Стрэчаньне: розьніца паміж вэрсіямі

* у [[Каталіцкіправаслаўная касцёлцарква|КаталіцкімПраваслаўнай касьцёлецаркве]] -— па [[стары стыль|старым стылі]] (па [[Грэгарыянскі каляндар|новым стылі]] — [[15 лютага]]).

[[ВыяваФайл:The_Candlemas_day_1731.jpg|рамка|Стрэчаньне Гасподняе, беларуская школа, 1731 г.]]

У час Стрэчаньня Царква ўспамінае падзею зямнога жыцьця [[Ісус Хрыстос|Госпада нашага Ісуса Хрыста]], якая сталася своеасаблівай повязьзю Старога Запавета з маючым адкрыцца Новым Запаветам. У законе Маіісеевым прадпісвалася прысьвячаць Богу ўсякага першынца мужчынскага полу. Таму праз сорак дзён пасьля Свайго Нараджэньня Богадзіця Ісус быў прынесены ў Ерусалімскі храм, дзе [[Багародзіца|Маці Божая]] з [[Іосіф]]ам прынесьлі ва ўдзячную і ачышчальную ахвяру двух галубоў. I хоць Прасьвятая Дзева, якая нарадзіла Дзіця ад [[Дух Сьвяты|Духа Сьвятога]], ня мела патрэбы ў ачышчэньні, аднак, будучы глыбока пакорлівай, Яна выканала прадпісаньне закону.

На той час у ІерусалімеЕрусаліме жыў праведны [[старац Сімяон]], якому было прадказана Духам Сьвятым, што ён не памрэ, пакуль ня ўбачыць Хрыста Збавіцеля. Як паведамляюць старажытныя гісторыкі, задоўга да [[Божае Нараджэньне|Нараджэньня Хрыстовага]] эгіпэцкі цар [[Пталамей II Філядэльф]] пажадаў дапоўніць змакамітую александрыйскую бібліятэку тэкстамі [[Стары Запавет|Старога Запавета]]. Для перакладу іх па грэцкую мову (са старажытнаяўрэйскай) ён запрасіў зь ІерусалімуЕрусаліму 72 вучоных-кніжнікаў. Сярод іх быў і праведны Сімяон, якому прыйшлося перакладаць кнігу [[прарок Ісая|прарока Ісаі]]. Прачытаўшы ў арыгінале словы "«Вось, Дзева ў чэраве прыме і народзіць Сына"» (Іс. 7:14), ён вырашыў, што слова "«Дзева"» тут ужыта памылкова замест слова "«жанчына"», і хацеў выправіць тэкст. У гаты момант перад ім зьявіўся анёл і ўтрымаў ягоную руку са словамі: "«Май веру напісаным словам, ты сам пераканаесься, што яны споўняцца, 6о ня 6удзе тваёй сьмерці, пакуль ня ўбачыш Хрыста Госпада, Які народзіцца ад Чыстай і Пранепарочнай Дзевы"». 3 таго дня праведны Сімяон і стаў чакаць прышэсьця Хрыста.

I вось, у той самы дзень, калі Прачыстая Дзева Марыя і Іосіф павінны былі зьдзейсьніць неабходны абрад, прападобны Сімяон па намаўленьні Духа Сьвятога прыйшоў у ІерусалімскіЕрусалімскі храм і сустрэў ("«стрэчаньне"» — азначае сустрэча) іх на ганку. Узяўшы Богадзіця на рукі (за што і атрымаў празваньне Богапрыімца), старац Сімяон сказаў прарочыя словы: «Цяпер адпускаеш (з гэтага жыцьця) раба Твайго, Уладар, па слову Твайму, зь мірам (радасным духам), бо бачылі вочы мае выратаваньне Тваё, якое Ты падрыхтаваў перад тварам усіх народаў, сьвятло і асьвету язычнікаў і славу народа Твайго Ізраіля"». Прасьвятой жа Дзеве праведны Сімяон сказаў пра Дзіця: "«Вось з-за Яго будуць спрачацца ў народзе: адны ўратуюцца, а другія загінуць. А Табе Самой зброя пройдзе душу"». Гэта азначала, што Божая Маці будзе перажываць вялікае гора за Свайго Сына, калі Ён будзе пакутваць.

Тут, у храме, знаходзілася пабожная ўдава [[Ганна-прарочыца]], васьмідзесяці чатырох гадоў, якая служыла Богу постам і малітваю ўдзень і ўночы. Яна таксама пазнала Збавіцеля і, наблізіўшыся, славіла Госпада і гаварыла пра Яго ўсім у Іерусаліме, хто чакаў прышэсьця на зямлю Хрыста. Так апошнім праведнікам адыходзячага Старога Запавета — праведнаму Сімяону і Ганне-прарочыцы было наканавана сустрэць у храме Богадзіця Ісуса — Носьбіта Новага Запавета.

<poem>Радуйся, Благадатная Багародзіца Дзева,/

бо зь Цябе зазьзяла Сонца праўды - Хрыстос Бог наш,/

Які асьвятляе тых, хто ў цемры./

Весяліся і ты, старац праведны,/

прыняўшы ў абдымкі Вызваліцеля душ нашых,//

Які падае нам уваскрасеньне.</poem>

<poem>Улоньне Дзявочае асьвяціўшы нараджэньнем Тваім,/

і рукі Сімяонавы благаславіўшы, як належала,/

і нас цяпер Ты хутка ўратаваў, Хрысьце Божа./

Супакой жа варожасьць жыхарства//

і ўмацуй людзей, якіх ўзьлюбіў Ты, адзіны Чалавекалюбец.</poem>

Грамніцы ці Стрэчаньне -— зімовае сьвята народнага календара. Назва, магчыма, паходзіць ад язычніцкага бога [[Грамаўнік]]а ([[Пярун|Перун]]а) -— бога веснавых навальніц і дажджоў, якія спрыялі расьліннасьці. Другая назва -— Стрэчаньне -— трумачыццатлумачыцца як сустрэча зімы зь летам: "«Прыйдуць грамінцы -— скідай рукавіцы"». Па стане надвор'янадвор’я ў гэты дзень меркавалі, якое надвор'енадвор’е будзе вясной і летам. Асноўным рытуалам на Грамніцы было асьвячэньне ў царкве ці касьцёле сьвечак. Грамнічныя сьвечкі шанавалі, іх запальвалі ў навальніцу, каб маланка не спаліла хату, іх агнём падсмальвалі валасы жаніху і нявесьце на пасадзе, давалі цяжка хвораму перад сьмерцю, падвешвалі ў хляве ці стайні, каб нячыстая сіла ня шкодзіла хатняй жывёле. Пасьля Грамніцаў селянін пачынаў рыхтавацца да веснавых работ.