Літаратура і мастацтва: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Knedlik-Pod (гутаркі | унёсак) д кірылічная «с» |
д +2 спасылкі |
||
Радок 1:
{{Газэта
| назва = Літаратура і
| выява = LiM.jpg
|подпіс = Выпуск газэты за 12 верасьня 2014 г., №36 (4785)
Радок 6:
| тып = штотыднёвая
| фармат =
| заснавальнік = Народны камісарыят асьветы БССР
| уладальнік = [[Міністэрства інфармацыі Рэспублікі Беларусь]]
| выдавец = Выдавецкі дом «[[Зьвязда]]»
| рэдактар = [[Ларыса Цімошык]]<ref name="about_lim">[http://www.main.lim.by/ Галоўная] - ЛіМ</ref>
| заснаваная = {{Дата пачатку|26|2|1932|1}}<ref name="п">{{Артыкул|аўтар=[[Тацяна Падаляк]].|загаловак=«ЛіМ» чыталі Колас і Купала|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=93854|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=[[Газэта]]|год=25 лютага 2012|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2012-02-28 38 (27153)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/93845/25lut-4.indd.pdf 4]|issn=}}</ref>.
| зачыненая =
| палітыка = [[Урад]]авая
| мова = [[беларуская мова|беларуская]], [[расейская мова|расейская]]<ref name="nn_rus" />
| штаб-кватэра = [[Менск]], пр. Незалежнасьці, 77
Радок 18:
| кошт =
| ISSN = 0024-4686
| сайт = [http://www.main.lim.by/
}}
'''«Літаратура і мастацтва»''' («ЛіМ») — штотыднёвая літаратурная і грамадзка-палітычная дзяржаўная [[газэта]] Беларусі, заснаваная ў лютым [[1932]] году ў [[Менск]]у. Друкуе апавяданьні, [[Аповесьць|аповесьці]], [[верш]]ы, [[Паэма|паэмы]], п'есы і [[раман]]ы. Зьмяшчае агляды выяўленчага і тэатральнага мастацтва, [[дойлідзтва]], кіно, літаратуры, музыкі, радыё, тэлебачаньня і мінуўшчыны<ref name="б"/>.
== Мінуўшчына ==
== Галоўныя рэдактары ==▼
У лютым 1932 г. газэта «Літаратура і мастацтва» пачала выходзіць у якасьці друкаванага органа Фэдэрацыі аб'яднаньняў савецкіх пісьменьнікаў [[БССР]] і Галоўнай управы ў справах літаратуры і мастацтва (Галоўмастацтва) Народнага камісарыяту асьветы БССР. Першапачаткова выдавалася па-беларуску на 4 палосах тройчы на месяц. Шматлікія нумары газэты за 1930-ягады зьнішчылі нават з падшывак у бібліятэках, бо тыя зьмяшчалі творы рэпрасаваных пісьменьнікаў<ref name="п"/>. Да нямецкага ўварваньня 22 чэрвеня 1941 г. газэта пераважна зьмяшчала агляды юбілеяў, услаўленьне [[Дзяржаўны лад|дзяржаўнага ладу]] СССР, нападкі на іншадумцаў і грамадазнаўчыя агляды твораў. Пасьля [[ВАВ|Нямецка-савецкай вайны]] аднавіла выпуск 10 красавіка 1945 году. З 1955 г. адбыўся паварот у бок менш прадузятага агляду падзеяў і твораў, асьвятленьня стану беларускай мовы. Стала выходзіць на 16 старонках. У 1957—1970 гг. выдавался двойчы на тыдзень. Упершыню выдала шэраг твораў Янкі Купалы, Якуба Коласа, [[Кузьма Чорны|Кузьмы Чорнага]], Кандрата Крапівы, [[Пятрусь Броўка|Петруся Броўкі]], Аркадзя Куляшова, Максіма Танка, [[Пімен Панчанка|Пімена Панчанкі]], Янкі Брыля, [[Андрэй Макаёнак|Андрэя Макаёнка]], [[Іван Чыгрынаў|Івана Чыгрынава]], Ніла Гілевіча, [[Рыгор Барадулін|Рыгора Барадуліна]], [[Барыс Сачанка|Барыса Сачанкі]], Янкі Сіпакова і [[Іван Пташнікаў|Івана Пташнікава]]<ref name="б"/>.
3 чэрвеня 1988 г. газэта «Літаратура і мастацтва» зьмясьціла артыкул [[Зянон Пазьняк|Зянона Пазьняка]] і [[Яўген Шмыгалёў|Яўгена Шмыгалёва]] «[[Курапаты]] — дарога сьмерці», чым упершыню выкрыла [[рэпрэсіі ў БССР]] у 1930-я гады. У пачатку 1990-х гг. газэта вярнула славу пісьменьнікам [[Алесь Гарун|Алесю Гаруну]] (1887—1920), [[Натальля Арсеньнева|Натальлі Арсеньневай]] (1903—1997), [[Юрка Віцьбіч|Юрку Віцьбічу]] (1905—1975), [[Уладзімер Глыбінны|Уладзімеру Глыбіннаму]] (1910—1997) і [[Масей Сяднёў|Масею Сяднёву]] (1913—2001). Пры канцы 1990-х гг. найбольш увагі надала мінуўшчыне выяўленчага мастацтва ([[Уладзіслаў Страмінскі]], [[Марк Шагал]]) і музыкі ([[Антон Іванавіч Абрамовіч|Антон Абрамовіч]], [[Восіп Казлоўскі]],
[[Фларыян Міладоўскі]], [[Напалеон Орда]]). Асэнсоўвалася творчасьць [[Вацлаў Ластоўскі|Вацлава Ластоўскага]], [[Язэп Лёсік|Язэпа Лёсіка]], [[Мітрафан Доўнар-Запольскі|Мітрафана Доўнара-Запольскага]], [[Ігнат Дварчанін|Ігната Дварчаніна]], [[Сімяон Полацкі|Сімяона Полацкага]], [[Аляксандар Бурбіс|Аляксандра Бурбіса]], [[Палута Бадунова|Палуты Бадуновай]] і [[Францішак Аляхновіч|Францішка Аляхновіча]]. На 1999 г. газэта «Літаратура і мастацтва» мела аддзелы: 1) [[Выяўленчае мастацтва|выяўленчага мастацтва]], аховы помнікаў і мастацкага афармленьня; 2) літаратурнага жыцьця, [[Літаратурная крытыка|крытыкі]] і [[Бібліяграфія|бібліяграфіі]]; 3) музыкі, тэатра, [[кіно]] і тэлебачаньня; 4) паэзіі і прозы; 5) [[Публіцыстыка|публіцыстыкі]], лістоў і [[Грамадзкая думка|грамадзкай думкі]]<ref name="б">{{Кніга|аўтар=[[Алесь Марціновіч]].|частка=«Літаратура і мастацтва»|загаловак=[[Беларуская энцыкляпэдыя]] ў 18 тамах|арыгінал=|спасылка=http://files.knihi.com/Slounik/02/enc/Bielaruskaja_encyklapedyja.torrent|адказны=гал.рэд. [[Генадзь Пашкоў]]|выданьне=|месца=Менск|выдавецтва=[[Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі]]|год=1999|том=9|старонкі=294|старонак=560|сэрыя=|isbn=985-11-0155-9|наклад=10 000}}</ref>. Свае першыя творы на старонках газэты выдалі [[Іван Мележ]], [[Іван Шамякін]], [[Васіль Быкаў]], [[Уладзімер Караткевіч]], [[Яўгенія Янішчыц]], [[Алесь Разанаў]] і Алесь Пісьмянкоў.
У 2002 г. газэта ўтварыла Рэдакцыйна-выдавецкую ўстанову (РВУ) «Літаратура і мастацтва», у склад якой увайшлі 7 мастацкіх дзяржаўных [[часопіс]]аў: 5 беларускамоўных — [[Бярозка (часопіс)|«Бярозка»]], [[Вожык (часопіс)|«Вожык»]], [[Крыніца (часопіс)|«Крыніца»]], [[Маладосць|«Маладосьць»]] і [[Полымя (часопіс)|«Полымя»]]; 2 расейскамоўных — [[Нёман (1945)|«Нёман»]], «Сусьветная літаратура». У [[2010]] г. газэта стала друкавацца па-беларуску і па-расейску<ref name="nn_rus">{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = 28 траўня 2010| url = http://pda.nn.by/artykul/39135.html| загаловак = «ЛіМ» часткова перайшоў на расейскую| фармат = | назва праекту = Культура| выдавец = [[Наша Ніва]]| дата = 15 траўня 2011 | мова = | камэнтар = }}</ref>. У лістападзе 2012 г. увайшла ў склад Выдавецкага дому «Зьвязда» разам з часопісамі.
▲=== Галоўныя рэдактары ===
* [[Хацкель Дунец]] (1932—1935)
* [[Ільля Гурскі]] (1935—1941)
Радок 47 ⟶ 55:
== Крыніца ==
{{Крыніцы
== Вокнавыя спасылкі ==
* [http://www.main.lim.by/ Хатняя старонка]
{{Накід:Пэрыёдыка}}
| |||