Канстантын Сьвятліцкі: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д tagged isolated of cluster сіраціна0; tagged non-categorized; tagged dead-end.
Jarash (гутаркі | унёсак)
Радок 1:
{{Палітык
{{Тупіковы артыкул}}
|імя = Канстантын Мікалаевіч Сьвятліцкі
'''Канстантын Мікалаевіч Сьвятліцкі''' (1842 — ?)
|жанчына = <!-- любое значэньне, калі так -->
|пасада = губэрнатар Якуцкай вобласьці [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]]
|пачатак_тэрміну = 10 кастрычніка 1885 г.
|канец_тэрміну = 12 траўня 1889 г.
|прэзыдэнт =
|прэм'ер-міністар =
|папярэднік = Георгі Чарняеў
|наступнік = Уладзімір Каленка
 
|пасада2 = губэрнатар Іркуцкай вобласьці Расейскай імпэрыі
Канстантын Мікалаевіч Сьвятліцкі нар. у 1842 г. і паходзіў са шляхты Гродзенскай губэрні.
|пачатак_тэрміну2 = 12 траўня 1889 г.
|канец_тэрміну2 = 24 студзеня 1897 г.
|папярэднік2 = Уладзімір Каленка
|наступнік2 = Іван Малерыюс
|прэм'ер-міністар2 =
|прэзыдэнт2 =
 
|пасада3 = губэрнатар Енісейскай губэрні Расейскай імпэрыі
Выхоўваўся ў 2-м кадэцкім корпусе. Службу пачаў прапаршчыкам у 18-й артылерыйскай брыгадзе, адтуль у студні 1866 г. ў званьні падпаручніка быў пераведзены у Маскоўскі полк. Праз тры месяцы яго накіроўваюць у Мікалаеўскую Акадэмію Генэральнага штабу дзе ён скончыў поўны курс навук па 2-му разраду і ў лістападзе 1868 г. адпраўлены ў штаб войскаў гвардыі Пецярбургскай ваеннай акругі. 10 чэрвеня 1871 г. высачэйшым загадам прызначаны старшым ад’ютантам у штаб 14-й пяхотнай дывізіі. З 31 студзеня 1872 г. ён старшы ад’ютант штабу Казанскай ваеннай акругі, з 24 верасьня 1874 г. афіцэр асобых даручэньняў пры камандуючым войскамі Усходне-Сыбірскай ваеннай акругі ў Іркуцку, загадваў дыпляматычнаю перапіскаю пры Галоўным упраўленьні Усходняй Сыбіры. За выдатную службу 10 красавіка 1878 г. нададзены чын палкоўніка. У гэтым званьні высачэйшым загадам ад 10 жніўня 1878 года ён прызначаны выконваючым абавязкі начальніка штабу войскаў Забайкальскай вобласьці з пакіданьнем у Генэральным штабе. 26 ліпеня 1884 г. ён залічаны ў запас Генэральнага штабу. 10 кастрычніка 1885 г. прызначаны выконваючым абавязкі губэрнатара Якуцкай вобласьці з залічэньнем у Генэральны штаб.
|пачатак_тэрміну3 = 24 студзеня 1897 г.
|канец_тэрміну3 = 9 студзеня 1989 г.
|папярэднік3 = Леанід Целякоўскі
|наступнік3 = Міхаіл Плец
|прэм'ер-міністар3 =
|прэзыдэнт3 =
 
|дата_нараджэньня = 1842
У пачатку 1886 г. па хадайніцтву эпіскапа Іякава ды клопатамі Сьвятліцкага ў Якуцку ў грамадзкай залі якуцкай гарадзкой управы была адчыненая першая гарадзкая публічная бібліятэка-чытальня.
|месца_нараджэньня =
|дата_сьмерці = пасьля 1898
|месца_сьмерці =
|нацыянальнасьць =
|назва_палітычнай_арганізацыі = <!-- Рух, Аб’яднаньне, і пад. Неабавязковы. Па змоўчаньні — «Партыя» -->
|партыя =
|муж =
|жонка =
|сужэнец =
|дзеці =
|бацька =
|маці =
|род =
|адукацыя = Акадэмія Генэральнага штабу
|рэлігія =
|подпіс =
|узнагароды =
}}
'''Канстантын Мікалаевіч Сьвятліцкі''' (1842{{мова-ru|Константин Николаевич Светлицкий}}, 1842 — ?)
 
Канстантын Мікалаевіч Сьвятліцкі нар. у 1842 г. і паходзіў са шляхты [[Гарадзенская губэрня|Гарадзенскай губэрні]].<ref>[http://region.krasu.ru/people/svetlitskiy Светлицкий Константин Николаевич | Мой Красноярск — народная энциклопедия]{{Ref-ru}}</ref>
7 ліпеня 1886 г. Сьвятліцкі зьвярнуўся да генэрал-губэрнатара Усходняй Сыбіры, генэрал-лейтэнанта, графа А. П. Ігнацьева, які прыбыў у Якуцк з рэвізіяй, з дакладной пісулькай, у якой ён прапаноўваў узнавіць Якуцка-Аянскі тракт, як яшчэ адзін выхад да Ціхаакіянскага ўзьбярэжжа, ў першапачатковым стане.
 
Выхоўваўся ў 2-м кадэцкім корпусе. Службу пачаў прапаршчыкам у 18-й артылерыйскай брыгадзе, адтуль у студні 1866  г. ў званьні падпаручніка быў пераведзены у Маскоўскі полк. Праз тры месяцы яго накіроўваюць у Мікалаеўскую Акадэмію Генэральнага штабу дзе ён скончыў поўны курс навук па 2-му разраду і ў лістападзе 1868  г. адпраўлены ў штаб войскаў гвардыі Пецярбургскай ваеннай акругі. 10 чэрвеня 1871  г. высачэйшым загадам прызначаны старшым ад’ютантам у штаб 14-й пяхотнай дывізіі. З 31 студзеня 1872  г. ён старшы ад’ютант штабу Казанскай ваеннай акругі, з 24 верасьня 1874  г. афіцэр асобых даручэньняў пры камандуючым войскамі Усходне-Сыбірскай ваеннай акругі ў Іркуцку, загадваў дыпляматычнаю перапіскаю пры Галоўным упраўленьні Усходняй Сыбіры. За выдатную службу 10 красавіка 1878  г. нададзены чын палкоўніка. У гэтым званьні высачэйшым загадам ад 10 жніўня 1878 года ён прызначаны выконваючым абавязкі начальніка штабу войскаў Забайкальскай вобласьці з пакіданьнем у Генэральным штабе. 26 ліпеня 1884  г. ён залічаны ў запас Генэральнага штабу. 10 кастрычніка 1885  г. прызначаны выконваючым абавязкі губэрнатара Якуцкай вобласьці з залічэньнем у Генэральны штаб.
 
У пачатку 1886  г. па хадайніцтву эпіскапа Іякава ды клопатамі Сьвятліцкага ў Якуцку ў грамадзкай залі якуцкай гарадзкой управы была адчыненая першая гарадзкая публічная бібліятэка-чытальня.
 
7 ліпеня 1886  г. Сьвятліцкі зьвярнуўся да генэрал-губэрнатара Усходняй Сыбіры, генэрал-лейтэнанта, графа А.  П.  Ігнацьева, які прыбыў у Якуцк з рэвізіяй, з дакладной пісулькай, у якой ён прапаноўваў узнавіць Якуцка-Аянскі тракт, як яшчэ адзін выхад да Ціхаакіянскага ўзьбярэжжа, ў першапачатковым стане.
 
Дзеля пакрыцьця выдаткаў на пракладку колавага шляху на ўчастку Нэлькан-Аян Сьвятліцкі прапанаваў абкласьці 20-капеечным папудным зборам увазныя тавары. Ігнацьеў ухваліў захады Сьвятліцкага і даручыў яму асабіста агледзіць стан тракту ды прыбыць з дакладам у Іркуцк.
 
У жніўні - — верасьні 1886  г. гэтае даручэньне Сьвятліцкі пасьпяхова выканаў, аб чым паведаміў ў дакладзе ад 6 лістапада 1886  г. на імя генэрал-губэрнатара, з дадаткам 45-старонкавай “Запіскі«Запіскі аб Аянскім тракце”тракце».
 
А. Ігнацьеў даў наступную характарыстыку службовай дзейнасьці якуцкага губэрнатара: «...я меў магчымасьць непасрэдна пераканацца ў карыснай дзейнасьці і ўзмоцненых службовых працах палкоўніка Сьвятліцкага, які зьдзейсьніў, між іншым, для карысьці даверанай яму вобласьці асабістыя пошукі шляху ад горада Якуцка да порту Аян”Аян».
 
30 жніўня 1887  г. за выдатную службу Сьвятліцкі атрымаў званьне генэрал-маёра са старшынствам і быў зацьверджаны на пасадзе якуцкага губэрнатара з залічэньнем па Генэральным штабе.
 
Надзвычай шкодны ўплыў ссылкі на карэннае насельніцтва вобласьці адзначаецца ў справаздачы губэрнатара Сьвятліцкага за 1887  г., дзе ён адзначаў што па-ранейшаму ў ёй застаецца задужа значнае зборышча “злачынцаў«злачынцаў, якіх ссылаюць сюды без разьліку дачыненьня іх да карэннага яе насельніцтва, што асабліва мела месца ў 1882 і 1883 гадах, калі было прыслана ў вобласьць 2317 чалавек злачынцаў”злачынцаў». У справаздачах скіравана ўвага галоўнага начальніка Усходняй Сыбіры на зьмяненьне сыстэмы ссылкі і на абмежаваньне высылкі у Якуцкую вобласьць ссыльных.
 
Губэрнатар К.  М.  Сьвятліцкі адшукаў грашовыя сродкі на заснаваньне ў Якуцку ў 1888  г. начлежнага дому для бедных і беспрытульных, які даў прытулак большай палове гарадзкога беспрытульнага насельніцтва і на палову скараціў памер жабрацтва, ды таксама дзіцячага прытулку для арыштанцкіх дзяцей. Пазьней, як заснавальніка прытулку, Сьвятліцкага папрасілі прыняць на сябе званьне ганаровага папячыцеля і даслаць свой партрэт, што ім было і зроблена.
 
Горад Якуцк быў абавязаны К.  М.  Сьвятліцкаму ўзьнікненьнем бібліятэкі Якуцкага дзіцячага прытулку а гарадзкая публічная бібліятэка ўзбагацілася яго каштоўнымі ахвяраваньнямі кніг па геаграфіі і статыстыцы Расійскай імпэрыі і Сыбіры. Сьвятліцкім былі заснаваныя абласны музэй і ўзорная земляробчая фэрма; ім не былі пакінуты без увагі разьвіцьцё гандлю і прамысловасьці.
 
Высачэйшым Загадам ад 12 траўня 1889  г. якуцкі губэрнатар, генэрал-маёр К.  М.  Сьвятліцкі быў прызначаны іркуцкім губэрнатарам.
 
Якуцкая гарадзкая дума пад прадстаўніцтвам гарадзкога галовы М.  Т.  Самылоўскага ў прысутнасьці 16 галосных 3 жніўня 1889  г. адзінагалосна абрала былога якуцкага губэрнатара генэрал-маёра К.  Н.  Сьвятліцкага ганаровым грамадзянінам горада Якуцка. Прычым было выказана, што ў бытнасьць якуцкім губэрнатарам ім былі заснаваныя і распачатыя такія меры, за якія горад застанецца заўсёды яму ўдзячным. Імпэратар Аляксандр[[Аляксандар III (расейскі імпэратар)|Аляксандар III]] па ўсепаддадзеннейшаму дакладу міністра ўнутраных спраў 25 кастрычніка 1890  г. высачэйшэ зацьвердзіў прысваеньне званьня ганаровага грамадзяніна г. Якуцка былому якуцкаму губэрнатару К.  Н.  Святліцкаму, аб чым іркуцкі генэрал-губэрнатар апавясьціў яго лістом ад 10 сьнежня таго ж году.
 
30 чэрвеня 1890  г. браты Шафігуліны, сяляне Казанскай губэрні, падаюць прашэньне іркуцкаму губэрнатару аб дазволе пабудовы ў Іркуцку мячэці, і ўжо 11 сьнежня 1896  г. Шайхуле Шафігуліну было выдадзена падпісанае губэрнатарам Сьвятліцкім пасьведчаньне на дазвол прыстасаваньня драўлянага дому да разьмяшчэньня ў ім мячэці, пакуль ня будзе пабудаваная новая саборная.
 
Увечары 28 студзеня 1892  г. ў доме генэрал–губэрнатарагенэрал-губэрнатара адбылося першае паседжаньне Іркуцкага тэатральна-будаўнічага камітэта. Старшынем быў абраны генэрал-губэрнатар Усходняй Сыбіры, а таварышам старшыні К.  М.  Сьвятліцкі.
 
Дарэчы уУ Канстанціна Сьвятліцкага было два родныя браты: генэрал-маёр Мікалай і(нар. палкоўнік Аляксандр,у 1854) і 1855палкоўнік годаАляксандар нараджэньня(нар. у 1855).
 
24 студзеня 1897  г. Сьвятліцкага прызначаюць енісейскім губэрнатарам і ён пераяжджае ў Краснаярск, але ўжо ў 1898  г. яго пераводзяць у іншае месца. Быў старшынём Мінусінскага павету<ref>[http://www.irk.aif.ru/culture/news/45922 Издали книгу об иркутском губернаторе | - - Аргументы и Факты Иркутск]</ref>. Пахаваны на могілках Манастыра Смутку ў Маскве.
 
Намесьнік міністра энэргетыкі Расеі Станіслаў Сьвятліцкі ўлетку 2009 г. сцьвярджаў: <ref>[http://www.vsp.ru/economic/2009/12/22/466473 Станислав Светлицкий: «Иркутск для меня не чужой город» | ВСП.RU]</ref>
Намесьнік міністра энэргетыкі Расеі Станіслаў Сьвятліцкі з таго часу, як летам 2009 г. ён быў абраны старшынём Рады дырэктараў “Іркуцкэнэрга”, пабываў у Іркуцку і пры гэтым паведаміў, што: “Іркуцк –<blockquote>«Іркуцк — сямейна не чужы горад для мяне. Мой прапрадзед Канстанцін Мікалаевіч Сьвятліцкі быў губэрнатарам Іркуцкай губэрні. Тут ён знайшоў сабе жонку з купецкага роду. Пры ім быў куплены губэрнатарскі дом, у якім ён жыў. Я яго бачыў пад час візыту ў горад”горад».</blockquote>
 
== Літаратура ==
 
* Светлицкий К.  Н.  Записка об Аянском тракте. [Публикация П. Казаряна] // Полярная звезда. Якутск. № 4. 2002. С. 78-96
* Калашников А.  А.  Якутский губернатор К.  Н.  Светлицкий. // Якутский архив. № 2. Якутск. 2007. С. 59-61
* Баркоўскі А. Ганаровы грамадзянін горада Якуцка. // Краязнаўчая газета. Мінск. № 34. 2009. С 7
* Иркутск близок Станиславу Светлицкому ещё и потому, что его прапрадед был губернатором Иркутской губернии. // Сибирский энергетик. Иркутск. 22 декабря 2009
* Губернатор Константин Светлицкий. На государевой службе. 2010. (соавтор А. В.  Гимельштейн, Дмитрий Люстрицкий и Александр Ануфриев)
 
{{Ізаляваны артыкул|сіраціна0}}{{Няма катэгорыяў}}
== Крыніцы ==
{{Зноскі}}
{{Ізаляваны артыкул|сіраціна0}}{{Няма катэгорыяўВікіфікаваць}}
 
[[Катэгорыя:Палітыкі Расейскай імпэрыі]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1842 годзе]]