Готлянд (востраў): розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
артаграфія
д афармленьне
Радок 19:
 
== Геаграфія ==
[[Файл:Topographic map of Gotland.svg|150пкс|зьлева|міні|Мапа ГотляндаГотлянду]]
Готлянд — другі па велічыні востраў у Балтыйскім моры пасьля [[Зэляндыя (востраў)|Зэляндыі]] ды самы вялікі сярод астравоў, што належаць Швэдзкай кароне. Плошча Готлянду складае 3140 км² (0,8% ад усёй Швэцыі), а разам з прылеглымі астравамі (сярод іх вылучаюцца перадусім [[Форэ]] ды [[Готска Сандэн]]) плошча рэгіёну павялічваецца прыкладна да 3300 км². Велічыня берагавой лініі (разам з Форэ) — 800 км, шырыня — 50, даўжыня — 176 км. Разьмешчаны Готлянд за 90 км на паўднёвы ўсход ад мацярыковай часткі Швэцыі і за 130 км ад [[Латвія|Латвіі]]. Сярэдняя вышыня вострава — 30-50 м, найвышэйшы пункт (''Лёйста-гёйд'') — 83 м.
 
Радок 79:
Сымбалямі вострава зьяўляюцца [[вожык]] і [[плюшч]]. Сярод найраспаўсюджаных жывёлаў — свойскае [[быдла]], [[авечка|авечкі]], [[конь|коні]].
 
Асаблівую цікавасьць уяўляе сабой [[готлядзкі поні]] — нашчадак [[тарпан]]аў, які зьявіўся на высьпе не пазьней чым 3000 гадоў назад. На пачатку 20XX ст. готлядзкі поні амаль вымер, але намаганьнямі асобных энтузіястаў быў адроджаны як від, і цяпер ягоная колькасьць сягае блізу 9000 асобін па ўсёй Швэцыі.
 
== Славутасьці ==
== Мясцовыя цікавосткі ==
[[Файл:Gotland Roma 03.jpg|міні|200пкс|Крушня манастырскай царквы ў Руме (1164)]]
* ПершымПершай у пераліку готляндзкіх цікавостакславутасьцяў ідзе '''ганзейскі горад Вісьбю''' з сваім велічным мурам даўжынёй у 3,6 км. У 1995 годзе [[Арганізацыя Аб’яднаных Нацыяў па пытаньнях адукацыі, навукі і культуры|ЮНЭСКО]] дадала гэты горад да [[Сусьветная спадчына|сьпісу сусьветнай спадчыны]].
* Другой па значнасьці можна прызнаць рэлігійную спадчыну вострава, якую сымбалізуюць '''93 царквы''', збудаваныя ў 11—14XI—XIV стагодзьдзях. Многія з старых бажніц дайшлі да нас у некранутым выглядзе. Цікава, што зьЗь сярэдзіны 14XIV ст. і ажно да 1960 г. на Готлядзе не было збудавана ніводнай царквы.
* '''Люмелюндзкія пячоры''' (знаходзяцца за 13 км на поўнач ад Вісьбю) — бадай, самая захапляльная турыстычная вандроўка па маршруце, распрацаваным прыродай за апошнія 400 млн гадоў.
* '''Этнаграфічны музэй у [[Бунгэ]]''', заснаваны яшчэ ў 1907 годзе, прапануе экспазыцыю, што рэканструюе лад жыцьця XVI—XVIII стагодзьдзяў.