Марэля: розьніца паміж вэрсіямі

Марэля была вядомая ў [[Армэнія|Армэніі]] з даўніх часоў і культывавалася там так доўга, што большасьць навукоўцаў лічаць Армэнію радзімай гэтай расьліны<ref>[http://www.actahort.org/books/121/121_36.htm VII сымпозіюм ISHS па ўдакладненьню культывацыі марэляў]{{ref-en}}</ref>. Менавіта навуковая назва ''Prunus armeniaca'' паходзіць з гэткіх высноў. Падчас археалягічных раскопак у мястэчку [[Гарні]] ў Армэніі было знойдзена насеньне марэлі, якое па часу адносіцца да пэрыяду [[Меднае стагодзьдзе|меднага стагодзьдзя]]<ref>B. Arakelyan, Excavations at Garni, 1949-50 in Contributions to the Archaeology of Armenia, (Henry Field, ed.), Cambridge, 1968, page 29.</ref>. Аднак, паводле ''цэнтру разнастайнасьці Вавілава'', першая культывацыя марэлі пачалася ў [[Кітай|Кітаі]], па іншым крыніцам — у [[Індыя|Індыі]] каля 3 000 гадоў да н.ч.<ref name=rhs>Huxley, A., ed. (1992). ''New RHS Dictionary of Gardening'' 1: 203—205. Macmillan ISBN 0-333-47494-5.</ref>

 

 

== Выкарыстаньне ==

З марэляў падрыхтоўваюць [[сьпіртны напой]] — [[Марэлевая гарэлка|марэлевую гарэлку]], марэлевы сок падвяргаецца закісаньню й потым перагонцы.

 

 

 

У кітайскай нацыянальнай мэдыцыне насеньне марэлі ўжываюцца ў якасьці заспакаяльнага сродку пры [[Кашаль|кашлі]], [[Ікаўка|ікаўцы]]. У Кітаі прымаюць насеньне марэлі ў спалучэньні зь іншымі лекавымі расьлінамі пры [[Бранхіт|бранхіце]], [[Трахеіт|трахеіце]], [[Лярынгіт|лярынгіце]], [[кохлік]]у.

Нацёкі з натуральных расколін марэлевых дрэваў засыхаюць на паветры, утвараючы так званую марэлевую [[камедзь]]. Здробненая ў парашок (белага ці жоўтага колеру) марэлевая камедзь выкарыстоўваецца ў мэдыцыне як паўнавартасны заменьнік [[гуміарабік]]у. Па эмульгуючай здольнасьці, устойлівасьці прыгатаваных на ёй алейных [[Эмульсія|эмульсій]] і грузкасьці яна пераўзыходзіць гуміарабік. Ужываюць марэлевую камедзь часам як ахінальнае.

 

 

== Крыніцы ==