Вікіпэдыя:Форум/Архіў 10: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Выбітны/вядомы: меркаваньне
падпісаў ананіма
Радок 2:
 
== Выбітны/вядомы ==
Прывітаньне, спадарства. Мо трохі не ў тэму, але хацеў бы зьвярнуць вашу ўвагу, што слова "«выбі́тны"», папулярнае ў гэтым раздзеле, - гэта новае (постсавецкае) запазычаньне з польскае мовы. Ня ведаю, чаму так любяць тут гэтае слова. Ёсьць жа харошыя літаратурныя словы "«вядомы"», "«выдатны"», "«знакаміты"», "«славуты"». Нашто штучна ствараць беларуска-польскую трасянку? З павагай. {{Няма подпісу|86.57.188.72|22:57, 21. september 2014}}
: Нават ня ведаю, як назваць такую зьяву, калі чалавек ня можа адрозьніць значэньне словаў выбітны і вядомы, але беларуска-польская трасянка - гэта калі актыўна ўжываюць словы ніц, мовіць, бардзо, велькі і г. д., якія часьцяком можна пачуць у некаторых дзяячоў апазыцыі.--[[Удзельнік:Maks 100|Maks 100]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Maks 100|гутаркі]]) 23:22, 21 верасьня 2014 (FET)
:: Ну дык перакладзіце, калі ласка, для мяне, такога недарэкі, слова "«выбітны"» і растлумачце яго значэньне. І скажыце яшчэ, што ў гэтым польскім слове такога адмысловага, чаго няма ў 4 (чатырох!) літаратурных словах? Карацей, скажыце, чаму трэба аддаваць перавагу слову wybitny, а не шырока вядомым літаратурным словам. Гэта такі моладзевы жаргон, накшталт каверканых ангельскіх словаў, ці што? Ці гэта проста вынік няведаньня сапраўднай беларускай мовы? {{Няма подпісу|178.124.205.94|10:50, 22. september 2014‎}}
: А падайце, калі ласка, крыніцу, дзе тлумачыцца, што гэта сапраўды запазычаньне з польскай мовы, каб было на што спасылацца. Што да прапановы, я бы наогул адмовіўся ад ужываньня слова «выбітны» ў назвах катэгорыяў кшталту «Выбітныя асобы Менску», бо Вікіпэдыя і так піша толькі пра выбітных і выдатных, а не пра шараговых, таму прапаную замяніць такія катэгорыі на «Асобы, зьвязаныя зь Менскам» і г. д. --[[Удзельнік:Red_Winged_Duck|Red_Winged_Duck]] 12:05, 22 верасьня 2014 (FET)
 
Радок 41:
# '''Дагавор''' выглядае як ''расеізацыя''. Дарэчы, у слоўніках падаюцца абодва варыянты: гл., напрыклад, тут: [http://www.skarnik.by/rusbel/19235]. Што тычыцца слоўнікаў 20-х ці 30-х гадоў, то ня стаў бы катэгарычна на іх спасылацца, бо беларускае мовазнаўства адчувала тады моцны ўплыў расейскай мовы. Зараз гэта адбываецца таксама, пагэтаму нашая мэта — не дапусьціць новых расеізацый. Вынікова — дамова.
:::Вы чытайце, што зьверху напісана. ''Дагавор'' слова, якое сустракаецца ў старабеларускай мове. Расеізацыя ў галаве.--<span>[[Удзельнік:Mr. Sрock|<font face="Segoe Script" color="black" style="text-shadow:grey 0.2em 0.2em 0.2em;">Mr. Spock</font>]]&nbsp;<sup>[[Гутаркі ўдзельніка:Mr. Sрock|<span style="font-family:Segoe Script;color:black">абм</span>]]</sup></span> 23:11, 16 верасьня 2014 (FET)
:::: Асьцярожней выкарыстоўвайце выразы. "«Расеізацыю ў галаве"» можна расцэньваць як абразу. І самі ўважліва чытайце паведамленьні: прыведзеная спасылка на слоўнік. --[[Удзельнік:Yaraslau Zubrytski|Yaraslau Zubrytski]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Yaraslau Zubrytski|гутаркі]]) 20:47, 20 верасьня 2014 (FET)
::::: «Разруха не в клозетах, а в головах!» [[Міхаіл Булгакаў|М. Булгакаў]]. Тое-самае, часта, і з расеізацыяй. Быў маладзейшы, у бытнасьць студэнтам, таксама шукаў экзотыкі і прагнуў незвычайнасьці там, дзе яно й не патрэбна. Тая патэтыка, якую Вы напісалі вышэй — бачыцца іменна такім выпадкам («нашая мэта — не дапусьціць новых расеізацый»). Спасылка ідзе вядома ж на слоўнік, бо а куды. Для паўнаты карціны можаце яшчэ азнаёміцца з абмеркаваньнем на бай-мова, каб пераканацца ў нармальнасці "расейскага" слова ''дагавор'' у беларускай мове і не вешаць дарэмна цэтлікаў.--<span>[[Удзельнік:Mr. Sрock|<font face="Segoe Script" color="black" style="text-shadow:grey 0.2em 0.2em 0.2em;">Mr. Spock</font>]]&nbsp;<sup>[[Гутаркі ўдзельніка:Mr. Sрock|<span style="font-family:Segoe Script;color:black">абм</span>]]</sup></span> 00:04, 21 верасьня 2014 (FET)
:::::: Прабачце, але ж якая экзотыка, калі асабіста я нават ад носьбітаў трасянкі часьцей чуў дамову, чым дагавор, але зноў жа такі гэта можа быць проста асаблівасьцю майго рэгіёна. На маю думку ўвогуле трэба адкінуць усялякія думкі пра падабенства/непадапанства беларускай мовы да мовы ўсходняй суседкі, як быццам яе няма, бо зараз замест барацьбы супраць расейскіх словаў пачнём барацьбу супраць уласна беларускіх, каб паказаць, што не вядзем барацьбы супраць расеізацыі. Насамрэч я лічу, што беларускай мове ня трэба арыентавацца на суседнія мовы, а таксама на старабеларускую, а трэба браць усё з жывой гаворкі, каб ня выйшла такая ж сытуацыя, як у чэхаў, калі багатая на запазычаньні ў суседзяў літаратурная мова значна адрозьніваецца ад жывой. Дамова - ўласна беларускае слова, якое ня мае аналягаў у суседзяў, але гэта ня робіць беларускую мову меней старажытней ці меней прыгажэй. Як прыклад, аднакарэннае слова «ўмова», якое чамусьці імкнуцца замяніць на прапольскае варунак ці нават на прарасейскае ўсловіе, хоць беларускі варыянт нічым ня горшы. Ці слова «сьцяг», якое як і дамова ня мае аналягаў у сеседзяў, і ў акадэмічным правапісе ўжо заменяны на «флаг», бо ўжо калі і ў расейцаў, і ў палякаў флаг/флага, то беларусам няма выбару. Таму прапаную не глядзець на суседзяў ці на старажытнасьць, а браць прыклады слоў ў жывой мовы, якая яшчэ далёка ня зьнікла.--[[Удзельнік:Maks 100|Maks 100]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Maks 100|гутаркі]]) 18:14, 21 верасьня 2014 (FET)
Радок 47:
:::::::: Зразумела, поўнасьцю з Вамі згодзен.--[[Удзельнік:Maks 100|Maks 100]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Maks 100|гутаркі]]) 22:38, 21 верасьня 2014 (FET)
::::У ГСБМ ёсьць нямала даволі спэцыфічнай лексыкі — царкоўнаславянізмы (праз значны ўплыў гэтай мовы, якая дарэчы, з пункту гледжаньня сыстэмнасьці ня надта добра спалучаецца зь літаратурнай беларускай) і дыялектызмы, прытым далёка не заўсёды беларускія (бо старабеларуская выкарыстоўвалася ня толькі на этнічнай тэрыторыі беларусаў і ня толькі выхадцамі з гэтых зямель). Таму больш паказальным зьяўляецца адсутнасьць слова ў гэтым слоўніку, чым яго наяўнасьць. Той жа "дагавор" мог быць пісьмовай спарадычнай зьявай (т.б. усё ўжываньне магло зьвесьціся да прыточаных у слоўніку прыкладаў), якая не атрымала пашырэньня ў гутарковай мове. Адпаведна, у пач. XX ст. гэтае слова маглі, сапраўды, наноў пазычыць з расейскай. Каб зрабіць адназначныя высновы асабіста мне бракуе зьвестак. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Казімер Ляхновіч]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 10:43, 17 верасьня 2014 (FET)
# Калі «дамаўляцца» ды «весьці перамовы» — тады й «дамова». {{Іконка|перанакіраваньне}} «дагавор». --<span style="text-shadow:-1px 0 lightblue,0 1px lightblue,1px 0 lightblue,0 -1px lightblue;">[[Удзельнік:Renessaince|<b style="color:#0645ad"> Renessaince </b>]]</span> 12:22, 22 верасьня 2014 (FET)
 
==== Заліў/затока ====
Радок 65 ⟶ 66:
::::::::: У гэтым выпадку я, як бачу, памыліўся. Мяняю свой голас на карысьць затокі.--[[Удзельнік:Liashko|Liashko]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Liashko|гутаркі]]) 22:30, 21 верасьня 2014 (FET)
:::::::::: Перасылка?--<span>[[Удзельнік:Mr. Sрock|<font face="Segoe Script" color="black" style="text-shadow:grey 0.2em 0.2em 0.2em;">Mr. Spock</font>]]&nbsp;<sup>[[Гутаркі ўдзельніка:Mr. Sрock|<span style="font-family:Segoe Script;color:black">абм</span>]]</sup></span> 22:34, 21 верасьня 2014 (FET)
# Добра, што {{Вікіпэдыст|Kazimier Lachnovič}} хоць бы тут зьяўляецца. Паводле ягоных аргумэнтаў за «затоку» й «пратоку». {{Іконка|перанакіраваньне}} «заліў/праліў». --<span style="text-shadow:-1px 0 lightblue,0 1px lightblue,1px 0 lightblue,0 -1px lightblue;">[[Удзельнік:Renessaince|<b style="color:#0645ad"> Renessaince </b>]]</span> 12:22, 22 верасьня 2014 (FET)
 
==== Востраў/выспа ====
Радок 73 ⟶ 75:
# Першы варыянт: для марскіх і акіянскіх астравоў. У артыкуле [[Востраў]], здаецца, усё вельмі добра апісваецца-разьмяжоўваецца. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Казімер Ляхновіч]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 20:03, 16 верасьня 2014 (FET)
# Першы варыянт--[[Удзельнік:Maks 100|Maks 100]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Maks 100|гутаркі]]) 21:32, 16 верасьня 2014 (FET)
# Ужо абмяркоўвалася. Востраў — асобна, <s>мухі</s> выспа — асобна. --<span style="text-shadow:-1px 0 lightblue,0 1px lightblue,1px 0 lightblue,0 -1px lightblue;">[[Удзельнік:Renessaince|<b style="color:#0645ad"> Renessaince </b>]]</span> 12:22, 22 верасьня 2014 (FET)
 
==== Горад/места (пры ўдакладненьнях) ====
# Першы варыянт, без перасылак з другога. Слоўнікавы варыянт, які хутчэй за ўсё, і будуць шукаць у гугле.--<span>[[Удзельнік:Mr. Sрock|<font face="Segoe Script" color="black" style="text-shadow:grey 0.2em 0.2em 0.2em;">Mr. Spock</font>]]&nbsp;<sup>[[Гутаркі ўдзельніка:Mr. Sрock|<span style="font-family:Segoe Script;color:black">абм</span>]]</sup></span> 21:08, 2 верасьня 2014 (FET)
# Першы варыянт.--[[Удзельнік:Liashko|Liashko]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Liashko|гутаркі]]) 15:37, 3 верасьня 2014 (FET)
* ГлядзiцеГлядзіце таксама [[Вікіпэдыя:Галасаваньні/Выкарыстаньне сынанімічных словаў у Вікіпэдыі|галасаваньне]]. --[[Спэцыяльныя:Унёсак/217.21.43.22|217.21.43.22]] 15:13, 3 верасьня 2014 (FET)
#<li value="3"> Першы варыянт, але супраць перасылак з другога нічога ня маю (толькі не рабіць іх абавязковымі)--[[Удзельнік:Lesnas ättling|Lesnas ättling]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Lesnas ättling|гутаркі]]) 16:01, 3 верасьня 2014 (FET)--[[Удзельнік:Lesnas ättling|Lesnas ättling]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Lesnas ättling|гутаркі]]) 22:59, 21 верасьня 2014 (FET)
# Першы варыянт. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 19:49, 3 верасьня 2014 (FET)</li>
Радок 88 ⟶ 91:
: У цэлым згодзен, таму пакуль што ўстрымаюся.--[[Удзельнік:Maks 100|Maks 100]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Maks 100|гутаркі]]) 18:14, 21 верасьня 2014 (FET)
:: Заклікаю удзельнікаў, якія выказаліся за першы варыянт больш ясна выказацца наконт магчымасьці перасылкі з другога.--<span>[[Удзельнік:Mr. Sрock|<font face="Segoe Script" color="black" style="text-shadow:grey 0.2em 0.2em 0.2em;">Mr. Spock</font>]]&nbsp;<sup>[[Гутаркі ўдзельніка:Mr. Sрock|<span style="font-family:Segoe Script;color:black">абм</span>]]</sup></span> 17:30, 21 верасьня 2014 (FET)
# Ужо абмяркоўвалася. Асноўны варыянт — «горад». {{Іконка|перанакіраваньне}} «места». --<span style="text-shadow:-1px 0 lightblue,0 1px lightblue,1px 0 lightblue,0 -1px lightblue;">[[Удзельнік:Renessaince|<b style="color:#0645ad"> Renessaince </b>]]</span> 12:22, 22 верасьня 2014 (FET)
 
==== Год/рок (пры ўдакладненьнях) ====
Радок 95 ⟶ 99:
# Першы варыянт. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 19:49, 3 верасьня 2014 (FET)
# Першы варыянт: у назвах артыкулаў і катэгорыяў (дагэтуль не сустракаў выняткаў). --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Казімер Ляхновіч]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 20:03, 16 верасьня 2014 (FET)
# Ужо абмяркоўвалася. Асноўны варыянт — «год». --<span style="text-shadow:-1px 0 lightblue,0 1px lightblue,1px 0 lightblue,0 -1px lightblue;">[[Удзельнік:Renessaince|<b style="color:#0645ad"> Renessaince </b>]]</span> 12:22, 22 верасьня 2014 (FET)
 
==== І/й/ды (злучнікі ў назвах) ====
Радок 102 ⟶ 107:
# Першы варыянт. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 19:49, 3 верасьня 2014 (FET)
# Першы варыянт: у назвах артыкулаў і катэгорыяў. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Казімер Ляхновіч]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 20:03, 16 верасьня 2014 (FET)
# І/ды раўназначныя. Можа быць, у назвах артыкулаў хіба што перавагу аддаваць «і». Але [[ВП:ПЕРА|перанакіраваньне]] стварыць не праблема. --<span style="text-shadow:-1px 0 lightblue,0 1px lightblue,1px 0 lightblue,0 -1px lightblue;">[[Удзельнік:Renessaince|<b style="color:#0645ad"> Renessaince </b>]]</span> 12:22, 22 верасьня 2014 (FET)
 
==== Ай/ае (склонавыя канчаткі ў прыметніках) ====