Базыліка Сьвятых Пятра і Паўла (Познань): розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
 
Радок 45:
|Commons =
}}
'''Арцыкатэдральная базыліка Сьвятых Пятра і Паўла ў Познані''' ({{мова-pl|Bazylika archikafedralna Świętyh ApostoŁów Piotra i PawŁa w Poznaniu}}) — адна са старажытных цэркваў у [[Польшча|Польшчы]], самы старажытны польскі [[сабор]], яго заснаваньне адносіцца да [[X стагодзьдзе|X стагодзьдзя]]. [[Катэдра (хрысьціянства)|Катэдральны]] [[сабор]] [[Архідыяцэзія Познані|архідыяцэзіі Познані]]. Сабор разьмяшчаецца на [[Тумскі (Познань)|востраве Тумскім]], які знаходзіцца на паўночным усходзе ад цэнтрацэнтру гораду [[Познань]].
 
== Гісторыя ==
Радок 52:
У якасьці свайго сьвятога апекуна сабор атрымаў [[Апостал Пётар|Апостала Пятра]], бо быў першым саборам у краіне. Першы будынак сабору быў выкананы ў [[Дараманскае мастацтва|дараманскім стылі]] і складаў 48 мэтраў у даўжыню. Фрагмэнты гэтага будынка да гэтага часу можна ўбачыць у сутарэньнях цяперашняга сабору. Першая царква праіснавала каля 70 гадоў да пэрыяду масавага паўстаньня язычнікаў і захопу Познані чэскім князем [[Бржэціслаў I|Бржэціславам I]] (1034-1038). У далейшым сабор быў адноўлены ўжо ў [[Раманскае мастацтва|раманскім стылі]], рэшткі гэтага будынку бачны ў паўднёвай вежы сучаснага збудаваньня.
 
У XIV-XV стагодзьдзях сабор быў перабудаваны ў [[Гатычная архітэктура|гатычным стылі]]. У гэтыйгэты жаж час быў даданы вянец капэлаў. Пажар 1622 году прычыніў храму такія вялікія страты, што ён патрабаваў поўнай рэканструкцыі, якая была праведзена ў стылі [[барока]]. У наступны раз сабор быў сур'ёзнасур’ёзна пашкоджаны агнём у 1772 годзе і быў адноўлены ў [[Нэаклясыцызм|нэаклясычным стылі]]. у 1821 годзе [[Піюс VII (Папа Рымскі)|Піюс VII]] павысіў статус сабору да ''Metropolitan Archicatedral'' і дадаў яму другога сьвятога апякуна — [[Павал (апостал)|Апостала Паўла]]. Апошнія вялікія разбурэньні храм выпрабаваў 15 студзеня 1945 году, падчас вызваленьня Познані ад [[Трэці Райх|немцаў]]. Разбурэньні былі настолькі сур'ёзнымісур’ёзнымі, што сабор было вырашана аднаўляць у ранейшым гатычным стылі, грунтуючыся на руінах сярэднявечнага будынку, якія адкрыліся ў выніку пажару. Сабор быў наноў адбудаваны 29 чэрвеня 1956 году. У 1962 годзе [[Ян XXIII (Папа Рымскі)|папа Ян XXIII]] надаў храму ганаровы статус [[Малая базыліка|малой базылікі]].
 
== Вядомыя пахаваньні ==