar/aboutseasons.html |title=Defining Seasons |publisher=Time and Date AS |language=en |access-date=May 31, 2019}}</ref>
 
== Расклад восеньскіх раўнадзенстваў ==
Радок 63:
 
;Усходняя Азія
* Сьвята сярэдзіны восені адзначаецца з 15 дня 8 луннага месяцу, часта каля дня восеньскага раўнадзенства, і зьяўляецца афіцыйным сьвятам у матэрыковым [[Кітай|Кітаі]], [[Ганконг]]е, [[Рэспубліка Кітай|Тайване]] і іншых краінах са значнай кітайскай меншасьцю. Паколькі лунны каляндар не сынхронен з грыгарыянскім, то гэтая дата можа знаходзіцца дзе заўгодна ў пэрыяд ззь сярэдзіны верасьня па пачатака кастрычніка.
* У [[Карэя|Карэі]] гэты дзень знаходзіцца блізка да дня сьвята ўраджаю, якое сьвяткуецца на працягу трох дзён.
* У [[Японія|Японіі]] дзень восеньскага раўнадзенства зьяўляецца выходным днём. Хіган (お彼岸) — буддыйскае сьвята, якое адзначаецца толькі японскімі сектамі падчас вясновага і восеньскага раўнадзенстваў.
 
;Эўропа
* Восеньскае раўнадзенства было «днём Новага году» ў французкімфранцускім рэспубліканскім календары, які выкарыстоўваўся з 1793 па 1805 гг. Калі была абвешчаная Першая рэспубліка Францыі, а 21 верасьня 1792 г. была скасаваная французкаяфранцуская манархія, такім чынам дзень восеньскага раўнадзенства стаў першым днём «рэспубліканскай эры» ў Францыі. Пачатак кожнага году павінен вызначацца астранамічнымі вылічэньнямі, якія вынікаюць сапраўднаму Сонцу, а не сярэдняму Сонцу.
* Традыцыйнае сьвята ўраджаю ў [[Вялікабрытанія|Злучаным Каралеўстве]] сьвяткуецца ў нядзелю ў поўню, бліжэй да верасьнёўскага раўнадзенства.
* [[Дажынкі]] — земляробчае сьвята ў шматлікіх славянскіх народаў, па часе правядзеньня часта супадае з днём восеньскага раўнадзенства. Сьвята вядомае з дахрысьціянскіх часоў.