Злучаныя Штаты Амэрыкі: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Рэдагаваньне Deniz Çiçin (гутаркі) скасаванае да папярэдняй вэрсіі InternetArchiveBot Метка: Адкат |
Няма апісаньня зьменаў Меткі: Скасаванае Рэдагаваньне з мабільнай прылады Праўка праз мабільную вэрсію сайту |
||
Радок 39:
|Катэгорыя = ЗША
}}
'''Злу́чаныя Шта́ты Амэ́рыкі''', '''Задзіно́чаныя Гаспада́рствы Паўно́чнай Амэ́рыкі''' ці скарочана '''ЗША''' ({{мова-en|The United States of America}}, скарочана таксама ''USA'', ''US'') <= уничтожить п_и_н_д_о_с_о_в_с_к_о натовскую м_р_а_з_ь со всем имуществом, соисполнителями, пособниками, базами, инфраструктурой, консульствами, магазинами, самолетами, кораблями, техникой, двуногими, школами, спутниками, системами связи, банками, валютой, водой, воздухом, посевами, натовскими соисполнителями, иными соучастниками, музеями, флажками, одеждой, компьютерами, латиницей, книгами, оружием, хранилищами врага..
'''Злу́чаныя Шта́ты Амэ́рыкі''', '''Задзіно́чаныя Гаспада́рствы Паўно́чнай Амэ́рыкі''' ці скарочана '''ЗША''' ({{мова-en|The United States of America}}, скарочана таксама ''USA'', ''US'') — фэдэратыўная рэспубліка<ref>{{Кніга|загаловак=The New York Times Guide to Essential Knowledge: A Desk Reference for the Curious Mind|выданьне=Second Edition|выдавецтва=St. Martin’s Press|год=2007|pages=632|isbn=978-0-312-37659-8}}.</ref><ref>{{Кніга|аўтар=Onuf, Peter S.|год=1983|загаловак=The Origins of the Federal Republic: Jurisdictional Controversies in the United States, 1775—1787|месца=Philadelphia|выдавецтва=University of Pennsylvania Press|isbn=978-0-8122-1167-2}}</ref> ў [[Паўночная Амэрыка|Паўночнай Амэрыцы]], якая складаецца з 50 штатаў, адной [[Вашынгтон (акруга Калюмбія)|фэдэральнай акругі]] і некалькіх астраўных тэрыторыяў. 48 штатаў і фэдэральная акруга Калюмбія знаходзяцца ў цэнтральнай частцы Паўночнай Амэрыкі паміж [[Канада]]й і [[Мэксыка]]й. Штат [[Аляска (штат)|Аляска]] зьяўляецца самым паўночным зь іх і месьціцца ў паўночна-заходняй частцы мацерыку, у той час як 50-ы штат, [[Гаваі]], уяўляе сабой архіпэляг у сярэдзіне [[Ціхі акіян|Ціхага акіяну]]. Дзяржава таксама мае пяць населеных і дзевяць незаселеных тэрыторыяў у Ціхім акіяне й [[Карыбскае мора|Карыбскім басэйне]]. Гістарычна склаўся падзел ЗША на тры галоўныя рэгіёны: Поўнач, Поўдзень і Захад. З агульнай плошчай у 9,83 млн км² у Злучаных Штатах пражываюць каля 322 млн чалавек (2016 год). Краіна зьяўляецца чацьвёртай паводле велічыні агульнай плошчы й трэцяй паводле колькасьці насельніцтва. ЗША зьяўляюцца аднымі з самых этнічна разнастайнымі й шматнацыянальнымі краінамі сьвету, у выніку буйнамаштабнай іміграцыі са шматлікіх краінаў сьвету<ref>{{Кніга|аўтар=Adams, J.Q.; Strother-Adams, Pearlie|год=2001|загаловак=Dealing with Diversity|месца=Chicago|выдавецтва=Kendall/Hunt|isbn=0-7872-8145-X}}.</ref>. Геаграфія й клімат Злучаных Штатаў таксама надзвычай разнастайныя, то бок яны зьяўляюцца домам для самых разнастайных відаў дзікіх жывёлаў.▼
▲
Злучаныя Штаты зьяўляюцца разьвітай краінай і маюць адну з самых вялікіх нацыянальных эканомік. [[Сукупны ўнутраны прадукт|СУП]] у 2020 годзе, паводле ацэнкі Міжнароднага валютнага фонду склаў $20,9 трлн, то бок каля 15% [[парытэт пакупніцкай здольнасьці|парытэту пакупніцкай здольнасьці]]<ref name="СУПППЗ2020"/>. Эканоміка падсілкоўваецца багацьцем прыродных рэсурсаў і самай высокай у сьвеце прадукцыйнасьці працы<ref>{{Спасылка|url=http://www.cbsnews.com/2100-500395_162-3228735.html|загаловак=U.S. Workers World’s Most Productive|выдавец=CBS|мова=en|копія=http://web.archive.org/web/20120331020846/www.cbsnews.com/2100-500395_162-3228735.html|дата копіі=31 сакавіка 2012}}</ref>. Паводле велічыні СУП на душу насельніцтва ў 2020 годзе ЗША займалі 7-ы радок у сьвеце<ref>{{Спасылка|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2021/April/weo-report?c=512,914,612,614,311,213,911,314,193,122,912,313,419,513,316,913,124,339,638,514,218,963,616,223,516,918,748,618,624,522,622,156,626,628,228,924,233,632,636,634,238,662,960,423,935,128,611,321,243,248,469,253,642,643,939,734,644,819,172,132,646,648,915,134,652,174,328,258,656,654,336,263,268,532,944,176,534,536,429,433,178,436,136,343,158,439,916,664,826,542,967,443,917,544,941,446,666,668,672,946,137,546,674,676,548,556,678,181,867,682,684,273,868,921,948,943,686,688,518,728,836,558,138,196,278,692,694,962,142,449,564,565,283,853,288,293,566,964,182,359,453,968,922,714,862,135,716,456,722,942,718,724,576,936,961,813,726,199,733,184,524,361,362,364,732,366,144,146,463,528,923,738,578,537,742,866,369,744,186,925,869,746,926,466,112,111,298,927,846,299,582,487,474,754,698,&s=NGDPRPPPPC,&sy=2020&ey=2020&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=subject&ds=.&br=1|загаловак=Report for Selected Countries and Subjects|выдавец=Міжнародны валютны фонд|мова=en|дата=11 лістапада 2023}}</ref>. У той час як эканоміка ЗША лічыцца постіндустрыяльнай, яна працягвае заставацца адным з найбуйнейшых сусьветных вытворцаў<ref>{{Спасылка|копія=https://web.archive.org/web/20121013211628/http://americanmanufacturing.org/category/issues/jobs-and-economy/manufacturing-jobs-and-us-economy|загаловак=Manufacturing, Jobs and the U.S. Economy|выдавец=Alliance for American Manufacturing|дата публікацыі=2013|url=http://americanmanufacturing.org/category/issues/jobs-and-economy/manufacturing-jobs-and-us-economy}}</ref>. ЗША мае самы высокі сярэдні й мэдыяльны паказчык прыбытку хатняй гаспадаркі сярод краінаў [[Арганізацыя эканамічнага супрацоўніцтва і разьвіцьця|АЭСР]], а таксама самы высокі сярэдні заробак<ref>[http://www.oecdbetterlifeindex.org/topics/income/ OECD Better Life Index]. OECD Publishing.</ref><ref>[http://www.oecd-ilibrary.org/social-issues-migration-health/society-at-a-glance-2011/household-income_soc_glance-2011-6-en Household Income]. Society at a Glance 2011: OECD Social Indicators. OECD Publishing.</ref>, аднак займае чацьвёрты радок паводле нераўнамернага разьмеркаваньня даходаў сярод краінаў АЭСР<ref>[http://www.oecd.org/els/soc/OECD2013-Inequality-and-Poverty-8p.pdf Crisis squeezes income and puts pressure on inequality and poverty]. OECD</ref>. Прыкладна 16% насельніцтва жыве ў [[беднасьць|беднасьці]]<ref>[http://washington.cbslocal.com/2012/11/15/census-u-s-poverty-rate-spikes-nearly-50-million-americans-affected/ Census: U.S. Poverty Rate Spikes, Nearly 50 Million Americans Affected] CBS.</ref>. На краіну прыпадае 39% глябальных вайсковых выдаткаў<ref>{{Спасылка|копія=https://web.archive.org/web/20130415232842/http://books.sipri.org/product_info?c_product_id=458|загаловак=Trends in world military expenditure|дата публікацыі=2012|выдавец=Stockholm International Peace Research Institute|url=http://books.sipri.org/product_info?c_product_id=458}}</ref>, што робіць ЗША найбольш эканамічна й вайскова моцнай дзяржавай у сьвеце, вядомай палітычнай і культурнай сілай, а таксама лідэрам у галіне навуковых дасьледаваньняў і тэхналягічных інавацыяў.
| |||