Тройца (сьвята): розьніца паміж вэрсіямі

'''Дзень Сьвято́й Тро́іцы, Пяцідзяся́тніца, Сёмуха, Зеляне́ц, Тро́іца, Тро́йца''' — вясеньне-летняе [[Хрысьціянства|хрысьціянскіе]] сьвята, якое адзначаецца уў [[Каталіцкі касцёлкасьцёл|Каталіцкім касьцёле]] і ў [[праваслаўная царква|Праваслаўнай царкве]] на пяцідзясяты дзень пасьля [[Вялікдзень|Вялікадня]].

[[ВыяваФайл:The_Pentecost_Latter_half_of_18th_c.jpg|рамка|Пяцідзясятніца, беларуская школа, др.другая палова XVIII ст.]]

Пасьля [[Узьнясеньне|УзнясеньняЎзнясеньня]] на неба Госпада і Збавіцеля нашага [[Ісус Хрыстос|Ісуса Хрыста]], што адбылося на саракавы дзень пасьля Яго УваскрасеньняЎваскрасеньня, апосталы і іншыя вучні неадлучна знаходзіліся ў [[ІерусалімЕрусалім]]е. Была разам зь імі і [[Багародзіца|Маці Божая]]. I творачы малітву, яны чакалі зьдзяйсненьня словаў Збавіцеля, Які сказаў ім на разьвітаньне: "...прымеце«…прымеце сілу, як сыдзе на вас [[Дух Сьвяты]], і будзеце Мне сьведкамі ў ІерусалімеЕрусаліме, і ва ўсёй Іудзеі і Самарыі, і нават да краю зямлі"» (Дзеян. 1,8).

I вось надышоў дзесятыдзясяты дзень пасьля УзнясеньняЎзнясеньня і пяцідзясяты пасьля Пасхі (адсюль яшчэ адна назва сьвята — Пяцідзясятніца). "...I«…I раптам пачуўся гук зь неба, нібы ад павеву буйнага ветру, і напоўніў увесь дом, дзе яны былі. I зьявіліся ім падзеленыя языкі, як бы вогненныя, і апусьціліся па адным на кожнага зь іх. I напоўніліся ўсе Духам Сьвятым і пачалі гаварыць на розных мовах, як Дух Сьвяты даваў ім вяшчаць» (Дзеян. 2, 2-4). Гэтая падзея, апісаная ў кнізе Дзеяньняў сьвятых апосталаў, была відавочным знакам таго, што Бог дае апосталам здольнасьць і сілы для пропаведзі вучэньня Хрыстовага ўсім народам.

Сьвята гэтае называецца Днём Троіцы, таму што ў падзеях гэтага дня сьвету адкрылася жыцьцяноснае дзеяньне ўсёй Прасьвятой Троіцы. Людзі пачалі пакланяцца і ўслаўляць тры Асобы адзінага Бога — Айца і Сына і Сьвятога Духа. Пасьля сашэсьця Сьвятога Духа на апосталаў вучэньне Хрыста пра Трыадзінага Бога і пра ўдзел Трох Божых Асобаў ў выратаваньні чалавечага роду дасягнула выключнай паўнаты і яснасьці. У гэты дзень Праваслаўная Царква заклікае нас пакланяцца Сыну ў Айцы са Сьвятым Духам. 3 даўніх часоў вернікамі захоўваецца добры звычай упрыгожваць на сьвята Троіцы храмы і сваё жытло галінкамі маладых бярозаў, аерам і кветкамі.

<poem>Благаславёны Ты, Хрысьце Божа наш, /

што рыбакоў зрабіў прамудрымі, /

паслаўшы ім Духа Сьвятога, /

і празь іх ахапіў увесь свет. //

Чалавекалюбец, слава Табе.</poem>

<poem>Калі УсявышніЎсявышні сышоў і мовы зьмяшаў, /
то гэтым разьдзяліў Ён народы: /
калі ж вогненныя языкі Ён раздаў,/
то да адзінства ўсіх заклікаў; //
і мы ў згодзе славім Усесьвятога Духа.</poem>

Радуйся, Царыца, слаўная Маці-Дзева! Ніякія даскана́лыядасканалыя і красамоўныя вусны уме́льстваўмельства ня маюць, каб апяваць Цябе дастойна; ня здо́льныздольны нія́кініякі ро́зумрозум ад Цябе нараджэ́ньненараджэньне спасьцігнуць. Таму і мы супольна Цябе славім.

Народная назва сьвята Троіцы — Сёмуха. Сёмуха — нядзеля, якою завяршаецца сёмы тыдзень пасьля Вялікадня. Гэта старажытнае земляробчае сьвята славянскіх народаў, яно супадае з заканчэньнем веснавых палявых работ. Лякальная назва сьвята — Зелянец ("«На Зелянец вясны канец"»).

Перад сьвятам прыбіраюць і ўпрыгожваюць хаты і двары "«[[май (лістота)|маем]]"» (аерам, галінкамі і дрэўцамі бярозы, клёна, рабіны, дуба). Бярозе надаецца асаблівае значэньне, 6о яна зелянее раней за іншыя дрэвы і найбольш увасабляе жыватворную сілу зямлі. Ёю ўпрыгожваюць покуць, ставяць каля брамы, весьнічак. На падлозе сьцелюць траву (часьцей аер, у памяць пра тое, што першыя апосталы, якіх Гасподзь паклікаў за Сабою, былі рыбакамі); кветкамі прыбіраюць абразы, сталы, вокны.

Сьвяткуецца Сёмуха тры дні. У час сьвята ладзяць гульні, карагоды, плятуць вянкі, потым — агульнае частаваньне. У некаторых мясцовасьцях адбываецца кумаваньне, спраўляецца шмат вясельляў. Дзяўчаты на сьвята адпраўляюцца ў лес "«завіваць бярозкі"», бяруць пры гэтым ежу і напоі, сьпяваюць сёмушныя (траецкія) песьні, матывы каханьня і шлюбу ў якіх асноўныя. Плятуць на Сёмуху вянкі і пускаюць іх на ваду, вызначаючы такім чынам свой лёс на замужжа. Існуе яшчэ і абрад "«ваджэньня куста"», які мае, як і ўсе сёмушныя ўрачыстасьці, аграрны і сямейна-шлюбны зьмест. Маладую дзяўчыну ўпрыгожваюць галінкамі ("«маем"»), і дзявочы гурт абыходзіць двары ззь песьнямі. "«Куставыя"» песьні маюць велічальны характар і, паводле народных уяўленьняў, спрыяюць добраму ўраджаю, замужжу дзяўчат, якім адрасуюцца песьні.

{{Накід:Рэлігія}}