Ежы Гедройц: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д афармленьне
Радок 13:
 
== Біяграфія ==
Нарадзіўся [[27 ліпеня]] [[1906]] году ў Менску, бацькі Ігнацы Гедройц і Францішка Стажыцкая. Вучыўся на юрыдычным (1924—1929) і гістарычным ([[1930]]—[[1931]]1930—1931) факультэтах у [[Варшаўскі ўнівэрсытэт|Варшаўскім унівэрсытэце]]. Падчас вучобы — старшыня «Карапарацыі Партыя» і «Міжкарпаратыўнага Кола» ў [[Варшава|Варшаве]], дзеяч студэнцкай арганізацыі «Дзяржаўная думка», працаўнік замежнага аддзела Галоўнага студэнцкага камітэта Польскага саюза студэнцкай моладзі. Рэфэрэнт парлямэнтарны і па справах прэсы ў Міністэрстве сельскай гаспадаркі ([[1929]]—[[1935]]1929—1935); кіраўнік аддзела прэзыдыюма ў Міністэрстве гандлю і прамысловасьці ([[1935]]—[[1939]]1935—1939); рэдактар «Студэнцкага дня» і двутыднёвіка «Бунт маладых», пераўтворанага ў [[1936]] годзе ў тыднёвік «Polityka» ([[1930]]—[[1939]]1930—1939). З пачаткам [[Другая сусьветная вайна|II Сусьветнай вайны]] перабраўся ў [[Румынія|Румынію]]. Асабісты сакратар польскага пасла ў Румыніі Роджэра Рачынскага ([[1939]]—[[1940]]1939—1940); кіраўнік польскага аддзела пры Чылійскай місіі ў [[Бухарэст|Бухарэсьце]] ([[1940]]); у якасьці супрацоўніка англійскайангельскай місіі займаўся польскімі справамі ў Румыніі (1941). У Стамбуле, куды быў вывезены англійскайангельскай місіяй (сакавік [[1941]]) запісаўся на службу ў войска і выехаў у [[Палестына|Палестыну]]. Салдат Самастойнай брыгады карпацкіх стралкоў, удзельнік лівійскайлібійскай кампаніі і бітваў у Тобруку; кіраўнік (у рангу падпаручніка) аддзела часопісаў і вайсковых выдавецтваў Бюро прапаганды II Польскага корпуса ([[1941]]—[[1944]]1941—1944); працаўнік ЦэнтраЦэнтру вывучэннявывучэньня бранявой зброі ў [[Галіполі]] ([[Італія]]) ([[1944]]—[[1945]]1944—1945); дырэктар Эўрапейскага дэпартамэнта Міністэрства інфармацыі [[урад Польшчы ў Лёндане|ўраду Польшчы ў Лёндане]] ([[1945]]).
 
== Літаратурная дзейнасьць ==
Заснавальнік Літаратурнага Інстытуту ў [[Рым]]е ([[1946]]), выдавец і галоўны рэдактар часопіса «Kultura» (з [[1947]]). У кастрычніку [[1947]] перанёс выдавецтва ў Maissons Laffitte пад Парыжам і разьвіў шырокую выдавецкую дзейнасьць, супрацоўнічаў ззь вядомымі польскімі публіцыстамі і пісьменьнікамі-эмігрантамі, сярод якіх [[Юзэф Чапскі]], [[Ежы Стэмпоўскі]], [[Канстанты А. Яленскі]], [[Юліўш Мерашэўскі]], [[Чэслаў Мілаш]], [[Вітальд Гамбровіч]], [[Густаў Херлінг-Грудзінскі]]. Ініцыятар ([[1953]]) выданнявыданьня серыі Бібліятэкі Культуры (якая ахоплівае літаратурныя творы і кнігі палітычнага характару, а таксама дзёньнікі), з 1962 годагоду — заснавальнік паўгодніка Гістарычныя сшыткі (з [[1972]] — квартальніка), матэрыялы якога датычаць найноўшай гісторыі Польшчы і Цэнтральнаэўрапейскіх краінкраінаў.
 
Да верасьня [[2000]] году было выдадзена 511 тамоў Бібліятэкі Культуры, у тым 132 нумары Гістарычных сшыткаў і 636 нумароў Культуры. Ежы Гедройц — чалец рэдакцыйнага калегіумакалегіюма часопіса расійскіхрасейскіх дысідэнтаў Кантынент і рэдакцыйнага савета ўкраінскага квартальніка Віднова. Удзельнік шматлікіх, арганізаваных на Захадзе акцый у імя свабоды культуры.
 
Пасьлядоўна імкнуўся (на працягу 50 г.) да наладжваньня добрасуседзкіх адносін паміж Польшчай і ўсходнімі суседзямі — [[Летува|Летувой]], [[Беларусь]]сю і [[Украіна|Ўкраінай]] — у пэрспэктыве здабыцьця гэтымі краінамі незалежнасьці. Ініцыятар і сябар створанага на пачатку 1982 году Фонду незалежнай дапамогі для польскай літаратуры і навукі. Аўтар шматлікіх артыкулаў і кнігі «Аўтабіяграфія на чатыры рукі» (апрацаваньне Кшыштафа Помяна — [[1994]]).
 
== Узнагароды ==
Доктар honoris causa [[Ягелонскі ўнівэрсытэт|Ягелонскага ўнівэрсытэту]] (1991), унівэрсытэту ў Фрыбургу ([[Швайцарыя]]), [[Уроцлаўскі ўнівэрсытэт|Уроцлаўскага ўнівэрсытэту]] (1998), [[Шчэцінскі ўнівэрсытэт|Шчэцінскага ўнівэрсытэту]] (2000), а таксама ганаровы чалец Польскага гістарычнага таварыства (1991). ЛаўрэатЛяўрэат узнагароды Польскага ПЭН-Клюбу (1989), узнагароды імя сьв. Брата АльбертаАльбэрта (1993), а таксама ўзнагароды часопісу «Палітыка» (1995) і ўзнагароды «Залатога Жазла» Фонду польскай культуры (1999).
 
Вайсковыя адзнакі: Ордэн Ганаровага Легіёну (1938), Афіцэрскі Крыж Румынскай Кароны (1930), Кавалерскі Крыж Бэльгійскай Кароны (1938), эстонскі Ордэн Белай Зоркі (1932).