Ўолтэр Скот: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д r2.7.2) (робат дадаў: io:Walter Scott
шаблён-картка, дапаўненьне з крыніца — https://ru.wikipedia.org/wiki/Скотт,_Вальтер?oldid=51401549, выява
Радок 1:
{{Пісьменьнік
[[Файл:Sir Walter Scott - Raeburn.jpg|міні|Ўолтэр Скот]]
|Імя = Ўолтэр Скот
|Арыгінал імя = Walter Scott
|Жанчына =
|Партрэт = Sir Walter Scott - Raeburn-2.jpg
|Памер =
|Апісаньне = <small>Сэр Ўолтэр Скот.<br />Партрэт работы [[Генры Рэбэрн]]а ([[1822]])</small>
|Імя пры нараджэньні =
|Псэўданімы =
|Дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|15|8|1771|0|1}}
|Месца нараджэньня = {{Сьцяг Шатляндыі}} [[Эдынбург]]
|Дата сьмерці = {{Памёр|21|9|1832}}
|Месца сьмерці = {{Сьцяг Шатляндыі}} [[Эбатсфорд]]
|Грамадзянства = {{GBR}}
|Род дзейнасьці = [[празаік]], [[паэт]], [[перакладнік]]
|Гады актыўнасьці = [[гістарычны раман]]
|Напрамак =
|Жанр =
|Мова =
|Мова2 =
|Дэбют =
|Значныя творы =
|Прэміі =
|Узнагароды =
|Подпіс = Sir Walter Scott Signature.jpg
|Апісаньне подпісу =
|ВікіКрыніца =
|ВікіКрыніца пераклады на беларускую =
|Палічка =
|Сайт =
}}
'''[[Сэр]] ЎолтэрЎо́лтэр Скот''' ({{мова-en|Walter Scott}}); ([[15 жніўня]] [[1771]], [[Эдынбург]], [[Шатляндыя]] — [[21 верасьня]] [[1832]]), [[Эбатсфорд]], [[Шатляндыя]]) — [[Шатляндыя|шатляндзкі]] [[празаік]], [[паэт]] і паэт[[перакладнік]]. Сусьветна вядомы сваімі гістарычнымі раманамі  — «[[Айвэнга]]», «[[Квэнтын Дорвард]]» і іншымі. Лічыцца заснавальнікам жанру [[Гістарычны раман|гістарычнага раману]].
 
== Жыцьцяпіс ==
'''Сэр Ўолтэр Скот''' ({{мова-en|Walter Scott}}) ([[15 жніўня]] [[1771]] – [[21 верасьня]] [[1832]]) — [[Шатляндыя|шатляндзкі]] празаік і паэт. Сусьветна вядомы сваімі гістарычнымі раманамі — «[[Айвэнга]]», «[[Квэнтын Дорвард]]» і іншымі.
Нарадзіўся ў сям’і заможнага шатляндзкага юрыста Ўолтэра Джона (1729—1799) і Ганны Рэзэрфорд (1739—1819), дачкі прафэсара мэдыцыны Эдынбурскага ўнівэрсытэту. Быў дзявятым дзіцём у сям’і, аднак з 13 дзяцей выжылі толькі шасьцёра.
 
У студзені [[1772]] захварэў на дзіцячы паралюш, страціў рухомасьць правай нагі і назаўжды застаўся кульгавы. Двойчы — у [[1775]] і [[1777]] роках — знаходзіўся на лекаваньні ў курортных мястэчках [[Бат]] і [[Прэстанпанс]].
 
Дзяцінства ягонае было шчыльна зьвязанае з [[Шатляндзкія граніцы|Шатляндзкім Памежжам]], дзе ён бавіў час на дзедавай фэрме ў Сэндыноў, а таксама ў дзядзькавай хаці ля [[Келса]]. Нягледзячы на свой фізычны недахоп, ужо ў малым узросьце зьдзіўляў вакольных жывым розумам і фэнамэнальнай памяцьцю.
 
У [[1778]] вярнуўся ў [[Эдынбург]], дзе вучыўся ў школе. У [[1785]] паступіў у Эдынбурскі коледж. У коледжы захапіўся [[альпінізм]]ам, фізычна ўзмацнеў і набыў папулярнасьць сярод пагодкаў як выдатны апавядальнік.
 
Шмат чытаў, у тым ліку антычных аўтараў, захапляўся раманамі і паэзіяй, асабліва вылучаў традыцыйныя баляды і казаньні Шатляндыі. Разам з сябрамі зладзіў у коледжы «Паэтычнае таварыства», вывучаў [[Нямецкая мова|нямецкую мову]] і знаёміўся з творчасьцю нямецкіх паэтаў.
 
Істотным для Скота стаў [[1792]] рок: у Эдынбурскім унівэрсытэце ён вытрымаў іспыт на званьне адваката. З гэтага часу ён стаў шанаваным чалавекам з прэстыжнай прафэсіяй і заняўся ўласнай юрыдычнай практыкай.
 
У першыя гады працы шмат езьдзіў па краіне, спадарожна зьбіраючы народныя [[легенды]] і [[Паданьне|паданьні]] пра шатляндзкіх героеў. Захапіўся перакладамі нямецкай паэзіі, ананімна выдаў свае пераклады баляды [[Готфрыд Аўгуст Бюргер|Бюргера]] «Ленора».
 
[[Файл:Abbotsford house.JPG|значак|Маёнтак Ўолтэра Скота [[Эбатсфорд]]]]
У [[1791]] пазнаёміўся зь Вільямінай Белшэс, дачкою эдынбурскага адваката, цягам пяці наступных рокаў намагаючыся дабіцца ягонае ўзаемнасьці. Аднак Вільяміна ў рэшце рэшт абрала Ўільяма Форбса, сына заможнага банкіра. [[Неразьдзеленае каханьне]] стала для маладога чалавека магутным ударам; вобразы Вільяміны не аднойчы зьяўляліся ў наступных раманах пісьменьніка.
 
У [[1797]] ажаніўся з Шарлотаю Карпентэр (1770—1826).
 
У жыцьці быў узорным сямейнікам, чалавекам добрым, чульлівым, тактоўным, удзячным; любіў уласны маёнтак [[Эбатсфорд]], зь якога зрабіў невялікі замак; вельмі любіў дрэвы, хатніх жывёлаў, сямейную бяседу.
 
У [[1830]] перанёс апаплексычны ўдар, які спаралізаваў ягоную правую руку, пасьля ў 1830—1831 здарыліся яшчэ два ўдары.
 
Памёр ад інфаркту 21 верасьня [[1832]].
 
== Творчасьць ==
 
=== Пераклады па-беларуску ===
* [http://prajdzisvet.org/text/292-shery-manakh.html Шэры манах] пер. [[Андрэй Стэфановіч]]
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{CommonsCommonscat|Category:Walter Scott|выгляд=міні}}
* [http://www.prajdzisvet.org/text/292 «Шэры манах» на prajdzisvet.org]
 
{{Накід:Пісьменьнік}}
 
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Скот, Ўолтэр}}
[[Катэгорыя:Шатляндзкія літаратары|Скот, Ўолтэр]]
[[Катэгорыя:Літаратары рамантызму]]