Вацлаў Ганка: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
пачатак
 
крыніца — http://ru.wikipedia.org/wiki/Ганка,_Вацлав?oldid=48192931
Радок 11:
|Памёр = {{Памёр|12|1|1861}}
|Грамадзянства =
|Род дзейнасьці = [[філёляг]], [[паэт]]
|Гады актыўнасьці =
|Напрамак =
|Жанр =
|Мова = [[Чэская мова|чэская]]
|Мова2 = [[Нямецкая мова|нямецкая]]
|Дэбют =
|Значныя творы =
Радок 30:
[[Файл:Hořiněves - rodný dům Václava Hanky.jpg|thumb|right|180 px|Хата, дзе нарадзіўся Вацлаў Ганка]]
[[Файл:Vaclav Hanka grave Vysehrad Cemetery Prague.jpg|thumb|right|180 px|Месца пахаваньня Ганкі на [[Вішаградзкія могілкі|Вішаградзкіх могілках]]]]
'''Ва́цлаў Га́нка''' ({{Мова-cs|Vác(es)lav Hanka}}; [[10 чэрвеня]] [[1791]], [[Горжыневес]] пад [[Градэц Кралавэ|Кёніггрэцам]] — [[12 студзеня]] [[1861]], [[Прага]]) — [[чэхі|чэскі]] [[філёляг]] і [[паэт]], дзяяч нацыянальнага адраджэньня. Вядомы як складальнік фальшывых [[Краледворскі рукапіс|Краледворскага]] і [[Зеленагорскі рукапіс|Зеленагорскага рукапісаў]].
 
== Жыцьцяпіс ==
=== Раньнія гады ===
Вацлаў Ганка нарадзіўся ў [[Горжыневес]]е пад [[Градэц Кралавэ|Кёніггрэцам]]. У 1807 быў адпраўлены ў школу, каб пазьбегнуць выкліку ў аўстрыйскае войска. Па сканчэньні паступіў у [[Праскі ўнівэрсытэт]], дзе заснаваў таварыствасуполку разьвіцьця [[Чэская мова|чэскае мовы]]. Пасьля вывучаў [[права]] ў [[ВенаВенскі ўнівэрсытэт|Вене]], дзе заснаваўвыдаваў чэскічэскую пэрыёдыкгазэту, а ў 1813 пазнаёміўся з выбітнымзаснавальнікам славянскае філёлягамфілялёгіі [[Ёзэф Добраўскі|Язэпам Добраўскім]].
 
== Рукапісы ==
16 верасьня 1817 Ганка паведаміў, што знайшоў рукапісы багемскіх паэмаў XIII—XIV стагодзьдзяў у вежы царквы ў [[Двур Кралёвэ над Лабай|Кёнігінгофе-ан-дэр-Эльбэ]] ({{Мова-be|Двор каралеўны над Лабай|скарочана}}), а пазьней яшчэ і ў Грунбэрскім замку ({{Мова-be|Зялёная гара|скарочана}}) каля [[Непамук]]у. «[[Зеленагорскі рукапіс|Рукапісы каралеўскага двару і Зялёнай гары]]» ({{Мова-cs|Rukopisy Královédvorský a Zelenohorský}}) былі апублікаваныя ў 1818 року зь нямецкім перакладам Свобады. Арыгіналы былі перададзеныя ў Багемскі музэй у Празе.
[[16 верасьня]] [[1817]] Ганка паведаміў, што знайшоў у вежы царквы ў [[Двур Кралёвэ над Лабай|Кёнігінгофе-ан-дэр-Эльбэ]] ({{Мова-be|Двор каралеўны над Лабай|скарочана}}) [[Краледворскі рукапіс|рукапіс багемскіх паэмаў]] XIII—XIV стагодзьдзяў, а ў наступным року — што атрымаў ад ананіма рукапіс, які быў названы «[[Зеленагорскі рукапіс|Зеленагорскім]]» пасьля таго, як была апублікаваная вэрсія пра выяўленьне яго ў Грунбэрскім замку ({{Мова-be|Зялёная гара|скарочана}}) каля [[Непамук]]у.
 
«Рукапісы каралеўскага двару і Зялёнай гары» ({{Мова-cs|Rukopisy Královédvorský a Zelenohorský}}) былі апублікаваныя ў 1818 року з паралельным перакладам на сучасную чэскую мову, а таксама зь нямецкім перакладам [[Вацлаў Алёіз Свобада|Свобады]]. Арыгіналы былі перададзеныя ў Багемскі музэй у Празе.
Аднак наконт сапраўднасьці рукапісаў зьявіліся сумневы. Ацэнка Добраўскім пазьнейшага рукапісу, вядомага як «Суд Лібуша», як несумненнай падробкі, яшчэ больш умацавала падазрэньні. Празь некалькі рокаў Добраўскі зьмяніў сваё рашэньне. Аднак сучасныя чэскія дасьледнікі лічаць «Зеленагорскі рукапіс» [[падробка]]й.
 
Аднак яшчэ да публікацыі Добраўскі назваў урывак «Зеленагорскага рукапісу», вядомы як «Суд [[Лібушэ]]», відавочнай падробкай, хоць і паверыў у аўтэнтычнасьць «Краледворскага рукапісу». Не паверыў Ганку і другі ягоны настаўнік — [[славенец]] [[Ерней Копітар]]. Аднак усё маладое пакаленьне {{Артыкул у іншым разьдзеле|Абуджальнікі|чэскіх асьветнікаў|cs|Národní buditelé}} сустрэла «адкрыцьці» Ганкі з захапленьнем. Празь некалькі рокаў зьмяніў сваё меркаваньне й Добраўскі. Аднак сучасныя чэскія дасьледнікі лічаць «Зеленагорскі рукапіс» [[падробка]]й.
 
Дзякуючы Ганку (і ягонаму імавернаму суаўтару [[Ёзэф Лінда|Ёзэфу Лінду]]) спраўдзіліся чаканьні дзеячоў чэскага нацыянальнага адраджэньня — «знайшліся» помнікі старажытнага [[пісьменства]], якія не саступалі па даўнасьці і разнастайнасьці зьместу рускім і сэрбскім помнікам, і да таго ж утрымлівалі карціну гераічнай і дэмакратычнай мінуўшчыны Чэхіі, а таксама антынямецкія нападкі.
 
=== Літаратурна-навуковая дзейнасьць ===
У 1848 Вацлаў Ганка, які быў палкім прыхільнікам [[панславізм]]у, узяў удзел у [[Праскі славянскі кангрэс|Праскім славянскім кангрэсе]] і іншых мірных народных дэманстрацыях, стаў заснавальнікам таварыства «Slovanská Lípa». Быў абраны ў імпэрскую раду ў Вене, але адмовіўся ад гэтага права.