Млын: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Wouk (гутаркі | унёсак)
пачатак
 
Karybut (гутаркі | унёсак)
выгляд
Радок 3:
== Вадзяныя млыны ==
[[Выява:Mlyny u Polacku 1579.jpg|190пкс|міні|Вадзяныя млыны на р. [[Палата|Палаце]] ў [[Полацак|Полацку]], [[1579]]]]
[[Выява:Prakudzin-Horski_Mlyn_u_Polacku_1911-1912.jpg|190пкс|міні|Вадзяны млын ля Спаса-Эўфарасіньнеўскага манастыра ў [[Полацак|Полацку]], [[1911]]-[[1912]]]]
Вадзяныя млыны зьявіліся на Беларусі ў ХІІ-ХІІІ стст. першапачаткова пры гаспадарках князёў і заможных [[манастыр]]оў. Іх распаўсюджаньне магло адбыцца пад уплывам заходніх суседзяў, прыкладам ў палякаў вадзяныя млыны вядомы з ХІІ ст. Асобны артыкул прысьвечаны ўрэгуляваньню пытаньня будаўніцтва вадзяных мляноў маецца ў [[Статут 1529|статуце 1529]] года.На тэрыторыі Беларусі вадзяныя млыны шырока бытавалі да пачатку ХХ ст.
 
Месцам усталяваньня млыноў звычайна былі берагі рэчак, рэк або праточных азёраў. Для павялічэньня вытворчасьці млына перад імі маглі стварацца штучныя ставы. Млыны на невялікіх ставах мелі адпаведныя памеры і будаваліся звычайна з дрэва, у той час як на вялікіх ставах маглі будавацца мураваныя дзьвухпавярховыя млыны.
 
[[Выява:Prakudzin-Horski_Mlyn_u_Polacku_1911-1912.jpg|190пкс|міні|Вадзяны млын ля Спаса-Эўфарасіньнеўскага манастыра ў [[Полацак|Полацку]], [[1911]]-[[1912]]]]
Асноўнымі тыпамі вадзяных млыноў былі:
*'''Колавыя''' - найбольш распаўсюджаны тып вадзяных млыноў, асноўнай часткай якога было вэртыкальнае кола дыямэтрам да 4 мэтраў, якое насаджвалася на гарызантальны вал і прыводзілася ў рух сілаю падаючай зьверху вады. Радзей сустракаюцца колавыя млыны ніжняга бою. Гарызантальная вось млынавага кола перадавала рух праз меншае па памерах кола з кулакамі, якое рухала гарызантальную шасьцярню, якая непарэдна круціла верхні камень жорнаў.
Радок 14:
 
== Паветраныя млыны ==
 
 
== Літаратура ==