Кісьля: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дНяма апісаньня зьменаў |
д Артаграфiя |
||
Радок 2:
'''Кі́сьля<ref>[http://slounik.org/fizyjarb/%D0%BA%D0%B8 Кісьля] // [http://slounik.org/s/31 Кароткі расейска-беларускі фізыялягічны слоўнік]. Укладальнік: А.Стасевіч, С.Варыёцкі.</ref>''', '''кіслата<ref>[http://slounik.org/nn/%D0%BA%D1%96/161 Кіслата] // [http://slounik.org/s/11 Слоўнік беларускай мовы (клясычны правапіс). Наша Ніва, 2001]. Укладальнік: калектыў супрацоўнікаў выдавецтва «Наша Ніва» </ref>''', '''квас'''<ref>http://slounik.org/search?dict=bn&search=%D0%BA%D0%B2%D0%B0%D1%81&x=0&y=0</ref> — гэта [[хімічнае злучэньне]], якое пры рашчыненьні ў вадзе дае [[рашчына|рашчыну]] з вадатворнаю [[іён]]най актыўнасьцю, большай за актыўнасьць ў чыстай [[вада|вадзе]]. Гэта значыць, што [[pH]] такой рашчыны меншы за 7,0 (велічыня pH чыстае вады). Атрымала свой назоў ад кісласьці смаку такіх злучэньняў. Хімічныя рэчывы або рэчывы, якія валодаюць уласьцівасьцю кісьляў называюцца кіслымі.
Тыповымі прыкладамі кісьляў зьяўляюцца [[воцатная кісьля]] (воцат), [[серчаная кісьля]] (выкарыстоўваецца ў [[аўтамабільны акумулятар|аўтамабільных акумулятарах]]) і [[вінная кісьля]] (выкарыстоўваецца ў выпечцы). Гэтыя прыклады паказваюць, што кісьлі могуць існаваць у выглядзе рашчыны, [[вадкасьць|вадкасьці]] й [[цьвёрдае цела|цьвёрдага цела]]. Такія [[газ]]ы, як то [[хлярысты вадарод]], могуць існаваць у якасьці кісьлі, калі яны
Існуюць тры агульныя азначэньні для кісьляў, то бок вызначэньне Арэніюсам, вызначэньне Брэнстэда—Лоўры й вызначэньне Льюіса. У вызначэньні Арэніюса гаворыцца, што кісьлі зьяўляюцца [[рэчыва]]м, якое павышае канцэнтрацыю [[іён]]аў [[гідраксоніюм]]а (H<sub>3</sub>O+) у рашчыне. Вызначэньне Брэнстэда—Лоўры мае на ўвазе, тое, што кісьля зьяўляецца рэчывам, якое можа выступаць у якасьці донару [[пратон]]аў. Большасьць кісьляў, якія сустракаюцца ў паўсядзённым жыцьці зьяўляюцца воднымі рашчынамі альбо могуць быць раствораныя ў вадзе, і гэтыя два вызначэньні зьяўляюцца найбольш актуальнымі. Асноўным чыньнікам таго, што [[рН]] кісьляў зьяўляюцца меншым за 7,0 ёсьць тое, што канцэнтрацыя іёнаў гідраксоніюма большае за 10<sup>−7</sup> [[моль]] на [[літар]]. З прычыны таго, што рН вызначаецца як адмоўны [[лягарытм]] канцэнтрацыі іёнаў гідраксоніюма. Паводле вызначэньня Брэнстэда—Лоўры, любое злучэньне, якое можа быць лёгка дэпратанізавана можна лічыць кісьляй. Прыклады ўключаюць у сябе [[сьпірт]]ы й [[аміны]], якія ўтрымліваюць O-H або N-H фрагмэнты.
| |||