Расейская сыстэма мер: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д артаграфія |
выпраўленьне спасылак |
||
Радок 1:
'''Расе́йская сыстэ́ма мер''' — сыстэма [[
== Меры даўжыні, адлегласьці ==
* 1 [[міля]] = 7 вёрст = 7,468 [[км]]
* 1 [[вярста]] = 500 сажаняў =
* 1 [[сажань]] = 3 аршына = 7 футаў = 100 сотак = 2,133 600 м
* 1 [[аршын]] = 4 чвэрці = 28 цаляў = 16 вяршкоў = 0,711 200 м
* 1 [[пядзь|чвэрць]] = 4 вяршка = 177,8 мм<!--Энциклопедический словарь юного математика. Под ред. Савин А.П. 1985. М. Педагогика 352 с.-->
* 1 [[фут]] = 12 цалям = 304,8 [[мілімэтар|мм]]
* 1 [[вяршок]] = 44,38 мм
* 1 [[цаля]] = 10 лініям = 25,4 мм
Радок 15:
== Меры плошчы ==
* 1 вярста
* 1 дзесяціна = 2400 сажаням<sup>2</sup> = 10 925,4 м<sup>2</sup> = 1,0925 [[Гектар|га]]
* 1 сажань<sup>2</sup> = 9 аршынам<sup>2</sup> = 49 футам<sup>2</sup> = 4,5522 [[Квадратны мэтар|м<sup>2</sup>]]
Радок 24:
* 1 [[чэць|чэць]] = 1/2 дзесяціны
== Меры
* 1 сажань
▲* 1 сажань<sup>3</sup> = 27 аршынам<sup>3</sup> = 343 футам<sup>3</sup> = 9,7127 [[Кубічны мэтар|м<sup>3</sup>]]
* 1 аршын<sup>3</sup> = 4 096 вяршкам<sup>3</sup> = 21 952 цалям<sup>3</sup> = 359,7278 дм<sup>3</sup>
* 1 вяршок<sup>3</sup> = 5,3594 цалям<sup>3</sup> = 87,8244 см<sup>3</sup>
Радок 60 ⟶ 59:
* 1 [[гарнец]] = 1/4 вядра = 12 стаканам
* 1 [[штоф (адзінка аб'ёма)|штоф]] ([[кружка]]) = 3 фунтам чыстай вады = 1/10 вядра = 2 гарэлачным бутэлькам = 10 чаркам = 20 шкалікам = 1,2299 л (1,2285 л)
* 1 вінная бутэлька ([[
* 1 гарэлачная, альбо піўная бутэлька = 1/20 вядра = 5 чаркам = 0,615; 0,60 л
* 1 [[бутэлька (мера)|бутэлька]] = 3/40 вядра (Указ ад [[16 верасьня]] [[1744]] [[год]]у)
* 1 [[касушка]] = 1/40 вядра = 1/4 кружкі = 1/4 штофа = 1/2 паўуштофа = 1/2 гарэлачнай бутэлькі = 5 шкалікам = 0,307475 л
* 1 чвэрцінка = 0,25 л (у цяперашні час)
Радок 69 ⟶ 68:
* 1 [[шкалік]] = 1/200 вядра = 61,5 мл
== Меры [[
* 1 ласт = 6 чвэрцям = 72 пудам = 1179,36 [[
* 1 [[четверть вощаная]] = 12 [[пуд]]ам = 196,56 кг
* 1 [[бярковец]] = 10 [[пуд]]ам = 400 грыўнам (вялікім грывенкам, [[фунт (адзінка вымярэньня)|фунтам]]
* 1 [[конгар]] = 40,95 кг
* 1 [[пуд]] = 40 вялікім грывенкам ці 40 фунтам = 80 малым грывенкам = 16 бязьменам = 1280 [[лот]]ам = 16,380496 кг
* 1 паў[[пуд]]а = 8,19 кг
* 1 [[батман]] = 10 [[фунт (адзінка вымярэньня)|фунтам]]
* 1 [[бязьмен]] = 5 малым грывенкам = 1/16 пуда = 1,022 кг
* 1 паўбязьмен = 0,511 кг
* 1 [[вялікая грывенка]], [[грыўна]], (затым — [[фунт (адзінка вымярэньня)|фунт]]) = 2 малым грывенкам = 4 паўгрывенкам = 96 залатнікам = 409,5 г (11—15 в.в.)
* 1 [[фунт (адзінка вымярэньня)|фунт]] = 1/40 [[пуд]]а = 32 [[лот]]ам = 96 залатнікам = 9216 долям
* 1 [[фунт (адзінка вымярэньня)|фунт]] = 0,4095124 кг (з [[1899]] [[год]]у)
* 1 [[грывенка малая]] = 2 паўгрывенкам = 48 [[залатнік]]ам = 1200 [[почка (адзінка вымярэньня)|почкам]] = 4800 пірогам = 204,8 г
* 1 [[паўгрывенкам]] = 102,4 г
Ужывалася таксама: 1 [[лібра]] = 3/4 [[фунт (адзінка вымярэньня)|фунта]]
* 1 [[лот (адзінка вымярэньня)|лот]] = 3 залатнікам = 288 долям = 12,797 251 191 395 300 г
* 1 [[залатнік (адзінка вымярэньня)|залатнік]] = 96 долям = 4, 266 г, 4,265 750 451 721 640 г ≈ 4,26575417 г
Радок 98 ⟶ 97:
''Аптэкарская вага — сыстэма мер масы, якая ўжывалася пры узважваньні лекаў да 1927 г.''
''(адрозніваецца ад ангельскай сыстэмы мер)''
* 1 [[фунт (адзінка вымярэньня)|фунт]] = 12
* 1 [[унцыя]] = 8 драхм = 29,860 г
* 1 [[драхма (Вялікабрытанія)|драхма]] = 1/8 унцыі = 3
* 1 [[скрупул]] = 1/3 драхмы = 20 гранаў = 1,244 г
* 1 [[гран]] = 62,209 мг
== [[Фразэалягізм|Устойлівыя выразы]] ==
* Чуваць за ''вярсту''
* ''Касы сажань'' у плечах
Радок 113 ⟶ 111:
== Глядзіце таксама ==
* [[Ангельская сыстэма мер]]▼
* [[Літоўская сыстэма мер]]
▲* [[Ангельская сыстэма мер]]
* [[Японская сыстэма мер]]
* [[Старажытныя адзінкі вымярэньня]]
| |||