|
Піраміда Хеопса (араб. هرم هيوس) (Хуфу), Вялікая піраміда Гізы - найбуйнейшая з егіпецкіх пірамід, помнік архітэктурнага мастацтва Старажытнага Егіпта; адзіны з «Сямі цудаў свету», які захаваўся да нашых дзён, і самы старажытны з іх: яго ўзрост ацэньваецца прыкладна ў 4500 гадоў.
{{Сайт
|імя = Wikipedia<br />Вікіпэдыя
|лягатып = [[Файл:Wikipedia-logo-v2.svg|150пкс]]
|здымак экрана = [[Файл:Www.wikipedia.org screenshot 2018.png|250пкс|Шматмоўны партал Вікіпэдыі. Тут паказаны буйнейшыя галіны праекту.]]
|подпіс = Здымак экрана шматмоўнага парталу Вікіпэдыі
|url = [http://wikipedia.org/ wikipedia.org]
|слоган = Свабодная энцыкляпэдыя, якую можа рэдагаваць кожны
|alexa = [http://www.alexa.com/data/details/traffic_details/wikipedia.org 6]
|камэрцыйны = не
|тып = [[Інтэрнэт-энцыкляпэдыя]]
|рэгістрацыя = неабавязковая (у некаторых падзелах абавязковая для рэдагаваньня артыкулаў)
|мовы = 288 актыўна рэдагуемых (298 агулам)<ref>[[:meta:List_of_Wikipedias|Сьпіс Вікіпэдыяў]]. Wikipedia</ref>
|уладальнік = Фундацыя «Вікімэдыя
|аўтар = [[Джымі Ўэйлз]] і [[Лары Сэнгер]]
|пачатак працы = 15 студзеня 2001 году
|прыбытак =0
|бягучы стан = Актыўны
}}Вікіпедыя (па-ангельску. Wikipedia) - агульнадаступная шматмоўная універсальная інтэрнэт-энцыклапедыя з навейшай інфармацыяй,
Размешчаны на плато Гіза ў ваколіцах егіпецкай сталіцы і дэльты Ніла; самая паўночная з трох вялікіх пірамід плато, якія носяць імёны трох фараонаў Старажытнага царства, меркаваных заказчыкаў будаўніцтва, - Хеопса, Хефрэна (Хафры) і Микерына (Менкауры). Гэтыя піраміды былі збудаваныя ў ваколіцах гарадоў Мемфіса (сталіцы Старажытнага царства) і Геліяполя за тысячагоддзі да заснавання Каіра. На працягу больш за тры тысячы гадоў (да ўзвядзення сабора ў Лінкольне, Англія, каля 1300 году) Вялікая піраміда з'яўлялася самай высокай пабудовай на Зямлі. З 1979 года, як і многія іншыя піраміды комплексу «Мэмфіс і яго некропалі - раён пірамід ад Гізы да Дахшура», з'яўляецца часткай Сусветнай спадчыны ЮНЭСКА.
Уладальнік сайта - амерыканская некамерцыйная арганізацыя "Фонд Вікімедыя», мае 37 рэгіянальных прадстаўніцтваў.
На травень 2018 года раздзелы Вікіпедыі ёсць на 301 мове, а таксама на 493 мовах у інкубатары. Яна змяшчае больш за 40 мільёнаў артыкулаў. Інтэрнэт-сайт Вікіпедыі з'яўляецца пятым па наведвальнасці сайтам у свеце .
Галоўнай асаблівасцю Вікіпедыі з'яўляецца тое, што ствараць і рэдагаваць артыкулы ў яе можа любы карыстальнік Інтэрнэту . Усе ўносяцца такімі добраахвотнікамі змены неадкладна становяцца даступнымі для прагляду ўсім наведвальнікам сайта. У снежні 2013 года ў заяве ЮНЭСКА з нагоды ўзнагароджання Джымі Вэйлса, заснавальніка Вікіпедыі, вікіпедыя атрымала Залаты медаль,
''[[Вікі]]'' — тэхналёгія супольнага стварэньня сайтаў — ад гавайскага ''wiki'' + ''энцыкляпэдыя'') — шматмоўная агульнадаступная свабодна распаўсюджваная [[інтэрнэт]]-[[энцыкляпэдыя]], ствараная супольнай працай добраахвотных аўтараў і каардынаваная [[Непрыбытковая арганізацыя|непрыбытковай арганізацыяй]] [[Фундацыя Вікімэдыя|Фундацыяй Вікімэдыі]], якая знаходзіцца ў [[Сэнт-Пітэрзбэрг (Флорыда)|Сэнт-Пітэрзбэрзе]] ([[Флорыда]]). Распачатая [[Джымі Ўэйлз]]ам і [[Лары Сэнгер]]ам ў 2001 годзе Вікіпэдыя зьяўляецца найбуйнейшым і самым папулярным даведнікам у інтэрнэце, які вельмі хутка разьвіваецца.
Вікіпэдыя прываблівае мноства наведнікаў, якія прачытваюць больш за 47 млн артыкулаў на 298 [[мовы сьвету|мовах сьвету]]. Самы аб’ёмны з моўных разьдзелаў Вікіпэдыі, [[Ангельская Вікіпэдыя|ангельскамоўны]], утрымлівае больш за 5 540 000 артыкулаў (на студзень 2018 году). Артыкулы ў Вікіпэдыі пішуцца [[добраахвотнік]]амі [[грамада|грамады]] з усяго сьвету, і амаль усе гэтыя артыкулы могуць быць выпраўлены ці дапоўнены любым чалавекам праз інтэрнэт.
[[Аўтарскае права]] на матэрыялы Вікіпэдыі рэгулюецца ліцэнзіяй [[GNU Free Documentation License|GNU FDL]] і адпавядае GPL-ліцэнзіі, якая выкарыстоўваецца для свабоднага [[праграмнае забесьпячэньне|праграмнага забесьпячэньня]]. Ліцэнзія дазваляе свабодна зьмяняць і распаўсюджваць інфармацыю і нават прадаваць яе, аднак забараняе заяўляць свае правы на створаную грамадзкасьцю інфармацыю пасьля ўнясеньня якіх-небудзь зьменаў і дапаўненьняў. Пры гэтым стваральнікі Вікіпэдыі настойліва заклікаюць не разьмяшчаць у ёй матэрыялаў, абароненых аўтарскім правам, бяз згоды праваўладальнікаў.
Статус Вікіпэдыі як крыніцы інфармацыі доўгі час ставіўся пад сумнеў. Энцыкляпэдыю хвалілі за тое, што яна бескаштоўна распаўсюджвалася, рэдагавалася і таму што яна вельмі шырокая; але яе крытыкавалі за несыстэматычнасьць, перавагу згоды над мандатам і за відавочную недастатковасьць адказнасьці і аўтарытэтнасьці ў параўнаньні з традыцыйнымі энцыкляпэдыямі. Артыкулы Вікіпэдыі цытуюцца ў [[сродкі масавай інфармацыі|СМІ]] і ў акадэмічным асяродзьдзі.
Праект зьяўляецца некамэрцыйным і разьвіваецца на сродкі спонсараў, якія ў асноўным зьяўляюцца простымі ўдзельнікамі Вікіпэдыі. Арганізатар — амэрыканскі фонд Wikimedia Foundation Inc.
вікіпэдыя Свабодная энцыклапедыя, якую можа рэдагаваць кожны,
== Гісторыя ==
Вікіпэдыя пачалася як праект падобны да [[Нупэдыя|Нупэдыі]], бясплатнай ангельскамоўнай онлайн-энцыкляпэдыі, артыкулы ў якой пісалі адмыслоўцы, а затым артыкулы праходзілі складаны працэс фармальнай праверкі. Нупэдыя была заснавана 9 сакавіка 2000 году, і была ўласнасьцю Bomis Inc, кампаніі, якая валодала таксама аднайменным вэб-парталам. Галоўнымі фігурамі гэтага праекту былі [[Джымі Ўэйлз]], галоўны выканаўчы дырэктар Bomis, і [[Лары Сэнгер]], галоўны рэдактар Нупэдыі, а пазьней Вікіпэдыі. Нупэдыя спачатку друкавалася пад уласнай ліцэнзіяй адкрытага кантэнту, а затым перайшла на [[GNU Free Documentation License]] перад стварэньнем Вікіпэдыі паводле патрабаваньня [[Рычард Столмэн|Рычарда Столмэна]].
== Суполка ўдзельнікаў і мадэль рэдагаваньня ==
=== Кампэтэнтнасьць і перадузятасьць <!--У ангельскай гэта падразьдзел «Суполкі»--> ===
[[Крытыка Вікіпэдыі]] апэлюе да сыстэматычнай перадузятасьці і няўзгодненасьці праекту, да яго палітыкі, якая ўхваляе дасягненьне [[кампраміс]]у паміж удзельнікамі ў працэсе рэдагаваньня артыкулаў. Як вынік, сучасныя папулярныя тэмы з адносна нізкай агульначалавечай каштоўнасьцю аказваюцца больш поўна і цікава асьвечанымі, чым, напрыклад, гістарычныя асобы, чый глябальны ўклад і ўплыў зьяўляецца больш значным. Таксама падвяргаюцца сумневу дакладнасьць і кампэтэнтнасьць энцыкляпэдыі. Крытыкуецца і безабароннасьць супраць вандалізму, наяўнасьць ілжывай і неправеранай інфармацыі.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
[[:Катэгорыя:Вікіпэдыя| ]]
| 
