Нарвэжцы: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (гутаркі | унёсак)
д Bot: Migrating 43 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q188779 (translate me)
д афармленьне, артаграфія
Радок 1:
'''Нарвэ́жцы''' — народ у [[Паўночная Эўропа|Паўночнай Эўропе]], асноўнае насельніцтва [[Нарвэгія|Нарвэгіі]]. Агульная колькасьць — больш за 5 мільёнаў чалавек, у тым ліку ў Нарвэгіі — каля 4,3 мільёнаў, яшчэ больш за 500 тыс. чалавек у [[ЗША]], звышбольш за 150 тыс. у [[Канада|Канадзе]], па некалькі дзясяткаў тысяч ва ўсіх скандынаўскіх краінах-суседзях Нарвэгіі.
 
== Мова і рэлігія ==
Радок 7:
 
== Гісторыя ==
Лічыцца, што нарвэжцы — патомкі германскіх плямёнаў жывёлаводаў і земляробаў, што пасяліліся ў [[Скандынавія|Скандынавіі]] ў канцы 3-га тысячагодзьдзя да н. э. Даўнейшыя ўзоры нарвэскай пісьменнасьці — рунічныя надпісы (не пазьней за 8VIII ст.).
 
Тэрмін «нарвэжац», менавіта нордман («паўночны чалавек») упершыню фіксуецца ў стараангельскіх крыніцах 9IX стагодзьдзя.
 
Стварэньне ў 10-11X—XI стагодзьдзях [[фэадалізм|раньнефэадальнай]] дзяржавы і [[Хрысьціянства|хрысьціянізацыя]] (з канца 10X ст.) спрыялі фармаваньню нарвэскага народа.
 
У часы [[вікінгі|вікінгаў]] (9—11IX—XI ст.) нарвэскія перасяленцы заснавалі калёніі на астравах Паўночнай [[Атлянтычны акіян|Атлянтыкі]] і [[Ісьляндыя|Ісьляндыі]], дзе зьмяшаліся зь іншымі этнасамі, ствараючы новыя [[этнас]]ы — [[ісьляндцы]] і [[фарэрцы]].
 
У канцы 14XIV ст. нарвежцы трапляюць пад уладу [[Данія|Даніі]] і адбываюцца працэсы данізацыі, якія яшчэ ўзмацніліся пасьля [[Рэфармацыя|Рэфармацыі]] [[1536]] году.
 
У [[1814]] годзе заключаная [[Швэцыя|швэдзка]]-нарвэская унія. Зь яе разарваньнем у [[1905]] годзе Нарвэгія здабывае незалежнасьць.
 
Сёньня Нарвэгія — адна з найбольш разьвітых дзяржаваў сьвету. Разам з нарвэжцамі ў Нарвэгіі цяпер жыве і працуе шмат [[эміграцыя|эмігрантаў]] зь іншых краін сьвету.
 
== Нарвэжцы ==
== Вядомыя нарвэжцы ==
Сярод выдатных нарвэжцаў былі:
* клясык нарвэскай літаратуры [[Б’ёрнсьцьернэБ’ёрнстэрнэ Б’ёрнсан]]
* матэматык [[Нільс ХэнрыкГэнрык Абэль]]
* кампазытар [[Эдвард Грыг]]
* дасьледнікі [[Руаль Амундсэн]], [[Фрыцьёф Нансэн]] і [[Тур Хэердал]]
* пісьменьнік, клясык нарвэскай літаратуры [[Кнут Гамсун]]
* паэт і драматург [[ГенрыкГэнрык Ібсэн]]
* мастак [[Эдвард Мунк]]
* шмат спартсмэнаў, у прыватнасьці зімовых відаў спорту, і зорак шоў-бізнэсу.
 
{{Commonscat|People of Norway}}
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
 
[[Катэгорыя:Этнасы Эўропы]]