Вікіпэдыя

Тыбэцкая мова: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
https://be-x-old.wikipedia.org/wiki/Гутаркі_ўдзельніка:Глеб_Бераставы#.D0.97.D0.B0.D0.BB.D1.96.D1.88.D0.BD.D1.8F.D1.8F_.D1.81.D1.8C.D1.86.D1.8F.D0.B3.D1.96.D1.84.D1.96.D0.BA.D0.B0.D1.86.D1.8B.D1.8F
Меткі: Рэдагаваньне з мабільнай прылады Праўка праз мабільную вэрсію сайту
Радок 115:
! colspan="2" |
! Губныя
! Зубныя
! Альвэалярныя
! Альвэа-палятальныя
Радок 124 ⟶ 125:
! colspan="2" | Насавыя
| {{IPA|m}}
| {{IPA|nn̪}}
| ▼
|
|
Радок 131 ⟶ 133:
|
|-
! rowspan="2" | Выбухныя і Афрыкаты
! <small>асьпіраваныя</small>
| {{IPA|pʰ}}
| {{IPA|tʰt̪ʰ}}
| {{IPA|tsʰ}}▼
▲|
| {{IPA|tɕʰ}}▼
| {{IPA|ʈʰ}} ~ {{IPA|ʈʂʰ}}
| {{IPA|cʰ}}
Радок 143 ⟶ 146:
! <small>неасьпіраваныя</small>
| {{IPA|p}}
| {{IPA|tt̪}}
| {{IPA|ts}}▼
| ▼
| {{IPA|tɕ}}▼
| {{IPA|ʈ}} ~ {{IPA|ʈʂ}}
| {{IPA|c}}
| {{IPA|k}}
| {{IPA|ʔ}}
|-▼
! rowspan="2" | Афрыкаты
! <small>асьпіраваныя</small>
| ▼
▲| {{IPA|tsʰ}}
▲| {{IPA|tɕʰ}}
| ▼
|
|
|
|-
! <small>неасьпіраваныя</small>
|
▲| {{IPA|ts}}
▲| {{IPA|tɕ}}
|
|
|
|
|-
! colspan="2"|Фрыкатыўныя
|
▲|
| {{IPA|s}}
| {{IPA|ɕ}}
Радок 180 ⟶ 166:
! colspan="2"|Апраксыманты
|
▲|-
| {{IPA|ɹ}}
|
Радок 190 ⟶ 177:
! <small>глухія</small>
|
▲|
| {{IPA|l̥}}
|
Радок 199 ⟶ 187:
! <small>звонкія</small>
|
▲|
| {{IPA|l}}
|
Радок 207 ⟶ 196:
|}
 
Глухія неасьпіраваныя гукі {{IPA|/p/}}, {{IPA|/tt̪/}}, {{IPA|/c/}}, {{IPA|/k/}} звычайна набываюць звонкі характар у складах зь нізкім тонам, ператвараючыся адпаведна ў {{IPA|[b]}}, {{IPA|[dd̪]}}, {{IPA|[ɟ]}}, {{IPA|[ɡ]}}, пры гэтым азвончаныя аналягі разглядаюцца ў якасьці аляфонаў. Разам з гэтым, у складзе зь нізкім тонам асьпіраваныя зычныя (то бок, зычныя, якія маюць прыдыханьне) {{IPA|[pʰ]}}, {{IPA|[tʰt̪ʰ]}}, {{IPA|[cʰ]}}, {{IPA|[kʰ]}} набываюць толькі лёгкае прыдыханьне. Варта адзначыць, што ў маўленьні верхніх сацыяльных слаёў Лхасы неасьпіраваныя гукі ў складзе зь нізкім тонам не становяцца звонкімі.
 
Альвэалярны дрыжачы гук {{IPA|[r]}} у маўленьні зьяўляецца вельмі блізкім да альвэалярнага апраксыманту {{IPA|[ɹ]}}, з гэтае нагоды яны лічацца адзіным гукам.
Радок 213 ⟶ 202:
Глухі альвэалярны бакавы апраксымант {{IPA|[l̥]}} часам можа транскрыбавацца як {{IPA|⟨ɬ⟩}}.
 
Зычныя {{IPA|/m/}}, {{IPA|/ŋ/}}, {{IPA|/p/}}, {{IPA|/r/}}, {{IPA|/l/}}, {{IPA|/k/}} могуць зьяўляцца ў каны складоў. У клясычнай тыбэцкай таксама можа сустракацца гук {{IPA|/nn̪/}}, але ў сучаснай мове ён зьліваецца з папярэднім яму галосным у насавы галосны (гл. вышэй). Гук {{IPA|/k/}} у канцы слова можа зьяўляцца толькі ў фармальным, нарматыўным маўленьні. У канцы складоў даволі невыразна вымаўляюцца гукі {{IPA|/r/}} ды {{IPA|/l/}}, замест гэтага падаўжаецца папярэдні перад імі галосны гук. Гукі {{IPA|/s/}}, {{IPA|/tt̪/}}, {{IPA|/k/}} у канцы словаў, у адрозьненьне ад клясычнай тыбэцкай, апускаюцца і замяняюцца на гартанную змычку — {{IPA|/ʔ/}} (напрыклад, клясычнатыбэцкае ''Bod'' («Тыбэт»), якое ў лхаскім дыялекце вымаўляецца як {{IPA|[pʰø̀ʔ]}}).
 
== Гісторыя ==
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Тыбэцкая_мова»