|
|Commons = Catholic church of the Immaculate Conception of Blessed Virgin Mary in Bychaŭ
}}
'''Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсьвяцейшай Панны Марыі''' — помнік архітэктуры [[XVIII стагодзьдзе|XVIII ст.]] у [[Быхаў|Быхаве]]. Знаходзіўся на высокім правым беразе ракі [[Дняпро|Дняпра]], на поўнач ад [[Быхаўскі замак|замка]], на вуліцы Касьцельнай.
У [[1960-я]] гады савецкія ўлады [[Сьпіс помнікаў гісторыі і архітэктуры Беларусі, зруйнаваных уладамі СССР|зруйнавалі сьвятыню]]. Да нашага часу захаваліся падмуркі і суседні будынак [[Кляштар канонікаў лятэранскіх (Быхаў)|кляштару канонікаў лятэранскіх]].
== Гісторыя ==
=== Вялікае Княства Літоўскае ===
[[Файл:Bychaŭ, Kaścielnaja. Быхаў, Касьцельная (1930).jpg|міні|зьлева|Плян касьцёла]]
У [[1619]] годзе уладальнікі Быхава [[Хадкевічы]]<ref>{{Літаратура/Каталіцкія храмы Беларусі (2008)|к}} С. 394.</ref> фундавалі ў ім кляштар канонікаў лятэранскіх з драўляным касьцёлам пад тытулам Сьвятога Казімера. Існуюць зьвесткі, што за часамі [[Вайна 1654—1667 гадоў|вайны Маскоўскай дзяржавы з Рэччу Паспалітай]] ([[1654]]—[[1667]]1654—1667) маскоўскі гаспадар [[Аляксей Міхайлавіч]], войскі якога акупавалі места, загадаў гвалтоўна перарабіць існы мураваны касьцёл пад царкву [[Маскоўскі патрыярхат|Маскоўскага патрыярхату]]<ref name="kulahin">{{Літаратура/Каталіцкія храмы Беларусі (2008)|к}} С. 395.</ref>.
У [[1765]] годзе тагачасныя ўладальнікі Быхава [[Сапегі]] збудавалі на месцы драўлянага новы мураваны касьцёл пад тытулам Беззаганнага Зачацьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. На [[1744]] год парафія належала да Аршанскага дэканату і ўлучала, апрача Старага і Новага Быхава, 24 населеныя пункты.
=== Пад уладай Расейскай імпэрыі ===
Па [[Першы падзел Рэчы Паспалітай|першым падзеле Рэчы Паспалітай]] (1772 год) касьцёл і кляштар працягвалі дзейнічаць. Існуюць зьвесткі, што па здушэньні [[Паўстаньне 1830—1831 гадоў|вызвольнага паўстаньня]] ([[1830]]—[[1831]]1830—1831) улады [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]] ліквідавалі кляштар і зруйнавалі касьцёл, муры якога вярнулі каталікам толькі ў пач.пачатку [[XX стагодзьдзе|XX ст.]]<ref name="kulahin"/>
=== Наноўшы час ===
За савецкім часам бальшавікі зачынілі касьцёл, а потым ўзарвалі ягокасьцельную званіцу. Канчаткова сьвятыню зруйнавалі ў [[1960-я]] гады.
== Архітэктура ==
ПомнікКасьцёл — помнік архітэктуры [[барока]] з элемэнтамі [[клясыцызм]]у. Асобна стаяла вышынная дамінанта — 3-ярусная вежа-званіца. ПрыкасьцёльнуюПрыкасьцельную тэрыторыю атачаў мур з брамай.
== Галерэя ==
<center><gallery perrow="5" caption="Старыя здымкі" касьцёлаwidths=150 heights=150 perrow="4">
Bychaŭ, Kaścielnaja. Быхаў, Касьцельная (1905).jpg|Агульны выгляд, [[1905]] г.
Bychaŭ, Haradzieckaja-Kaścielnaja. Быхаў, Гарадзецкая-Касьцельная (XIX).jpg|З боку апсідыапсыды, [[1905]] г.
Bychaŭ, Kaścielnaja. Быхаў, Касьцельная (1900).jpg|Званіца, [[1900-я]] гг.
Bychaŭ, Kaścielnaja. Быхаў, Касьцельная (1917).jpg|Званіца і брама, [[1917]] г.
Bychaŭ, RynakKaścielnaja. Быхаў, РынакКасьцельная (1941XX).jpg|Рынак.Кляштар, Налева1917 — касьцёл, [[1941]]г.
Быховская тюрьма.jpg|Кляштар, да 1918 г.
Bychaŭ, Kaścielnaja. Быхаў, Касьцельная (A. Viner, 1939).jpg|Касьцёл. А. Вінэр, 1939 г.
Bychaŭ, Rynak. Быхаў, Рынак (1941).jpg|Рынак. Налева — касьцёл, 1941 г.
</gallery></center>
| 