Эквтымэ Такаішвілі: розьніца паміж вэрсіямі

'''Эквтымэ Такаішвілі''' (груз. {{мова-ge|ექვთიმე სიმონის ძე თაყაიშვილი}}; 3 студзеня 1863 року — 21 лютага 1953 року) — грузінскі гісторык, археоляг і грамадскі дзіячдзяяч, праваслаўны сьвяты.

Эквтымэ Такаішвілі нарадзіўся ў сяле Лікауры (груз. ლიხაური) у заходняй частцы Гурыі ў сям’і шляхціча Сымона Такаішвілі. Закончыў кутаіскую гімназію з срэбным мэдалём у 1883 року. Дырэктарам гімназіі на той час быў украінскі пэдагог ды этнограф, сябар Старой грамады, [[Аляксандар Стаянаў]], які ва ўмовах татальнае русыфікацыі субсыдыюваў выданьне гімназійнага журналу грузінскаю моваю («Доля»), дзе адбыўся літаратурны дэбют Такаішвілі як гісторыка. У 1887 року закончыў [[Санкт-Пецярбурскі дзяржаўны ўнівэрсытэт]]. У 1887—1917 роках чытаў лекцыі з гісторыі Грузіі ў розных прэстыжных школах [[Тбілісі]], уключаючы Тбіліскую гімназію для шляхецтва. У тыя рокі браў актыўны ўдзел у навуковай ды прасьветніцкай дзейнасьці. Ад 1907 да 1921 року быў галавою таварыства гісторыі жы этнаграфіі Грузіі. Між 1907 і 1910 рокамі арганізаваў серыю археалягічных экспэдыцый да гістарычнай грузінскай вобласьці Тао-Кларджэці (ныне частка Турэччыны).

Пасьля [[Лютаўская рэвалюцыя 1917 году ў Расеі|Лютаўскае рэвалюцыі 1917 року]] заняўся палітыкаю. Браў актыўны ўдзел у стварэньні [[Нацыянальна-дэмакратычная партыя (Грузія)|Нацыянальна-дэмакратычнай партыі Грузіі]] і быў абраны на пасаду намесьніка галавы УстаноўчыхЎстаноўчых збораў [[Грузінская Дэмакратычная Рэспубліка|Грузінскай Дэмакратычнай Рэспублікі]], займаючы тую пасаду ад 1919 да 1921 року.

У 1918 року Эквтымэ Такаішвілі быў адным з засноўнікаў і выкладчыкўавыкладчыкаў [[Тбіліскі дзяржаўны ўнівэрсытэт|Тбіліскага дзяржаўнага ўніверсытэтуўнівэрсытэту]]. УтраціўСтраціў свае пастыпасады і ўва Унівэрсытэцеўнівэрсытэце, і ў парламэнцепарлямэнце пасьля ўвядзеньня частак [[Рабоча-Сялянская Чырвоная Армія|Чырвонай арміі]] на тэрыторыю Грузіі. Выехаў у эміграцыю да [[Францыя|Францыі]] разам з урадам [[Ноэ Жарданія|Ноэ Жарданіі]]. З сабою урад Грузінскай Дэмакратычнай Рэспублікі забраў скарбніцу і ўсе экспанаты грузінскай матэрыяльнае культуры. Матэрыяльныя каштоўнасьці, што зьберагаліся ў 39 велічэзных скрынях, былі дастаўленыя да [[Марсэль|Марсэля]] і памешчаныя ў сховішчы банку, далей перавезеныя ў адзін з банкаў Парыжу[[Парыж]]у. Не зважаючы на тое, што афіцыйна ўласьнікам скарбніці быў урад у выгнаньні, фактычна валодаў усім ЭквтымеЭквтымэ Такаішвілі. На пачатку 1930-х рокаў Такаішвілі выйграў пазоў, пададзены княгіняю Саломэ Абаленскаю (1878—1961), дачкою астанняга мэгрэльскага мажнаўладнага князя МыколыМіколы Дадыяні, якая таксама прэтэндавала на частку казны, узятую з колішньягаколішняга палацу Дадыяні ў [[Зугдзідзі]].

Не зважаючы на розныя спробы разнастайных эўрапейскіх музэеўмузэяў прыдбаць часткі грузінскіх скарбаў ды вялікія эканамічныя цяжкасьці, Эквтымэ ніколі не прадаваў нічога з экспанатаў сваёй калекцыі. Эквтымэ Такаішвілі ахоўваў калекцыю да 1933 року, калі [[Ліга Нацыяўнародаў]] вызнала Савецкі Саюз і пасольства ўраду Грузіі ўў Парыжы было ліквідавана і ператварана ў «Грузінскі офіс». Скарбніца перайшла ў валоданьне французскаефранцускае дзяржавы. У 1935 року Такаішвілі заклікаў французскіфранцускі ўрад перадаць скарб Грузіі. Але толькі да заканчэньня Другое сусьветнае вайны, у лістападзе 1944 року, ён змог прыцягнуць увагу паслаамбасадара СССР у ПарыжіПарыжы, Аляксандра БагамолоаваБагамолава. Справе вяртаньня калекцыі грузінскіх скарбаў на бацькаўшчыну дапамоглі добрыя адносіні між [[Ёсіф Сталін|Ёсіпам Сталіным]] і гэнэралам Шарлем де Голем. Сам Такаішвілі, вярнуўшыся ў Грузію, закончыў свае дні пад дамашнім арыштам у 1953 роцы.