Быдгашч: розьніца паміж вэрсіямі

|Назва = БыдгошчБыдгашч

|Назва ў родным склоне = БыдгошчаБыдгашчу

'''Быдго́шчБы́дгашч''' ([[Польская мова|па-польску]]: ''Bydgoszcz'', [[Нямецкая мова|па-нямецку]]: ''Bromberg'') – горад у цэнтральнай [[Польшча|Польшчы]], над ракой [[Брда]] і [[Вісла]]й. БыгдошчБыгдашч зьяўляецца адміністрацыйным цэнтрам [[Куяўска-паморскае ваяводзтва|Куяўска-паморскага ваяводзтва]], і зьяўляецца самым буйным горадам ваяводзтва.

БыдгошчБыдгашч зьяўляецца адным з самых вялікіх гарадоў Польшчы (8 па колькасьць насельніцтва, 10 па плошчы паверхні). Горад зьяўляецца эканамічным, культурным і навуковым цэнтрам краіны: тут знаходзяцца [[Унівэрсытэт Казіміра Вялікага|Ўнівэрсытэт Казіміра Вялікага]], [[Унівэрсытэт Тэхналягічна-Прыродны імя Яна і Ежы Сьнядэцкіх]], [[Музычная Акадэмія (Быдгошч)|Музычная Акадэмія]] і некалькі вышэйшых школаў, а так сама [[Каледж Унівэрсытэта Мікалая Каперніка]]. У горадзе знаходзіцца сядзіба старасты [[БыдгошцкіБыдгашцкі павет|БышгошцкагаБышгашцкага павету]], а так сама гарадзкога павету. Тут, так сама, знаходзіцца ''Куяўска-Паморскі Ўрад''. З [[2004]] года горад стаў сталіцай ''БыдгошчскайБыдгашчскай дыяцэзіі''. Акрамя гэтага тут знаходзіцца ''ваяводзкі адміністрацыйны суд''.

БыдгошчБыдгашч уваходзіць у [[Зьвяз Польскіх Мэтраполій]] і [[Зьвяз Польскіх Гарадоў]].

Рэгіён у якім знаходзіцца БыдгошчБыдгашч называецца “''паўночныя куявы''” і гістарычна зьвязаны з [[Вялікапольска]]й.

Праз горад цячэ рака Брда, якая ўпадае ў Віслу ў БыдгошчыБыдгашчы, так сама тут цячэ невялікая рака ''Фліс'', якая перасякае ''Грунвальдзкую вуліцу''. З усіх бакоў горад абкружаны [[Лес|лясамі]], большасьць зь якіх зьяўляецца сасновымі, але на паўночным усходзе сустракаюцца ліставыя лясы.

Насельніцтва гораду налічвае 350 315 чалавек ([[жнівень]] [[2008]] года), але гэта лічба ўтрымлівае толькі людзей якія жывуць тут пастаянна, іншыя падлікі даюць лічбу 361 222 чалавек (з якіх 191 983 жанчыны). Насельніцтва працаздольнага ўзросту складае 235 572 чалавекі, дапрацаздольнага ўзросту 61 118 чалавек, пэнсійнага ўзросту – 64 532 чалавекі. У [[2007]] годзе колькасьць насельніцтва амаль не зьмянілася (натуральны прырост склаў -102 чалавекі). Але ў апошнія гары вызначылася тэндэнцыя зьмяншэньня колькасьць насельніцтва горада, якая выклікана старэньнем насельніцтва БыдгошчаБыдгашча, а так сама паступовым перасяленьнем у прыгарады, а так сама ў іншыя рэгіёны краіны і [[Эўрапейскі Зьвяз|Эўрапейскага Зьвязу]].

Паводле навуковых дасьледаваньняў першыя чалавечыя паселішчы на тэрыторыі БыдгошчаБыдгашчу ўзьніклі [[1038]] годзе. Першая гістарычная згадка аб быдгосцкімбыдгашцкім кашталяне ''Suzzlaus de Budegac'' датуецца [[1238]] годам. У [[12 стагодзьдзе|ХІІ]] стагодзьдзі тут быў пабудаваны касьцёл. Горад стаяў на важным гандлёвым шляху, што выклікала яго разьвіцьцё.

У раньнім [[Сярэднявечча|Сярэднявеччу]] каля БыдгошчаБыдгашча прайшла мяжа ''Куяваў'', і ў [[13 стагодзьдзе|ХІІІ]] стагодзьдзі горад быў часткова заселены крыжакамі. [[19 красавіка]] [[1346]] года [[Казімір ІІІ Вялікі]] дае гораду гарадзкія правы. У [[16 стагодзьдзе|XVI стагодзьдзі]] горад багацеў на гандлі збожжам і сольлю, а колькасьць насельніцтва ў [[17 стагодзьдзе|XVIІ стагодзьдзі]] дасягнула 5 000 чалавек. У [[1555]] годзе БыдгошчБыдгашч атрымаў прывілей на пасяленьне габрэяў.

У [[1772]] – [[1806]] і [[1815]] – [[1920]] г.г. БыдгошчБыдгашч належыў [[Прусія|Прусіі]] ( з [[1807]] да [[1815]] г.г. , быў сталіцай дэпартамэнта ''Познаньскага княства'').

У [[1773]] годзе быў пабудаваны ''БыдгошцкіБыдгашцкі канал'', які злучыў рэкі Брда і ''Натэца'' (у выніку злучыў Віслу і [[Одэр]]). З [[19 стагодзьдзе|ХІХ стагодзьдзя]] праз горад прайшла [[чыгунка]] да [[Піла (Польшча)|Пілы]] і далей да [[Бярлін]]а, [[Гданьск]]а, [[Торунь|Торуня]] і [[Інавроцлаў|Інавроцлава]]. У [[19 стагодзьдзе|ХІХ стагодзьдзі]] БыдгошчБыдгашч стаў практычна поўнасьцпоўнасьцю нямецкім горадам, і пасьля [[1920]] года тут была буйная нацыянальная нямецкая абшчына.

У межах Польшчы БыдгошчБыдгашч апынуўся пасьля [[20 студзеня]] [[1920]] года, калі ў горад увайшлі польскія войскі згодна з [[Вэрсальская дамова|Вэрсальскай дамовай]]. Існаваньне ў БыдгошчыБыдгашчы моцнага нямецкага гарнізона, вымусіла польскія войскі спыніцца ў 3 км ад горада. Аднак хутка горад быў заняты польскім войскампаялкамі. У складзе Польшчы БыдгошчБыдгашч уваходзіў ў склад ''Познаньнскага ваяводзтва'', а потым ''Торуньскага'' (да [[1939]] года).

У [[1945]] годзе БыдгошчБыдгашч стаў сталіцай ''Паморскага ваяводзтва''. З [[1 студзеня]] [[1999]] года БыдгошчБыдгашч стаў адміністрацыйным цэнтрам [[Куяўска-паморскае ваяводзтва|Куяўска-паморскага ваяводзтва]].

Асновай эканомікі БыдгошчаБыдгашча зьяўляецца сфэра паслугаў і фінансаў. У горадзе працуюць 38 банкаў, і 116 фінансавых устаноў. У горадзе знаходзіцца прадстаўніцтва адной з самых буйных фінансавых устаноў на сьвеце [[JP Morgan Chase]].

Большасьць прамысловых прадпрыемстваў знаходзяцца ў розных частках горада, асабістай увагі заслугоўвае раён ''Хімічных прадпрыемстваў Захем'', які займае некалькі квадратных кілямэтраў у паўднёва-усходняй частцы БыдгошчаБыдгашча, які ўзьнік ў часы Другой Сусьветнай вайны як нямецкая фабрыка па вытворчасьці дынаміту. Раён мае ўласную чыгуначную каляіну, жыльлёвы раён, але большасьць тэрыторыі зарасла лесам.