|
'''ГлутаматГлютамат на́трыюна́тру''', '''E621''' — смакавае рэчыва, ужыванае для ўзмацненьня або аднаўленьня прыродных смакавых уласьцівасьцяў прадукту, саслабелых або згубленых у працэсе захоўваньня або апрацоўкі.
ГлутаматГлютамат натрыюнатру дадаюць пры вытворчасьці [[канцэнтраты|канцэнтратаў]] або [[кансэрвы|кансэрваў]], вырабе кулінарных вырабаў, у гатовыя першыя і другія стравы. Найбольшы смакавы эфэкт дасягаецца пры дозе 0,1 — 0,3% ад вагі прадукту. У сьвежай [[гародніна|гародніне]], [[мяса|мясе]] ўтрымліваюцца [[глутамінавыяглютамінавыя кіслотыкісьлі]], чым тлумачыцца выразны, уласьцівы кожнаму прадукту смак і водар. Падчас захоўваньня або [[кансэрваваньне|кансэрваваньня]] колькасьць глутамінавайглютамінавай кіслатыкісьлі памяншаецца, таму слабее смак і водар прадукту. Даданьне глутаматуглютамату натрыюнатру дазваляе аднавіць гэтыя ўласьцівасьці. Яго ўжываюць таксама для якаснага захаваньня [[шынка|шынкі]], [[каўбаса|каўбас]], [[птушка|птушкі]] і г. д., дадаюць у рэцэптуру закрасаў для першых і другіх страваў хатняга ўжываньня. Для дарослых сутачная доза глутаматуглютамату натрыюнатру не павінна перавышаць 1,5 г, для падлеткаў — 0,5 г.
Дзеяньне глутаматглютамату натрыюнатру на [[нэрвовая сыстэма|нэрвовую сыстэму]] не да канца зразумелае. Лічыцца, што ён робіць [[язык]], у меншай ступені [[паднябеньне]], больш успрымальнымі да вострага, салёнага смаку. Праз гэта суб’ектыўнае ўспрыняцьце нясмачнай увогуле ежы паляпшаецца. ГлутаматГлютамат натрыюнатру актыўна выкарыстоўваецца ў харчовай індустрыі, напрыклад, у вытворчасьці кансэрваваных [[супы|супоў]] і г. д., а таксама ў многіх [[азіяцкія кухні|азіяцкіх кухнях]]. ГлутаматГлютамат натрыюнатру ўпершыню выдзелены ў [[Японія|японскай]] лябараторыі ў [[1908]] годзе, камэрцыйная вытворчасьць пачалася з наступнага году. Сучасная прамысловасьць атрымлівае глутаматглютамат натрыю з [[глютэн]]у [[пшаніца|пшаніцы]] або з [[меласа|меласы]] [[бурак]]оў. Агульная сусьветная вытворчасьць глутаматуглютамату натрыюнатру перавышае 250.000 тон штогод.
Дзеяньне глутаматуглютамату натрыюнатру шмат стагодзьдзяў было вядомым японскім кулінарам, якія ўжывалі [[лямінарыя|лямінарыю]] («марскую капусту»), якая зьмяшчае шмат глутаматуглютамату натрыюнатру, для паляпшэньня смаку многіх страў. У [[1960-я]] гады глутаматглютамат натрыюнатру знаходзіўся ў цэнтры скандалаў, калі многія кліенты рэстаранаў [[кітайская кухня|кітайскай кухні]] скардзіліся на праблемы са здароўем, выкліканыя празьмерным ужываньнем ежы з глутаматамглютаматам натрыюнатру, і цяпер у многіх краінах глутаматглютамат натрыюнатру забаронена дадаваць у дзіцячае харчаваньне.
== Вонкавыя спасылкі ==
|
