Вікіпэдыя

Францішак Станкар: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
untagged isolated.
дапаўненьне
Радок 1:
'''ФранцішакФранці́шак СтанкарСтанка́р''' ({{Мова-it|Francеsco Stancaro}}, {{Мова-la|Franciscus Stancarus}}; Francеsco[[1501]], Stancaro[[Мантуя]], [[1501Італія]] — [[12 лістапада]] [[1574]], {{Артыкул у іншым разьдзеле|Стопніца||pl|Stopnica}}, [[Рэч Паспалітая]]) — італійскі пратэстант, родамтэоляг. зЗаснавальнік [[МантуяКальвінізм|Мантуікальвінісцкіх]] ў правінцыіі [[ЛямбардыяАнтытрынітарызм|антытрынітарскіх]] ўграмадаў у [[ІталіяРэч Паспалітая|ІталііРэчы Паспалітай]].
 
== Жыцьцяпіс ==
Вымушаны быў зьбегчы з Мантуі, калі там, у 1540-х, падняліся ганеньні на асобаў, западозраных у спагадзе новым рэлігійным вучэньням, адправіўшыся спачатку ў [[Швайцарыя|Швайцарыю]], а адтуль у [[Трансыльванія|Трансыльванію]]. Аўтар вядомай граматыкі габрэйскай мовы «Ebreae grammaticae institutio» (Базэль, 1547; 2-е выд. 1555).▼
Каталік, быў высьвячаны на ксяндза<ref name="VermigliDonnelly1999">{{Кніга|аўтар = Pietro Martire Vermigli, John Patrick Donnelly, Frank A. James, Joseph C. McLelland.|частка = |загаловак = The Peter Martyr Reader|арыгінал = |спасылка = http://books.google.com/books?id=klqL6RU6jtUC&pg=PA128|адказны = |выданьне = |месца = |выдавецтва = Truman State Univ Press|год = 1999|том = |старонкі = 128|старонак = |сэрыя = |isbn = 978-0-943549-75-0|наклад = }}</ref>. Быў прафэсарам [[Падуанскі ўнівэрсытэт|Падуанскага ўнівэрсытэту]], выкладаючы [[іўрыт]], стаў прыхільнікам [[пратэстанцтва]]<ref name="VermigliDonnelly1999"/>.
 
▲Вымушаны быў зьбегчы з Мантуі, калі там, у 1540-х, паднялісяпачаліся ганеньні на асобаў, западозраных у спагадзе новым рэлігійным вучэньням, адправіўшысянакіраваўшыся спачатку ў [[Швайцарыя|Швайцарыю]], а адтуль у [[Трансыльванія|Трансыльванію]]. Аўтар вядомай граматыкі габрэйскай мовы «Ebreae grammaticae institutio» (Базэль, 1547; 2-е выд. 1555).
У 1549 г. Францішак ужо ў Польшчы, дзе кароль [[Жыгімонт II Аўгуст]] прапанаваў яму катэдру габрэйскай мовы ў [[Кракаўскі ўнівэрсытэт|Кракаўскім унівэрсытэце]]. Пратэстанцкія гледжаньні, якія Станкар праводзіў на лекцыях, прывялі да таго, што ён неўзабаве быў зьняволены ў турму. Пратэстанты дапамаглі яму зьбегчы і далі ў сябе прытулак, даручыўшы яму арганізацыю іхніх цэркваў у Малой Польшчы.▼
 
▲У 1549 г. Францішак ужо ў Польшчы, дзе кароль [[Жыгімонт II Аўгуст]] прапанаваў яму катэдру габрэйскай мовы ў [[Кракаўскі ўнівэрсытэт|Кракаўскім унівэрсытэце]]. Пратэстанцкія гледжаньніпогляды, якія Станкар праводзіў на лекцыях, прывялі да таго, што ён неўзабаве быў зьняволены ў турму. Пратэстанты дапамаглі яму зьбегчы і далі ў сябе прытулак, даручыўшы яму арганізацыю іхніх цэркваў у Малой Польшчы.
З прычыны перасьледу з боку каталіцкай царквы Станкар у 1551 г. пакінуў Польшчу і накіраваўся ў [[Герцагства Прусія|герцагства Прусію]]. Вучэньне яго, быццам [[Ісус Хрыстос]] быў пасрэднікам паміж [[Бог]]ам і людзьмі толькі ў сілу сваёй чалавечай прыроды, выклікала моцны адпор з боку лютэранскіх прапаведнікаў. Калі праз два гады Станкар вярнуўся ў Польшчу, стаўленьне да яго тамтэйшых пратэстантаў неўзабаве моцна зьмянілася, бо яго вінавацілі ў [[Ерась|ерасі]].▼
 
▲З прычыны перасьледу з боку каталіцкай царквы Станкар у 1551 г. пакінуў Польшчу і накіраваўся ў [[Герцагства Прусія (герцагства)|герцагства Прусію]]. Вучэньне яго, быццам [[Ісус Хрыстос]] быў пасрэднікампасярэднікам паміж [[Бог]]ам і людзьмі толькі ў сілу сваёй чалавечай прыроды, выклікала моцны адпор з боку лютэранскіх прапаведнікаў. Калі праз два гады Станкар вярнуўся ў Польшчу, стаўленьне да яго тамтэйшых пратэстантаў неўзабаве моцна зьмянілася, бо яго вінавацілі ў [[Ерась|ерасі]].
Ягонае вучэньне знайшло сабе пасьлядоўнікаў толькі ў некалькіх магнатаў. Ён быў адным зь перакладчыкаў [[Берасьцейская Біблія|Бібліі]], надрукаванай у 1563 г. у Берасьці высілкамі [[Мікалай Радзівіл Чорны|Мікалая Радзівіла Чорнага]]. Адрозьніваючыся вялікай настойлівасьцю і задзірлівым характарам, Станкар нястомна вёў са сваімі супернікамі багаслоўскую палеміку, уладкоўваючы і публічныя дыспуты. Быў знаёмы з [[Кальвін]]ам. Ад шлюбу з Барбарай Маршэўскай пакінуў чатыры дачкі і двух сыноў. Ягоную справу працягнуў сын ад ягонай другой жонкі Магдалены з Лосяў — Францішак Станкар малодшы (1562—1621), кальвінскі міністар, супэрінтэндант Малапольскай правінцыі. Унучка Францішка Станкара па сыну Пятру, выйшла замуж за Веспасіяна Сяніцкага.▼
 
▲Ягонае вучэньне знайшло сабе пасьлядоўнікаў толькі ў некалькіх магнатаў. Ён быў адным зь перакладчыкаў [[Берасьцейская Біблія|Бібліі]], надрукаванай у 1563 г. у [[Берасьце|Берасьці]] высілкамі [[Мікалай Радзівіл Чорны|Мікалая Радзівіла Чорнага]]. АдрозьніваючысяВылучаючыся вялікай настойлівасьцю і задзірлівым характарам, Станкар нястомна вёў са сваімі супернікамі багаслоўскую палеміку, уладкоўваючы і публічныя дыспуты. Быў знаёмы з [[Кальвін]]ам. Ад шлюбу з Барбарай Маршэўскай пакінуў чатыры дачкі і двух сыноў. Ягоную справу працягнуў сын ад ягонай другой жонкі Магдалены з Лосяў — Францішак Станкар малодшы (1562—1621), кальвінскі міністар, супэрінтэндант Малапольскай правінцыі. Унучка Францішка Станкара па сыну Пятру, выйшла замуж за Веспасіяна Сяніцкага.
 
Па сьмерці свайго апекуна [[Станіслаў Матэвуш Стадніцкі|Станіслава Стадніцкага]] пераехаў у [[Стопніца|Стопніцу]], дзе й жыў да сваёй сьмерці. У 1569 року атрымаў ад караля [[Жыгімонт Аўгуст|Жыгімонта Аўгуста]] шляхецкія прывілеі. Пад канец жыцьця вярнуўся да кальвінізму і асудзіў свае ранейшыя погляды.
 
Ад шлюбу з Барбарай Маршэўскай пакінуў чатыры дачкі і двух сыноў. Ягоную справу працягнуў сын ад ягонай другой жонкі Магдалены з Лосяў — Францішак Станкар малодшы (1562—1621), кальвінскі міністар, супэрінтэндант Малапольскай правінцыі. Унучка Францішка Станкара па сыне Пятры выйшла замуж за Веспасіяна Сяніцкага.
 
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
 
== Літаратура ==
Радок 16 ⟶ 26:
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Станкар, Францішак}}
[[Катэгорыя:Асобы па альфабэце]]
[[Катэгорыя:Пратэстанцкія дзеячыКальвіністы]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1501 годзе]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Мантуі]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў 1574 годзе]]
[[Катэгорыя:Памерлі 12 лістапада]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў Стопніцы]]
[[Катэгорыя:Пратэстанцкія перакладчыкі Бібліі]]
[[Катэгорыя:Перакладчыкі Бібліі на польскую мову]]
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Францішак_Станкар»