Вікіпэдыя

Расея: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразьметка
Няма апісаньня зьменаў
д Рэдагаваньні 95.26.20.242 (гутаркі) скасаваныя да папярэдняй вэрсіі 45.151.236.24
Меткі: Адкат Скасаванае
Радок 40:
|Дадаткі =
|Лацінка=Rasieja}}
'''Расе́я,''' або '''Маскóўшчына<ref name=":0" />''', афіцыйна '''Расе́йская Фэдэра́цыя''' ({{мова-ru|Росси́йская Федера́ция, Росси́я|скарочана}}) — [[дзяржава]] ва [[Усходняя Эўропа|Ўсходняй Эўропе]] і Паўночнай [[Азія|Азіі]]. Паводле [[Канстытуцыя Расеі|канстытуцыі]], фэдэрацыйная паўпрэзыдэнцкая рэспубліка. З паўночнага захаду на паўднёвы ўсход мае сухапутныя граніцы з [[Нарвэгія]]й, [[Фінляндыя]]й, [[Эстонія]]й, [[Латвія]]й, [[Летува|Летувой]] і [[Польшча]]й ([[Калінінградзкая вобласьць]]), [[Беларусь]]сю, [[Украіна]]й, [[Грузія]]й, [[Азэрбайджан]]ам, [[Казахстан]]ам, [[Кітай|Кітаем]], [[Манголія]]й і [[Карэйская Народна-Дэмакратычная Рэспубліка|Паўночнай Карэяй]]. Апроч таго, мае марскую мяжу зь [[Японія]]й [[Ахоцкае мора|Ахоцкім морам]], і з штатам [[Аляска (штат)|Аляска]] праз [[Бэрынгаў праліў]]. Паводле плошчы, якая складае 17 млн км², найбольшая краіна ў сьвеце, якая ахоплівае больш за адну восьмую частку плошчы сушы Зямлі. Паводле колькасьці насельніцтва мае дзявяты паказьнік у сьвеце з колькасьцю жыхароў у 143 млн чалавек на 2012 год<ref>[https://web.archive.org/web/20210418145038/https://www.gks.ru/bgd/free/B12_00/IssWWW.exe/Stg/dk10/Image3945.gif Демография] Федеральная служба государственнной статистики</ref>.
 
Эканоміка Расеі займае дзявятае месца паводле намінальнага [[Сукупны ўнутраны прадукт|СУП]] і мае шосты паказьнік па велічыні паводле [[парытэт пакупніцкай здольнасьці|парытэту пакупніцкай здольнасьці]] на 2014 год. Краіна мае вялікія запасы энэргарэсурсаў, што зрабілі яе адным з найбуйнейшых вытворцаў [[нафта|нафты]] і [[прыродны газ|прыроднага газу]] ва ўсім сьвеце<ref>[http://omrpublic.iea.org/omrarchive/18jan12sup.pdf Oil Market Report]. International Energy Agency. 18.01.2012</ref>.
Радок 120:
Дыпляматычныя дачыненьні ўрады ўстанавілі 28 чэрвеня 1992 году<ref>[http://president.gov.by/by/press46998.html#doc Беларусь гатова на цеснае супрацоўніцтва з Расіяй, з улікам інтарэсаў беларускага народа]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}// Афіцыйны інтэрнэт-партал прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь. 28 чэрвеня 2007</ref>.
 
== Адміністрацыйна-тэрытарыяльны пападзел ==
{{Асноўны артыкул|Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Расеі}}Расея ёсьць [[фэдэрацыя]]й, у складзе Расейскае Фэдэрацыі 89 роўнапраўных суб’ектаў, у тым ліку:
[[Файл:Map of federal subjects of Russia (2014).svg|значак|Фэдэральныя суб’екты разам з [[Расейская акупацыя Аўтаномнай Рэспублікі Крым і Севастопаля|акупаваным]] [[Рэспубліка Крым|Крымам]], які належыць [[Украіна|Украіне]]|450пкс]]
 
Расея ёсьць [[фэдэрацыя]]й, у складзе Расейскае Фэдэрацыі 86 роўнапраўных суб’ектаў, у тым ліку:
* рэспублікі ([[Адыгея]], [[Алтай (рэспубліка)|Алтай]], [[Башкартастан]], [[Буратыя]], [[Дагестан]], [[Інгушэтыя]], [[Кабардзіна-Балкарыя]], [[Калмыкія]], [[Карачаева-Чаркесія]], [[Рэспубліка Карэліі|Карэлія]], [[Рэспубліка Комі|Комі]], [[Марый Эл]], [[Мардовія]], [[Паўночная Асэтыя]], [[Татарстан]], [[Тува]], [[Удмуртыя]], [[Хакасія]], [[Чачэнія]], [[Чувашыя]], [[Якутыя]], Крым, ДНР, ЛНР);▼
 
▲* рэспублікі ([[Адыгея]], [[Алтай (рэспубліка)|Алтай]], [[Башкартастан]], [[Буратыя]], [[Дагестан]], [[Інгушэтыя]], [[Кабардзіна-Балкарыя]], [[Калмыкія]], [[Карачаева-Чаркесія]], [[Рэспубліка Карэліі|Карэлія]], [[Рэспубліка Комі|Комі]], [[Марый Эл]], [[Мардовія]], [[Паўночная Асэтыя]], [[Татарстан]], [[Тува]], [[Удмуртыя]], [[Хакасія]], [[Чачэнія]], [[Чувашыя]], [[Якутыя]], Крым, ДНР, ЛНР);
* 9 краёў ([[Алтайскі край|Алтайскі]], [[Забайкальскі край|Забайкальскі]], [[Камчацкі край|Камчацкі]], [[Краснадарскі край|Краснадарскі]], [[Краснаярскі край|Краснаярскі]], [[Пермскі край|Пермскі]], [[Прыморскі край|Прыморскі]], [[Стаўрапольскі край|Стаўрапольскі]], [[Хабараўскі край|Хабараўскі]]);
* 46 абласьцёў (''области''): ([[Амурская вобласьць|Амурская]], [[Архангельская вобласьць|Арханґельская]], [[Астраханская вобласьць|Астраханская]], [[Белгародзкая вобласьць|Белгародзкая]], [[Бранская вобласьць|Бранская]], [[Уладзімерская вобласьць|Уладзімерская]], [[Валгаградзкая вобласьць|Валгаградзкая]], [[Валагодзкая вобласьць|Валагодзкая]], [[Варонеская вобласьць|Варонеская]], [[Іванаўская вобласьць|Іванаўская]], [[Іркуцкая вобласьць|Іркуцкая]], [[Калінінградзкая вобласьць|Калінінґрадзкая]], [[Кемераўская вобласьць|Кемераўская]], [[Калуская вобласьць|Калуская]], [[Кіраўская вобласьць|Кіраўская]], [[Кастрамская вобласьць|Кастрамская]], [[Курганская вобласьць|Курґанская]], [[Курская вобласьць|Курская]], [[Ленінградзкая вобласьць|Ленінградзкая]], [[Ліпецкая вобласьць|Ліпецкая]], [[Магаданская вобласьць|Маґаданская]], [[Маскоўская вобласьць|Маскоўская]], [[Мурманская вобласьць|Мурманская]], [[Ніжагародзкая вобласьць|Ніжагародзкая]], [[Наўгародзкая вобласьць|Наўґародзкая]], [[Новасыбірская вобласьць|Новасыбірская]], [[Арэнбурская вобласьць|Арэнбурская]], [[Омская вобласьць|Омская]], [[Арлоўская вобласьць|Арлоўская]], [[Пензенская вобласьць|Пензенская]], [[Пскоўская вобласьць|Пскоўская]], [[Растоўская вобласьць|Растоўская]], [[Разанская вобласьць|Разанская]], [[Самарская вобласьць|Самарская]], [[Саратаўская вобласьць|Саратаўская]], [[Сьвярдлоўская вобласьць|Сьвярдлоўская]], [[Сахалінская вобласьць|Сахалінская]], [[Смаленская вобласьць|Смаленская]], [[Тамбоўская вобласьць|Тамбоўская]], [[Томская вобласьць|Томская]], [[Тульская вобласьць|Тульская]], [[Цьвярская вобласьць|Цьвярская]], [[Цюменская вобласьць|Цюменская]], [[Ульянаўская вобласьць|Ульянаўская]], [[Чалябінская вобласьць|Чалябінская]], [[Яраслаўская вобласьць|Яраслаўская]], Хэрсонская, Запорожска);
* [[Места|месты]] фэдэральнага значэньня: [[Масква]], [[Санкт-Пецярбург]], ''[[Севастопаль]]''. Да местаў фэдэральнага значэьня Канстытуцыя Расеі адносіць горад [[Масква]], які не ўваходзіць у склад навакольнае Маскоўскае вобласьці, падобны статус мае [[Санкт-Пецярбург|Санкт-Пецярб]]<nowiki/>, які не зьяўляецца часткай Ленінградзкае вобласьці.
* аўтаномная вобласьць — [[Габрэйская аўтаномная вобласьць|Габрэйская]];
* аўтаномныя акругі: [[Ненецкая аўтаномная акруга|Ненецкая]], [[Ханты-Мансійская аўтаномная акруга — Югра|Ханты-Мансыйская]], [[Чукоцкая аўтаномная акруга|Чукоцкая]], [[Ямала-Ненецкая аўтаномная акруга|Ямала-Ненецкая]].
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Расея»