Курт Гёдэль: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д робат дадаў: jbo:kurt.gydel |
афармленьне |
||
Радок 2:
| Імя = Курт Гёдэль
| Арыгінал імя = Kurt Gödel
| Фота =
| Шырыня =
| Подпіс =
| Дата нараджэньня = [[28 красавіка]] [[1906]]
| Месца нараджэньня = [[Брно]], [[Аўстра-Вугоршчына]]
Радок 12:
| Навуковая сфэра = [[матэматычная лёгіка]], [[матэматыка]]
| Месца працы = [[Інстытут Пэрспэктыўных Дасьледаваньняў]]
| Альма-матэр = [[Венскі
| Навуковы кіраўнік = [[Ганс Хахн]]
| Знакамітыя вучні =
| Вядомы як =
| Узнагароды і прэміі = Прэмія
| Сайт =
}}
'''Курт Гёдэль''' (
Працы Гёделя лічацца найбольш значнымі падзеямі ў [[
▲'''Курт Гёдэль''' ([[Нямецкая мова|па-нямецку]]: ''Kurt Gödel'', нар. [[28 красавіка]] [[1906]] года, пам. [[14 студзеня]] [[1978]] года) – амэрыканскі лёгік і матэматык, вынаходца важным законаў матэматычнай лёгікі, аўтар [[Тэарэма няпоўнасьці|тэарэмы няпоўнасьці]], сааўтар [[Тэорыя множнасьці|тэорыі множнасьці]]. Акрамя гэтага ён знайшоў нетыповыя рашэньні [[Ураўненьні Эйнштэйна|ўраўненьняў Эйнштэйна]].
▲Працы Гёделя лічацца найбольш значнымі падзеямі ў [[Матэматыка|матэматыцы]] [[20 стагодзьдзе|ХХ стагодзьдзя]].
== Біяграфія ==
Бацькай Курта Гёдэля быў паходзячы
Курт Гёдэль меў звыклае дзяцінства, акрамя таго, што ва ўзросьце 6 гадоў ён захварэў [[рэўматызм]]ам. Гэтая хвароба можа паўплываць і на сэрца хворага, і Курт быў у гэтым упэўнены, хоць не засталося аб гэтым ніякіх
▲Бацькай Курта Гёдэля быў паходзячы з [[Вена|Вены]] ''Рудольф Гёдэль'', кіраўнік і саўладальнік тэкстэльнай фірмы ў [[Брно|Брне]]. Маці, ''Марыяна Хандсхух'', была на 14 гадоў маладзей мужа, яле мела выдатную адукацыю (вучылася ў [[Францыя|Францыі]]). Курт быў малодшым з двух сыноў.
Школу ў Брне Гёдэль скончыў у [[1923]] годзе, паступіўшы ў [[Венскі
▲Курт Гёдэль меў звыклае дзяцінства, акрамя таго, што ва ўзросьце 6 гадоў ён захварэў [[рэўматызм]]ам. Гэтая хвароба можа паўплываць і на сэрца хворага, і Курт быў у гэтым упэўнены, хоць не засталося аб гэтым ніякіх пацьцверджаньняў. Ва ўзросьце 12 гадоў Курт стаў грамадзянінам толькі што створанай [[Чэхаславакія|Чэхаславакіі]]. У 23 гадовым узросьце ён стаў грамадзянінам [[Аўстрыя|Аўстрыі]].
У [[1931]] годзе Курт Гёдэль апублікаваў сваю працу
▲Школу ў Брне Гёдэль скончыў у [[1923]] годзе, паступіўшы ў [[Венскі Ўнівэрсытэт]]. Тут ён атрымаў ступень доктара ў [[1929]] годзе, навучаючыся ў [[Ганс Хахн|Ганса Хахна]], вялікага аўстрыйскага матэматыка, аднаго з стваральнікаў [[Функцыянальны аналіз|функцыянальнага аналізу]].
У [[1934]] годзе Гёдэль прыехаў у [[Прынстанскі
▲У [[1931]] годзе Курт Гёдэль апублікаваў сваю працу “''Über formal unentscheidbare Sätze der Principia Mathematica und verwandter Systeme''” у якой сфармуліраваў “''тэарэму няпоўнасьці''”. З [[сакавік]]а [[1933]] года Гёдэль стаў прыватдацэнтам у Венскім Ўнівэрсытэце.
Але незалежна ад стану
▲У [[1934]] годзе Гёдэль прыехаў у [[Прынстанскі Ўнівэрсытэт]] з цыклам лекцый. Гэты цыкл стаў вельмі папулярным, аднак навуковец вырашыў вярнуцца ў [[Эўропа|Эўропу]] ў глыбокай [[Дэпрэсія|дэпрэсіі]], якую яму давялося лячыць некалькі месяцаў.
▲Але незалежна ад стану здароў’я, Гёдэль заставаўся вельмі працавітым вучоным, дабіўшыся ў гэты час значнага прагрэсу ў сваіх дасьледаваньнях. Аднак пасьля забойства гітлераўцамі аднаго з прафэсараў Венскага Ўнівэрсытэта (у сэмінарах якога Гёдэль удзельнічаў), у яго здарыўся чарговы прыступ дэпрэсіі.
Нацысцкія парадкі ўсталяваныя ў Аўстрыі вельмі не падабаліся Гёдэлю і ён пераехаў у Прыстан, дзе працаваў з [[1938]]
▲[[Восень]]ню [[1938]] года Гёдэль ажаніўся з ''Адэль Поркет'', з якой ён быў знаёмы ўжо 11 гадоў. Яны не ажаніліся раней, з-за таго, што бацькі вучонага былі катэгарычна супраць гэтага шлюбу, таму што Адэль была разьведзенай і старэй Курта на 6 гадоў.
▲Нацысцкія парадкі ўсталяваныя ў Аўстрыі вельмі не падабаліся Гёдэлю і ён пераехаў у Прыстан, дзе працаваў з [[1938]] года у [[Інстытут Пэрспэктыўных Дасьледаваньняў|Інстытуце Пэрспэктыўных Дасьледаваньняў]] (''Institute for Advanced Study''). У [[1948]] годзе Гёдэль атрымаў амэрыканскае грамадзянства.
Да канца жыцьця Курт Гёдэль працаваў у Інстытуце Пэрспэктыўных Дасьледаваньняў у якасьці прафэсара, але са студэнтамі ён не працаваў. Яго самым блізкім сябрам у Прынстане стаў [[Альбэрт Эйнштэйн]].
Радок 46 ⟶ 44:
Гёдэль атрымаў узнагароду ''Einstein Award'' у [[1951]] годзе і пяцікутны ''Нацыянальны Мэдаль Навукі'' ў [[1974]] годзе. Быў сябрам ''Нацыянальнай Акадэміі Навук'' і ''Royal Society'', сябрам ''Інстытута Францыі'', ''Каралеўскай Акадэміі'' і ганаровым сябрам ''Лёнданскага Матэматычнага Таварыства''. Два разы ён адмаўляўся стаць удзельнікам ''Венскай Акадэміі Навук''. Адначасова ён адмовіўся ад усіх прапанаваных яму пасьляваенных аўстрыйскіх узнагародаў.
Пасьля эміграцыі ў [[ЗША]] Гёдэль стараўся атрымаць амэрыканскае грамадзянства. Для гэтага было неабходна здаць экзамэны, а так сама экзамэн на канстытуцыі ЗША. Гёдэль, уважліва рыхтаваўся да экзамэну і раптам зразумеў, што сама канстытуцыя мае ўнутраныя лягічныя супярэчнасьці, што хацеў растлумачыць экзамэнацыйнай камісіі. На шчасьце, яго сябры (і Альбэрт
== Навуковая праца ==
''Тэарэма няпоўнасьці'' зьяўляецца адной з самых вядомых працаў Гёдэля. Яна
Даказаныя Гёдэлем тэарэмы маюць шырокія наступствы як для матэматыкі, так і для [[
▲''Тэарэма няпоўнасьці'' зьяўляецца адной з самых вядомых працаў Гёдэля. Яна сьцвярджае, што любая мова, якая здольная растлумачыць вызначэньне натуральных лічбаў, зьяўляецца няпоўнай), г.зн. утрымлівае выказваньні, якія нельга ні даказаць, ні абвергнуць зыходзячы з аксіёмаў мовы.
▲Даказаныя Гёдэлем тэарэмы маюць шырокія наступствы як для матэматыкі, так і для [[Філязофія|філязофіі]].
Акрамя гэтага Курту Гёдэлю належыць праца ў вобласьці [[
== Вонкавыя спасылкі ==
| |||