Вікіпэдыя

Воўчын: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
шаблён, дапаўненьне
Радок 1:
{{Іншыя значэньні}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Воўчын
|Статус = аграгарадоквёска
|Назва ў родным склоне = Воўчына
|Трансьлітараваная назва = Voŭčyn
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Берасьцейская вобласьць|Берасьцейская]]
|Раён = [[Камянецкі раён|Камянецкі]]
|Сельсавет = [[Воўчынскі сельсавет|Воўчынскі]]
|ПасялковыГарадзкі савет =
|Гарадзкі савет Старшыня гарвыканкаму =
|СтаршыняПасада кіраўніка гарвыканкаму =
|ПасадаКіраўнік кіраўніка =
|КіраўнікПлошча =
|Плошча Крыніца плошчы =
|КрыніцаВышыня плошчы = 137
|Вышыня Унутраны падзел = 137
|Колькасьць насельніцтва = 547508▼
|Унутраны падзел =
|Год падліку колькасьці = 2010
▲|Колькасьць насельніцтва = 547
|Год падлікуКрыніца колькасьці насельніцтва = 1996
|КрыніцаТэндэнцыя колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 225083
|СААТА =
|Выява = Краявіды Воўчына 04.jpg
|Апісаньне выявы = Вуліца да [[Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы (Воўчын)|касьцёла]]
|Шырата градусаў = 52
|Шырата хвілінаў = 17
|Шырата сэкундаў = 8
|Даўгата градусаў = 23
|Даўгата хвілінаў = 18
|Даўгата сэкундаў = 37
|Пазыцыя подпісу на мапе = справа
|Водступ подпісу на мапе =
|CommonsСайт = Category:Voŭčyn
|Сайт =
}}
'''Во́ўчын'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Берасьцейская вобласьць}} С. 166</ref> — [[вёска]] ў [[Беларусь|Беларусі]], на рацэ [[Пульва|Пульве]]. Цэнтар [[Воўчынскі сельсавет|сельсавету]] [[Камянецкі раён|Камянецкага раёну]] [[Берасьцейская вобласьць|Берасьцейскай вобласьці]]. Насельніцтва 547на чал.2010 год — 508 (1996)чалавек. Знаходзіцца за 55 км на паўднёвы захад ад [[Камянец|КамянцаКамянцу]], за 10 км ад чыгуначнай станцыі [[Высока-Літоўск (станцыя)|Высока-Літоўск]].
 
Воўчын — даўняе [[мястэчка]] [[Берасьцейскі павет|гістарычнай Берасьцейшчыны]]. Да нашага часу тут захаваўся збудаваны ў стылі [[барока]] [[Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы (Воўчын)|касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы]], часовая пахавальня апошняга [[Сьпіс каралёў польскіх|караля]] і [[Сьпіс вялікіх князёў літоўскіх|вялікага князя]] [[Станіслаў Аўгуст Панятоўскі|Станіслава Аўгуста Панятоўскага]], а таксама царква Сьвятога Мікалая, помнікі архітэктуры XVIII ст. Сярод мясцовых славутасьцяў вылучаўся палац [[Чартарыйскія|Чартарыйскіх]] (барока, XVIII ст.), [[Сьпіс помнікаў архітэктуры Вялікага Княства Літоўскага, зруйнаваных уладамі Расейскай імпэрыі|зруйнаваны расейскімі ўладамі]].
Радок 60 ⟶ 59:
 
[[Файл:Voŭčyn, Čartaryjski. Воўчын, Чартарыйскі (1761).jpg|міні|Фаервэрк у Воўчыне у гонар зашлюбін Адама Чартарыйскага і Ізабэлы з Флемінгаў, 1761]]
 
У пачатку XVII ст. Воўчынскі ключ перайшоў да роду [[Гасеўскія|Гасеўскіх]]. Паводле фундацыі [[Аляксандар Гасеўскі|Аляксандра Гасеўскага]] ў мястэчку ў 1639 годзе ўзьвялі першы драўляны касьцёл. А. Гасеўскі і ягоная жонка Ева з [[Пацы|Пацаў]] падзялілі маёнтак паміж сынамі наступным чынам: старэйшы сын, Крыштап атрымаў у спадчыну Стары Воўчын і фальварак Грымяча, а малодшы, [[Вінцэнт Корвін-Гасеўскі|Вінцэнт]] — Новы Воўчын. Неўзабаве ўсе фальваркі апынуліся зноў у адных руках.
 
[[Файл:Voŭčyn, Eleanora Čartaryjskaja. Воўчын, Элеанора Чартарыйская (XVIII).jpg|міні|Элеанора Чартарыйская на фоне палаца, XVIII ст.]]
 
У 1708 годзе Тэрэза Гасеўская выйшла замуж за [[Казімер Сапега|Казімера Сапегу]] і тэстамэнтам запісала Воўчын разам з фальваркамі Шчытнікамі, Грымячай, Лютай і іншымі на мужа. У 1710 годзе К. Сапега прадаў Воўчын і Радванічы [[Якуб Генрык Флемінг|Якубу Генрыку Флемінгу]] і яго першай жонцы Францішцы Ізабэле з Сапегаў. 3 атрыманых сродкаў Казімер Сапега фундаваў узьвядзеньне ў Воўчыне палаца і адбудову зьнішчаных швэдамі фальваркаў, сядзібаў і гаспадарак для мясцовых сялянаў. Наступным гаспадаром Воўчынскіх маёнткаў быў князь [[Казімер Чартарыйскі]]. Ягоная дачка Канстанцыя выйшла замуж за [[Станіслаў Панятоўскі (сын Францішка)|Станіслава Панятоўскага]], які збудаваў тут палац і касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы (1733). Каля 1738 годам ад С. Панятоўскага маёнтак выкупіў [[Фрыдэрык Міхал Чартарыйскі]]. [[Чартарыйскія]] ўзьвялі пышны 36-пакаёвы палац, пры ім тэатар і аранжарэю. У 1769 годзе [[Барская канфэдэрацыя|барскія канфэдэраты]] забралі зь мястэчка 7 гарматаў і шмат амуніцыі<ref>Szpilewski G. Wołczyn // {{Літаратура/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|8}} S. [http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_XIII/867 867].</ref>.
 
Радок 79 ⟶ 76:
У 1939 годзе Воўчын увайшоў у [[БССР]], дзе стаў цэнтрам сельсавету. Статус паселішча панізілі да вёскі. На 1970 год тут было 162 двары, на 1992 год — 193, на 1996 год — 202.
 
<center><gallery caption="Мястэчка на старых здымках" widths=150 heights=150 perrowclass="4center">
Voŭčyn, Čartaryjski. Воўчын, Чартарыйскі (I. Ryškievič, 1898).jpg|Рэшткі палаца Чартарыйскіх
Voŭčyn, Čartaryjski. Воўчын, Чартарыйскі (1908).jpg|Будынак бібліятэкі (архіву)
Voŭčyn. Воўчын (1930).jpg|[[Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы (Воўчын)|Касьцёл]]
Voŭčyn. Воўчын (1938).jpg|Касьцёл, галоўная брама
</gallery><gallery widths=150 heights=150 class="center">
Voŭčyn. Воўчын (XX).jpg|Касьцёл, брама
Voŭčyn, Stanisłaŭ Aŭgust Paniatoŭski. Воўчын, Станіслаў Аўгуст Панятоўскі (XX).jpg|Касьцёл, труна {{nowrap|С. А. Панятоўскага}}
Voŭčyn. Воўчын (J. Šapira, 1938).jpg|Плябанія
Voŭčyn. Воўчын (J. Šapira, 1930) .jpg|Адміністрацыя гміны
</gallery></center>
 
== Насельніцтва ==
=== Дэмаграфія ===
* '''XIX стагодзьдзе''': 1830 год — 539 муж., зь іх духоўнага стану 2, мяшчанаў-юдэяў 463, мяшчанаў-хрысьціянаў і сялянаў 72, жабракоў 2<ref>{{Літаратура/Мястэчкі Беларусі (2010)|к}} С. 412.</ref>; 1885 год — 804 чал.
* '''XX стагодзьдзе''': 1970 год — 460 чал.; 1992 год — 502 чал.<ref>Міронаў В., Шаблюк В. Воўчын // {{Літаратура/ЭГБ|2к}} С. 364.</ref>; 1996 год — 547 чал.<ref>{{Літаратура/БелЭн|4к}} С. 280.</ref>; 1999 год — 552 чал.
* '''XXI стагодзьдзе''': 2010 год — 508 чал.
 
=== Інфраструктура ===
Радок 99 ⟶ 98:
 
== Турыстычная інфармацыя ==
=== Славутасьці ===
=== Выдатныя мясьціны ===
* Капліца Сьвятога Ўладзімера (XIX ст.)
* Каплічка прыдарожная (1-я пал. XX ст.)
Радок 112 ⟶ 111:
 
== Галерэя ==
<center><gallery caption="Краявіды Воўчына" widths=150 heights=150 perrowclass="4center">
Краявіды Воўчына 09.jpg|[[Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы (Воўчын)|Касьцёл]]
Краявіды Воўчына 10.jpg|Касьцёл, скульптура
Voŭčyn. Воўчын (2008).jpg|Касьцёл, інтэр’ер да рэстаўрацыі
Краявіды Воўчына 01.jpg|Плябанія
</gallery><gallery widths=150 heights=150 class="center">
Краявіды Воўчына 06.jpg|Царква
Voŭčyn (08.2008).jpg|Адміністрацыя гміны
Voŭčyn, kamianica (4.08.2008).jpg|Даўняя камяніца
Краявіды Воўчына 07.jpg|Старая гаспадарчая пабудова
</gallery></center>
 
== Асобы ==
Радок 138:
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Voŭčyn}}
* [httphttps://www.radzima.org/be/pub/214_mmiesca/vouchyn.html Воўчын] на [[Радзіма.орг]]
* [http://pda.weather-in.by/by/brestskaja/40 Прагноз надвор’я ў в. Воўчын]
 
{{Навігацыйная група
|назоў = Воўчын у сучасным [[Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Беларусі|адміністрацыйна-тэрытарыяльным падзеле]] [[Беларусь|Беларусі]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Беларусь}};
|Воўчынскі сельсавет
|Камянецкі раён
}}
{{Месты і мястэчкі гістарычнай Берасьцейшчыны}}
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Воўчын»