Вікіпэдыя

Пётра Крачэўскі: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Rescuing 0 sources and tagging 2 as dead.) #IABot (v2.0.8
абнаўленьне зьвестак
Радок 18:
| прэм'ер-міністар2 =
| прэзыдэнт2 =
| месца_нараджэньня = в. [[Дубна (Гарадзенская вобласьць)|Дубна]] [[КобрынскіГарадзенскі павет (Расейская імпэрыя)|КобрынскіГарадзенскі павет]], [[Расейская імпэрыя]]
| месца_сьмерці = [[Прага]], [[Чэхаславаччына]]
}}
'''Пё́тра Анто́навіч Крачэ́ўскі''' (таксама сустракаецца напісаньне '''Крэчэўскі'''<ref>[https://arche.by/authors/1803 Крэчэўскі Пётра]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} — [[Arche]]</ref><ref>[http://www.svaboda.org/a/803364.html 13 сьнежня 1919 году Пётра Крэчэўскі стаў старшынём Рады БНР] — [[Радыё Свабода]]</ref><ref>[http://radabnr.org/be/index.html?starszyniah.html?starszyniam.html?bylyjastarszyni.htm Былыя старшыні Рады]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, афіцыйны сайт [[Рада БНР|Рады БНР]]</ref>, 7 жніўня 1879, в. [[Дубна (Гарадзенская вобласьць)|Дубна]] [[КобрынскіГарадзенскі павет (Расейская імпэрыя)|КобрынскіГарадзенскага паветпавету]]<ref name="PiotrKr-RR">[https://www.racyja.com/hramadstva/90-gadou-z-dnya-smertsi-pyotry-krechauskaga/ 90 гадоў з дня смерці Пётры Крэчаўскага] — [[Радыё Рацыя]]</ref> — 8 сакавіка 1928, [[Прага]]) — беларускі палітычны дзяяч, гісторык, трэціпісьменьнік. Удзельнік Усебеларускага зьезду 1917 году. Сябра Рады БНР, 3-і старшыня [[Рада БНР|Рады БНР]].
 
Нарадзіўся 7 жніўня 1879 году ў вёсцы Дубна (сучасны Мастоўскі раён) у сям’і вясковага праваслаўнага дзяка.<ref name="PiotrKr-RR" /> Яго дзяцінства і юнацкія гады прайшлі на [[Кобрынскі павет (Расейская імпэрыя)|Кобрыньшчыне]], у вёсцы [[Верхалесьсе]]. Атрымаў пачатковую адукацыю ў мясцовай Верхалескай вучэльні Кобрыньскага павету. Скончыў Жыровіцкую духоўную вучэльню. Пасьля паступіў у Літоўскую духоўную сэмінарыю ў Вільні, якую скончыў у 1902 годзе.<ref name="PiotrKr-RR" />
Скончыў Віленскую духоўную сэмінарыю ў 1917 г., пасьля чаго працаваў настаўнікам, банкаўскім службоўцам і служыў у войску.<ref name="arlousvaboda">[[Уладзімер Арлоў (гісторык)|Уладзімер Арлоў]]. [http://www.svaboda.org/a/772646.html Імёны Свабоды: Пётра Крачэўскі], [[Радыё Свабода]], 07 жніўня 2006</ref>
 
Працаваў настаўнікам у царкоўна-прыходзкай школе ў мястэчку Ялоўка каля Сьвіслачы Ваўкавыскага павету.<ref name="PiotrKr-RR" /> Неўзабаве пакінуў пасаду ў царкоўна-прыходзкай школе і пайшоў працаваць народным настаўнікам. Настаўнічаў у Беластоцкім і Ваўкавыскім паветах. У 1909—1914 гг. працаваў у Віленскім дзяржаўным банку<ref name="PiotrKr-RR" /> на пасадзе інспэктара дробнага крэдыту.
У сьнежні 1917 г. — дэлегат [[Першы ўсебеларускі зьезд|Першага ўсебеларускага зьезду]], абраны ў склад ягонага выканаўчага камітэту<ref name="arlousvaboda" />.
 
З пачаткам 1-й Сусьветнай вайны быў мабілізаваны ў 1914 г. у царскую армію, дзе служыў вайсковым урадоўцам. Лютаўская рэвалюцыя 1917 г. застала яго на гэтай пасадзе ў Барысаве. У гэты ж час ён далучыўся да Беларускай сацыялістычнай грамады. У 1917 г. Крачэўскі быў старшынём Барысаўскага савету салдацкіх і рабочых дэпутатаў.<ref name="PiotrKr-RR" />
З красавіка па травень 1918 — [[Міністры фінансаў БНР|Міністар фінансаў БНР]]. У сьнежні 1919 году абраны прэзыдэнтам Рады [[БНР]]. Выконваў гэты абавязак да канца жыцьця<ref name="arlousvaboda" />.▼
 
У сьнежні 1917 г. — дэлегат [[Першы ўсебеларускі зьезд|Першага ўсебеларускага зьезду]], абраны ў склад ягонага выканаўчага камітэту. Удзельнічаў у абвяшчэньні Беларускай Народнай Рэспублікі. З 19 лютага 1918 г. ён у складзе першага беларускага ўраду (Народнага Сакратарыяту) выконваў абавязкі дзяржаўнага кантралёра. Ва ўрадзе БНР Пятро Крачэўскі з красавіка па травень 1918 зьяўляўся таксама [[Міністры фінансаў БНР|народным сакратаром фінансаў БНР]], народным сакратаром гандлю і прамысловасьці, узначальваў Цэнтральную беларускую гандлёвую палату.
 
▲З красавіка па травень 1918 — [[Міністры фінансаў БНР|Міністар фінансаў БНР]]. У сьнежні 1919 году абраны прэзыдэнтам Рады [[БНР]]. Выконваў гэты абавязак да канца жыцьця<ref name="arlousvaboda" />.
 
На эміграцыі ў Празе стварыў Прадстаўніцтва Рады БНР, разгарнуў шырокую дыпляматычную дзейнасьць, наладзіў інфармаваньне заходнеэўрапейскіх краінаў пра становішча ў [[БССР]] і [[Заходняя Беларусь|Заходняй Беларусі]].
Радок 39 ⟶ 43:
== Творы ==
* Мандаты БНР (Даклад чытаны ў Беларускім Студэнцкім Клюбе ў Празе 16 студзеня 1926), «[[Бюлэтэнь Рады БНР]]» Прага 1926 №1, Перадрук — [[Спадчына]], 1993, №1
* Шэраг паэтычных і драматургічных твораў, эсэ й артыкулаў, прысьвечаных асобам і падзеям беларускай гісторыі, у тым ліку «Скарына і незалежнасьць»<ref name="arlousvaboda" />.
 
== Вонкавыя спасылкі ==
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Пётра_Крачэўскі»