Піраміда Хеопса (араб. هرم هيوس) (Хуфу), Вялікая піраміда Гізы - найбуйнейшая з егіпецкіх пірамід, помнік архітэктурнага мастацтва Старажытнага Егіпта; адзіны з «Сямі цудаў свету», які захаваўся да нашых дзён, і самы старажытны з іх: яго ўзрост ацэньваецца прыкладна ў 4500 гадоў.

Размешчаны на плато Гіза ў ваколіцах егіпецкай сталіцы і дэльты Ніла; самая паўночная з трох вялікіх пірамід плато, якія носяць імёны трох фараонаў Старажытнага царства, меркаваных заказчыкаў будаўніцтва, - Хеопса, Хефрэна (Хафры) і Микерына (Менкауры). Гэтыя піраміды былі збудаваныя ў ваколіцах гарадоў Мемфіса (сталіцы Старажытнага царства) і Геліяполя за тысячагоддзі да заснавання Каіра. На працягу больш за тры тысячы гадоў (да ўзвядзення сабора ў Лінкольне, Англія, каля 1300 году) Вялікая піраміда з'яўлялася самай высокай пабудовай на Зямлі. З 1979 года, як і многія іншыя піраміды комплексу «Мэмфіс і яго некропалі - раён пірамід ад Гізы да Дахшура», з'яўляецца часткай Сусветнай спадчыны ЮНЭСКА.

Архітэктарам Вялікай піраміды лічыцца Хеміун, візыр і пляменнік Хеопса. Ён таксама насіў тытул «кіраўніка ўсім будоўлямі фараона». Мяркуецца, што будаўніцтва, працягвалася двадцаць гадоў (у час вынясення Хеопса), скончылася каля 2540 года да н. э.Такая дата была апублікаваная з выкарыстаннем астранамічнага метаду Кэйт Спэнс (універсітэт у Кембрыдзе ). Нягледзячы на ​​гэта, гэты метад і атрыманыя з яго падтрымкай даты падвергліся крытыцы шматлікіх егіптолагаў. Даты згодна з іншымі метадамі датыроўкі: 2720 да н. э. (Стывен Хак, універсітэт Небчыласяраска), 2577 г. н. э. (Джуан Антоніо Бельмонт, універсітэт астрафізікаў у Канарысе) і 2708 да н. э. (Поллукс, універсітэт Баумана). Радыёвуглеродны метад дазваляе дыягназаваць ад 2680 да н. э. да 2850 да н. э. Для гэтага ўсталёўваецца «дні родаў» піраміды няма ніякіх сур'ёзных падцвержанняў, так, як эгіптолагі не могуць сачыць у якім менавіта пачалося будаўніцтва.

Першыя згадкі піраміды

рэдагаваць

Загадкай застаецца поўная адсутнасць упамінання пірамід у егіпетскіх папірусах. Першыя апісанні сустракаюцца з грэцкай гісторыяй Герадоты (V стагоддзе да н. Э.) І ў старажытных арабскіх легендах . узведзена яна была пры фараоне-дэспотэ па імені Хеопс (греч. Koufou), пракіраваўшага 50 гадоў, ш на будоўлі піраміды было занята 100 тысяч. чал. на працягу двадцаті гадоў , и што піраміда - ў гонар Хеопса, але не яго магіла