Савецкі эспэрантысцкі моладзевы рух

Савецкі эспэрантысцкі моладзевы рух (на эспэранта: Sovetia Esperantista Junulara Movado, SEJM) — моладзевая арганізацыя эспэрантыстаў Савецкага Саюзу (1965—1979). Ня мела афіцыйнага статусу.

Савецкі эспэрантысцкі моладзевы рух
эсп. Sovetia Esperantista Junulara Movado
Дата ўтварэньня	1966
Дата спыненьня існаваньня	1979
Тып	эспэранта-арґанізацыя
Месцазнаходжаньне	СССР
Афіцыйныя мовы	эспэранта, расейская
Заснавальнікі	Анатоль Ганчароў, Барыс Колкер і Уладзімер Самадай

Перадумовы стварэньня SEJM

Цікавасьць да вывучэньня эспэранта ў СССР пачала пашырацца на тле працэсаў абмежаванае дэмакратызацыі грамадзкага жыцьця, што павольна разгортвалася ў другой палове 1950-х. У Маскве ды Ленінградзе зьяўляюцца перышя эспэранта-клюбы. У 1957 годзе на VI Сусьветны фэст моладзі і студэнтаў прыехала ля 240 замежных эспэрантыстаў. З 1959 року ў Прыбалтыйскіх рэспубліках ладзяць рэґулярныя эспэранта-табары.

Стварэньне й дзейнасьць SEJM

Сярэдзіна 1950-х ды пачатах 1960-х рокаў характарызуецца ўзмоцненым вывучэньнем эспэранта студэнтамі й старшаклясьнікамі. Моладзь вывучала эспэранта самастойна, бо праз рэпрэсіі й вайны зьнікла цэлая плеяда актыўных і дзейных эспэрантыстаў. Асноўная маса моладзі вывучала эспэранта па падручніках, якія захоўваліся ў сельскіх, вясковых, школьных, мескіх і вобласных бібліятэках. Гэта моладзь стварала гурткі эспэранта пры клюбах інтэрнацыянальнага сяброўства (КІС). На пачатку 1960-х рокаў у СССР існавала ля двох дзясяткаў эспэранта-клюбаў, але не было жаднае старшыні галоўнае арґанізацыі, пад крылом якое моладзі маглі б працаваць на карысьць эспэранта.

У 1965 році была створаная арґанізацыя пад назваю Савецкі эспэрантысцкі моладзевы рух. У 1967—1969 роках SEJM як арґанізацыя ўзмацнела, пашырылася, вырасла як якасна, так і колькасна.

У 1968 годзе ў дзейнасьць эспэранта-клюбаў было ўкаранёнае наваўвядзеньне — сацзмаганьне. У сацзмаганьні ўлічваліся такія фактары:

• колькасьць эспэрантыстаў, што ўдзельнічалі ў розных сустрэчах;
• колькасьць апублікаваных артыкулаў пра эспэранта ў савецкай прэсе;
• колькасьць справаздачаў пра эспэранта для неэспэрантыстаў;
• колькасьць слухачоў гэтых справаздачаў;
• колькасьць карэспандэнцкіх сувязяў з замежнымі эспэрантыстамі;
• колькасьць краінаў, зь якімі ліставаліся савецкія эспэрантысты;
• колькасьць тых, хто скончыў курсы эспэранта;
• колькасьць тых, хто падпісаўся на эспэранта часопісы і ґазэты;
• колькасьць розных вечарынаў, экскурсіяў, арґанізаваных у клюбах SEJM.

У 1968 годзе SEJM меў 10 аддзелаў і службаў:

1. карэспандэнцкая служба,
2. маґнітафонная служба,
3. аддзел культуры,
4. перакладчая служба,
5. літаратурны аддзел,
6. навукова-тэхнічны аддзел,
7. тэрміналяґічны аддзел,
8. інтэрлінґвістычны аддзел,
9. фота-служба,
10. мэтадычны аддзел.

Некалькі рокаў выходзіў таксама аматарскі часопіс SEJM.

У 1969 годзе зьявіліся «Статут SEJM» ды «Рашэньне SEJM».

У 1967 годзе эспэранта-табары былі падзеленыя на Балтыйскі ды Моладзевы.

Прза сталы рос колькасьці эспэрантыстаў па ўсім СССР у 1977 годзе было вырашана правесьці раўналежна два эспэранта-табары для моладзі — для заходняе й усходняе часткаў краіны.

Табліца колькасьці эспэранта-клюбаў, што дзеялі ў рокі існаваньня сэйму

1965	1966	1967	1968	1969	1970	1971	1972	1973	1974	1975	1976	1977	1978	1979
18	-	51	55	37	25	33	30	37	40	43	46	44	44	44

Ліквідацыя SEJM

Напаўлеґальная дзейнасьць SEJM выклікала зьяву «цыркулярнага ліста» з ЦК КПСС, у якім ішло пра стварэньне ў СССР эспэранта-арґанізацыі ў маштабах краіны.

27 студзень 1978 року ЗРТС, ЦК УЛКСМ і УЦРПС прынялі супольнае рашэньне «Пра стварэньне Асацыяцыі савецкіх эспэрантыстаў».

14 сакавіка 1979 року ў Маскве адбылася ўстаноўчая канфэрэнцыя Асацыяцыі савецкіх эспэрантыстаў. Заснавальнікамі сталі тры арґанізацыі: ЦК ВЛКСМ, СРТД і ВЦРПС.

Улетку 1979 року была зладжаная апошняя канфэрэнцыя SEJM, удзельнікі якое прыйшлі да высновы, што супольнасьць ужо ня можа існаваць па шэраге прычынаў, сярод якіх найгалоўнейшымі ё:

• SEJM ня ё афіцыйнаю арґанізацыяю і ня мае права існаваць, бо раўналежна дзее новаствораная афіцыйная арґанізацыя;
• выдавецкая справа ў СССР дазвалялася толькі тады, калі выданьні былі зарэґістраваныя па законе, таму друкаваныя орґаны SEJM, якія размнажаліся пазапраўна, ня мелі права на жыцьцё. Пагатоў што праз спыненьне фінансовае дзейнасьці спынялася й выдавецкая дзейнасьць.

Большасьцю галасоў было прынятае рашэньне пра самароспуск, а актывісты SEJM мелі перайсьці да працы ў Асацыяцыі савецкіх эспэрантыстаў, яе філіялах ды камітэтах.

SEJM-2

Моладзевы эспэранта-рух быў адроджаны ў сьнежні 1988 року. У арґанізацыі прадугледжвалася індывідуальнае сяброўства. SEJM-2 меў 36 дзейных чальцоў, некалькі кандыдатаў і падтрымальнікаў. Маладыя актывісты ўзначальвалі дзейныя эспэранта-клюбы, былі рэдактарамі друкаваных орґанаў, удзельнічалі ў кіраўніцтве рэґіянальных і нацыянальных эспэранта-арґанізацыяў. Прэзыдыум складаўся з 5 чальцоў камітэту.

Існавалі ўласныя друкаваныя орґаны. Сустрэчы: шторочная канфэрэнцыя, моладзевы табар ды сэмінары.

Да ініцыятываў SEJM-2 ставяцца стварэньне ў 1989 годзе «Гасьцявое сеткі SEJM» якая ў 1990 годзе мела 41 адрэсу ў 35 населеных пунктах СССР.

Вонкавыя спасылкі

• Анатолий Сидоров. Эсперанто: 120 лет развития. Часть 3 (рас.)