Валынцы: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д →‎Гісторыя: артаграфія
шаблён, выпраўленьне спасылак, катэгорыя
Радок 1:
{{Іншыя значэньні}}
{{Мястэчка
| Назва = Валынцы
| Назва ў родным склоне = Валынцаў
|Няпэўная Краіны назва = Беларусі
|Арыгінальная Гербназва = =
|Краіны Сьцяг = =Беларусі
|Герб =
| Адміністрацыйная адзінка = Вобласьць
|Сьцяг =
| Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Віцебская вобласьць|Віцебская]]
|Гімн =
| Адміністрацыйная адзінка2 = Раён
|Першыя згадкі =
| Назва адміністрацыйнай адзінкі2 = [[Верхнядзьвінскі раён|Верхнядзьвінскі]]
|Горад з Сельсавет =
|Магдэбурскае Кіраўнікправа = =
|Былыя назвы Імя кіраўніка =
|Былая Плошчаназва = =
|Мясцовая Вышыняназва = =
| Адміністрацыйная адзінка = Вобласьць
| Колькасьць насельніцтва =
| Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Віцебская вобласьць|Віцебская]]
| Год падліку насельніцтва =
| Адміністрацыйная адзінка2 = Раён
| Шчыльнасьць насельніцтва =
| Назва адміністрацыйнай адзінкі2 = [[Верхнядзьвінскі раён|Верхнядзьвінскі]]
| Колькасьць двароў =
|Адміністрацыйная адзінка3 =
| Тэлефонны код = +375 2151
|Назва адміністрацыйнай адзінкі3 =
| Паштовы індэкс =
|Сельсавет = [[Валынецкі сельсавет (Верхнядзьвінскі раён)|Валынецкі]]
| Аўтамабільны код =
|Пасялковы Выява савет = Vałyncy. Валынцы (N. Orda, XIX).jpg
|Кіраўнік =
| Апісаньне выявы = Касьцёл і кляштар дамініканаў. [[Напалеон Орда|Н. Орда]], [[XIX стагодзьдзе|XIX ст.]]
|Імя кіраўніка Шырата паўшар'е = паўночнае
|Плошча Шырата градусаў = 55
|Вышыня Шырата хвілінаў = 42
| Колькасьць насельніцтва =
| Шырата сэкундаў = 28
| Год падліку насельніцтва =
| Даўгата паўшар'е = усходняе
| Шчыльнасьць насельніцтва =
| Даўгата градусаў = 28
|Этнічны склад насельніцтва =
| Даўгата хвілінаў = 11
|Год падліку этнічнага складу насельніцтва =
| Даўгата сэкундаў = 9
| Колькасьць двароў =
| Пазыцыя подпісу на мапе =
|Часавы пас =
| Водступ подпісу зьлева =
|Летні Commons час = Category:Vałyncy
|Тэлефонны Сайткод = +375 =2151
|Паштовы Колер індэкс = {{Колер|Беларусь}}
| ТэлефонныАўтамабільны код = +375 2151
|Выява = Vałyncy. Валынцы (N. Orda, XIX).jpg
| Апісаньне выявы = Касьцёл і кляштар дамініканаў. [[Напалеон Орда|Н. Орда]], [[XIX стагодзьдзе|XIX ст.]]
|Шырата паўшар'е = паўночнае
|Шырата градусаў = 55
|Шырата хвілінаў = 42
| Шырата сэкундаў = 28
| Даўгата паўшар'е = усходняе
| Даўгата градусаў = 28
| Даўгата хвілінаў = 11
| Даўгата сэкундаў = 9
| Пазыцыя подпісу на мапе =
| Водступ подпісу зьлевана мапе =
|Commons = Category:Vałyncy
|Сайт =
|Колер = {{Колер|Беларусь}}
}}
'''ВалынцыВалы́нцы'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Віцебская вобласьць}}</ref> — вёска ў [[Беларусь|Беларусі]], на рацэ [[Дрыса (рака)|Дрыса]]. Цэнтар [[Валынецкі сельсавет (Верхнядзьвінскі раён)|сельсавету]] [[Верхнядзьвінскі раён|Верхнядзьвінскага раёну]] [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]].
 
Валынцы — даўняе [[мястэчка]]<ref>{{Літаратура/Мястэчкі Беларусі (2010)|к}} С. 377.</ref> [[Полацкае ваяводзтва|гістарычнай Полаччыны]]. Некалі тут месьціўся дамініканскі кляштарны комплекс, адзін з найбольш заможных на [[Вялікае Княства Літоўскае|Літве]].
 
== Гісторыя ==
Упершыню Валынцы згадваюцца ў пач.пачатку [[XVII стагодзьдзе|XVII ст.]], калі [[Сьпіс каралёў польскіх|кароль]] і [[Сьпіс вялікіх князёў літоўскіх|вялікі князь]] [[Стэфан Баторы]] перадаў паселішча [[Полацкі езуіцкі калегіюм|Полацкаму езуіцкаму калегіюму]] з мэтаю заснаваньня тут духоўнай сэмінарыі. Мясьціна ўваходзіла ў склад [[Полацкае ваяводзтва|Полацкага ваяводзтва]].
 
У [[XVIII стагодзьдзе|XVIII ст.]] Валынцы знаходзіліся ў валоданьні Забельскіх-Шчытаў, якія ў [[1716]] збудавалі непадалёк ад мястэчка драўляны касьцёл Сьв. Юр’я. У [[1731]] пры касьцёле пачаў дзейнічаць кляштар дамініканаў<ref>{{Літаратура/Каталіцкія храмы Беларусі (2008)|к}} С. 396.</ref>. У [[1746]] [[Сьпіс каралёў польскіх|кароль]] і [[Сьпіс вялікіх князёў літоўскіх|вялікі князь]] [[Аўгуст Сас]] надаў мястэчку прывілей на рэгулярныя кірмашы<ref>Wołynce // {{Літаратура/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|8}} S. [http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_XIII/935 935].</ref>. Цягам [[1749]]—[[1766]]<ref name="kul397">{{Літаратура/Каталіцкія храмы Беларусі (2008)|к}} С. 397.</ref> айцы-дамініканы збудавалі пышны архітэктурны комплекс — мураваны касьцёл і кляштар з аптэкай (вядомы як Забельскі касьцёл паводле назвы суседняга фальварку), а таксама школу для шляхецкіх і мяшчанскіх дзетак. Кіраваў будовай вядомы віленскі архітэктар [[Ян Гляўбіц]]. Пры кляштары ўтварыўся першы ўва Ўсходняй Эўропе школьны тэатар<ref>Святлана Дзядзінкіна. [http://www.ng.by/ru/issues?art_id=27853 Чый летапіс цікавейшы?] // «Народная газета» № 28(5694), 9 сьнежня 2008.</ref>.
Радок 70 ⟶ 86:
 
== Крыніцы ==
{{зноскіЗноскі}}
 
== Літаратура ==
Радок 80 ⟶ 96:
{{Commons|Category:Vałyncy}}
 
{{Верхнядзьвінскі раён}}
{{Месты і мястэчкі гістарычнай Полаччыны}}
 
[[Катэгорыя:Валынецкі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Верхнядзьвінскага раёну]]