Аповесьць пра Гэндзі

Аповесьць пра Гэндзі (па-японску: 源氏物語, Гэндзі манагатары) — раман, адзін з найбуйнейшых твораў японскай клясычнай літаратуры, напісаны ў эпоху Хэян на пачатку XI стагодзьдзя. Аўтарам твора лічыцца Мурасакі Сыкібу, дама пры двары імпэратрыцы Сёсі.

Аповесьць пра Гэндзі
па-японску: 源氏物語
Жанр: цукуры манагатары[d]
Аўтар: Мурасакі Сыкібу
Мова арыгіналу: раньняя японская мова[d]
Публікацыя: да 1021 году

Праца апісвае ўнікальны лад жыцьця высокіх саслоўяў пры імпэратарскім двары эпохі Хэян. Аповесьць апісвае жыцьцё Хікару Гэндзі, сына старажытнага японскага імпэратара, вядомага чытачам як імпэратара Кірыцуба, і ягонай наложніцы. З палітычных чыньнікаў імпэратар выдаляе Гэндзі зь лініі пераемнасьці й паніжае ягоны статус да прасталюдзінаў, даўшы яму прозвішча Мінамота. Пасьля гэтага Гэндзі пачаў кар’еру ў імпэрскім войску. Аповяд канцэнтруецца на рамантычным жыцьці Гэндзі й апісвае звычаі арыстакратычнага грамадзтва таго часу. Раман быў напісаны на архаічнай мове, што робяць яго непрыдатным для чытаньня для сярэднестатыстычнага японца без спэцыялізаванай падтрыхтоўкі[1]. Аповесьць была адаптаваная на сучасную японскую мову толькі на пачатку XX стагодзьдзя паэтам Акіка Ёсана. Першы пераклад на ангельскую быў зроблены ў 1882 годзе, але быў дрэннай якасьці й няпоўным.

Твор часам называюць першым раманам ў сьвеце, першым сучасным раманам, першым псыхалягічным раман альбо першым раманам, які па-ранейшаму лічыцца клясыкай. Нягледзячы на тое, што раман паўсюдна лічыцца шэдэўрам, ягоная дакладная клясыфікацыя й уплыў на заходнюю й усходнюю літаратуру зьяўляецца прадметам дыскусу.

Перакладзены на кітайскую, гішпанскую[2], францускую[3], італьянскую[4], хіндзі[5], чэскую[6], расейскую[7], швэдзкую[8], урду[9].

Стыль рэдагаваць

«Аповесьць пра Гэндзі» была напісана часткамі-главамі, які публікаваліся як гісторыя для жанчынаў арыстакратыі. Раман мае шмат элемэнтаў, які ўласьці сучасным раманам, як то наяўнасьць цэнтральнага пэрсанажу, і вельмі вялікая колькасьць асноўных і другарадных пэрсанажаў, разьвітая характарыстыка ўсіх асноўных гульцоў, пасьлядоўнасьць падзеяў, якія адбываюцца на працягу вызначанага пэрыяду часу й пакрываюць жыцьцё цэнтральнага пэрсанажа й знаходзяцца па-за ягонымі межамі. Праца не выкарыстоўвае фабулу, замест гэтага, як і ў рэальным жыцьці, падзеі разьвіваюцца выпадкова. Адной з выдатных асаблівасьцяў раману й майстэрства Мурасакі, зьяўляецца ягоная ўнутраная ўзгодненасьць, нягледзячы на колькасьць дзеючых асобаў, якіх налічваецца чатырыста. Напрыклад, усе пэрсанажы паступова старэюць і ўсе сем’і й фэадальныя адносіны застаюцца такімі жа ўва ўсіх частках раману.

Крыніцы рэдагаваць

  1. ^ Birmingham Museum of Art (2010). «Birmingham Museum of Art : guide to the collection». Birmingham Museum of Art. — С. 49. — ISBN 978-1-904832-77-5.
  2. ^ Shikibu Murasaki Romance de Genji / Traducción Fernando Gutiérrez. — Barcelona: Juventud, 1944.
  3. ^ Mourasaki Shikibou Le Roman de Genji / traduit par Kikou Yamata. — Plon, 1928.
  4. ^ Storia di Genji, il principe splendente / traduzione di e cura di Adriana Motti, traduzione dalla versione inglese di Arthur Waley, Collana i millenni. — Torino: Einaudi, 1957. — P. 1030.
  5. ^ Geñjīkī kahānī : Jāpānī sāhityakā utkr̥ṣṭama upanyāsa. 1957.
  6. ^ Murasaki Šikibu Příběh prince Gendžiho / [v překladu Karla Fialy]. — Praha: Paseka, 2002. — Т. 1.
  7. ^ Мурасаки С. Повесть о Гэндзи : (Гэндзи-моногатари) : В 4 кн. / [Пер. с яп. Т. Соколовой-Делюсиной Худож. Л.С. Эрман, Э.Л. Эрман]. — М.: Наука, 1991-1993.
  8. ^ Berättelsen om Genji: de tidiga åren / översättning från engelska "The tale of Genji" av Kristina Hasselgren. — Natur och kultur Levande litteratur, 1986.
  9. ^ The tale of Genji. 2020.

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць