Шумэр: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Knedlik-Pod (гутаркі | унёсак) |
крыніца — https://ru.wikipedia.org/wiki/Шумер?oldid=93229040 |
||
Радок 1:
[[Файл:Ciudades de Sumeria.svg|thumb|
'''Шумэр''' — старажытная [[краіна]] ў Паўднёвай [[Мэсапатамія|Мэсапатаміі]], на землях сучаснага [[Ірак]]а. Існавала ў 4—2 тыс. да н. э. Старажытныя паселішчы на гэтых землях вядомыя з 4 тыс. да н. э. У 2-й пал. 4 тыс. да н. э. заселена [[шумэры|шумэрамі]], якія заснавалі тут гарады-дзяржавы: [[Кіш]], [[Лагаш]], [[Ума]], [[Ур]], [[Урук]] і інш.
На думку шэрагу сучасных гісторыкаў, першыя сталыя паселішчы шумэраў на поўдні Мэсапатаміі зьявіліся паміж 5500 і 4000 гадамі да н. э., пра што сьведчаць назвы гарадоў, рэкаў і іншых геаграфічнвых назваў на [[шумэрская мова|шумэрскай мове]], якая ўяўляе сабой аглютынатыўны [[ізаляваныя мовы|ізалят]]<ref>[http://mesopotamia.lib.uchicago.edu/teacherresources/ ''«Ancient Mesopotamia. Teaching materials»'']. Oriental Institute in collaboration with Chicago Web Docent and eCUIP, The Digital Library.</ref><ref>[http://www.metmuseum.org/toah/hd/ubai/hd_ubai.htm ''«The Ubaid Period (5500-4000 B.C.)»''] In Heilbrunn Timeline of Art History. Department of Ancient Near Eastern Art. The Metropolitan Museum of Art, New York.</ref><ref>[http://oi.uchicago.edu/sites/oi.uchicago.edu/files/uploads/shared/docs/saoc63.pdf ''«Beyond the Ubaid»''], (Carter, Rober A. and Graham, Philip, eds.), University of Durham.</ref>.
Гэтыя пасяленцы, былі яны шумэрамі ці не, зьяўляліся носьбітамі культуры [[Убэйд|Ўбэйд]], якая ў сваю чаргу разьвілася з [[Самарская культура|Самарскай культуры]] паўночнай часткі Мэсапатаміі. Не зважаечы на тое, што ўбэйдыйцы не згадваюцца ні ў адным шумэрскім тэксце, менавіта іх сучасныя гісторыкі лічаць першая цывілізацыйная сілай у Шумэры, бо яны асушвалі балоты, займаліся сельскай гаспадаркай, гандлем і рамёствамі, у тым ліку [[ткацтва]]м, вытворчасьцю вырабаў са скуры і мэталаў, [[ганчарства|ганчарнай справай]], узводзілі будынкі з каменьню<ref>[https://global.britannica.com/place/Sumer ''«Sumer (ancient region, Iraq)»'']. Britannica Online Encyclopedia</ref><ref>Kleniewski, Nancy; Thomas, Alexander R (2010-03-26). [https://books.google.ru/books?id=dWuQ70MtnIQC&pg=PA51&dq=samarra+culture&redir_esc=y&hl=ru#v=snippet&q=%22As%20the%20Samarra%20culture%20spread%20south%2C%20it%20evolved%20into%20the%20Ubaid%20culture%22&f=false ''«Cities, Change, and Conflict: A Political Economy of Urban Life»'']. Cengage Learning. {{ISBN|978-0-495-81222-7}}.</ref><ref>Maisels, Charles Keith (1993). [https://books.google.ru/books?id=tupSM5y9yEkC&pg=PA139&dq=samarra+culture&redir_esc=y&hl=ru#v=onepage&q=%22cultural%20descendants%20of%20the%20originating%20Samarran%20culture%22&f=false «The Near East: Archaeology in the „Cradle of Civilization“»]. Routledge. — С. 139. — {{ISBN|978-0-415-04742-5}}.</ref><ref> Maisels, Charles Keith (2001). [https://books.google.ru/books?id=i7_hcCxJd9AC&pg=PA147&dq=ubaid+samarra&redir_esc=y&hl=ru#v=snippet&q=%22Ubaid%200%20is%20thus%20clearly%20derived%20from%20the%20earliest%20culture%20to%20move%20into%20lower%20mesopotamia%2C%20the%20Samarra%22&f=false ''«Early Civilizations of the Old World: The Formative Histories of Egypt, the Levant, Mesopotamia, India and China»'']. Routledge. {{ISBN|978-0-415-10976-5}}.</ref><ref>Shaw, Ian; Jameson, Robert (2002). [https://books.google.ru/books?id=zmvNogJO2ZgC&pg=PA505&dq=samarra+culture&redir_esc=y&hl=ru#v=onepage&q=%22similar%20to%20those%20of%20the%20ubaid%20period%22&f=false ''«A dictionary of archaeology»'']. Wiley-Blackwell. — С. 505. — {{ISBN|978-0-631-23583-5}}.</ref>.
Асноўныя заняткі [[насельніцтва]]: [[рыбалоўства]], [[земляробства]], [[жывёлагадоўля]], [[рамёствы]]. Эканоміка Шумэра была заснавана на ірыгацыйным земляробстве: у абшчынных, храмавых і буйнаўласьніцкіх гаспадарках выкарыстоўвалася праца вольных абшчыньнікаў, кліентаў, рабоў.▼
▲Асноўныя заняткі [[насельніцтва]]: [[рыбалоўства]], [[земляробства]], [[жывёлагадоўля]], [[рамяство|рамёствы]]. Эканоміка Шумэра была заснавана на ірыгацыйным земляробстве: у абшчынных, храмавых і буйнаўласьніцкіх гаспадарках выкарыстоўвалася праца вольных абшчыньнікаў, кліентаў, рабоў.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* Беларуская Савецкая Энцыклапедыя. У 12 т. Т.11. Футбол — Яя; Дадатак / Беларуская Савецкая Энцыклапедыя; Рэдкал.: П. У. Броўка (гал. рэд.) і інш. — Мн.: Бел.Сав.Эн., 1974. — 656 с.: іл., карты.
* БелЭн у 18 т. Т. 17. — Мн., 2003.
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
* [http://ancientneareast.tripod.com/Sumer.html Старажытная шумэрская гісторыя].{{ref-en}}
[[Катэгорыя:Былыя дзяржавы]]
| |||