Аксыд

Тленак (аксід) — гэта складанае хімічнае рэчыва, якое ўяўляе сабою злучэньне простых хімічных элемэнтаў з тленам.

Апісаньне

Тленкі адасабляюцца на солеўтваральныя й несолеўтваральныя. Солеўтваральныя бываюць трох тыпаў: асноўнымі, кіслотнымі ды амфатэрнымі.

Прыкладам несолеўтваральных тленкаў можа быць: NO (тленак азоту) - уяўляе сабою газ бяз колеру й паху, які можа ўтварацца пасьля навальніцы. Або CO (тленак вугляроду) - газ бяз паху.

Асноўныя тленкі

Асноўныя тленкі - гэта складаныя рэчывы, якія ўтвараюць солі пры хімічнай рэакцыі з кісьлямі альбо кіслотнымі тленкамі. З асновамі ды асноўнымі тленкамі не рэагуюць. Прыкладам асноўных тленкаў можа быць:

K₂O (тленак калю) або CaO (тленак вапню). Да асноўных тленкаў адносяць тленкі мэталаў першай і другой валентнасьці.

Кіслотныя тленкі

Кіслотныя тленкі - складаныя рэчывы, да якіх адносяцца тленкі немэталаў і тленкі мэталаў з V, VI і VII валентнасьцю. Яны ўтвараюць солі пры хімічным ўзаемадзеяньні з асновамі альбо асноўнымі тленкамі. З кіслотнымі тленкамі не рэагуюць.

Прыкладам асноўных тленкаў можа быць:

CO₂ (дыяксід вугляроду), P₂O₅ - (пентаксід фосфару) утвараецца пры гарэньні белага фосфару й SO₃ - трыяксід серкі.

Амфатэрныя тленкі

Амфатэрныя тленкі - складаныя рэчывы, да якіх адносяцца тленкі мэталаў III, IV валентнасьці. Утвараюць солі ў рэакцыях з кісьлямі, кіслотнымі тленкамі, асновамі ды асноўнымі тленкамі. Нягледзячы на тое, што ZnO, Beo, SnO, PbO маюць валентнасьць 2, яны таксама ўваходзяць у сьпіс амфатэрных тленкаў.