Прэйлі: розьніца паміж вэрсіямі

| Назва = Прэйлі

|Назва Няпэўнаяў назвародным склоне = =Прэйлі

| Арыгінальная назва = Preiļi

|Герб Краіны = ЛатвііEscut Preili.svg

|Сьцяг Герб = Escut Preili.svg=

|Гімн Сьцяг =

|Дата Гімнзаснаваньня = =

| Першыя згадкі = 1348

| ГорадСтатус з = 1928

| Магдэбурскае права =

| Былыя назвы =

| Былая назва =

| Мясцовая назва =

|Вышыня Сельсавет =

|Унутраны падзел Пасялковы савет =

|Колькасьць Кіраўнік насельніцтва = Мэр7074

| Колькасьць насельніцтва аглямэрацыі = 7074 чал.

| Год падліку насельніцтва колькасьці аглямэрацыі = 2016

|Колькасьць Паштовыдвароў індэкс = LV 5300-5301

|Паштовыя Выяваіндэксы = LV = Brivibas_iela_Preili.JPG5300—5301

|ATVK Апісаньне выявы = Вуліца Brīvības (выгляд у бок Рынкавага пляцу) =

|Выява Шырата паўшар'е = паўночнаеBrivibas_iela_Preili.JPG

| Шырата хвілінаўградусаў = 1856

| Шырата сэкундаўхвілінаў = 17

|Шырата сэкундаў Даўгата паўшар'е = усходняе40

| Даўгата градусаў = 26

| Даўгата хвілінаў = 43

| Даўгата сэкундаў = 30

| Пазыцыя подпісу на мапе =

| Водступ подпісу на мапе =

| Commons =

| Сайт =

'''Прэ́йлі''' ({{мова-lv|Preiļi}}, {{мова-ru|Прейли}}) — горад у [[Латвія|Латвіі]], на рацэ [[Прэйлюпэ]]. Адміністрацыйны цэнтар [[Прэйльскі край|Прэйльскага краю]] й Прэйльскай воласьці.

Прэйлі — адно з найстаражытнейшых [[Гарады Латвіі|местаў Латвіі]]. [[Археалёгія|Археалягічныя]] дасьледваньні дазваляюць казаць пра тое, што на месцы сучаснага гораду людзі пачалі сяліцца з [[10 стагодзьдзе|10]]—[[12 стагодзьдзе|12]] стагодзьдзяў. Першая ўзгадка пра горад у летапісях адносіцца да [[1250]] году. Аднак сама назва «Прэйлі» ўпершыню датуецца [[1348]] годам.

З [[1289]] да [[1348]] гады разам з прылеглымі тэрыторыямі горад належаў [[Русь|рускім]] [[князь|князям]]. З [[1376]] году Прэйлі ({{мова-de|Prely}}) уваходзіў у склад [[Лівонскі ордэн|Лівонскага ордэна]]. Тажы ж, у канцы [[14 стагодзьдзе|14 стагодзьдзя]], побач зь местам вырас невялічкі замак. У [[1561]] г. годзе Прэйлі разам з акругай перайшоў ва ўласнасьць [[Борхі|Борхаў]] (''von der Borch''). З гэтым родам места зазнала свае «залатыя часы».

З [[1772]] году — у [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], у складзе [[Дзьвінская правінцыя|Дзьвінскай правінцыі]] [[Пскоўская губэрня|Пскоўскай губэрні]], з [[1777]] — [[Полацкая губэрня|Полацкай]]; у [[1778]] губэрня пераназвана ў [[Полацкае намесьніцтва]]. З канца [[1796]] у [[Дынабургскі павет|Дынабургскім павеце]] [[Беларуская губэрня|Беларускай губэрні]], з [[1801]] і да [[1918]] — у [[Віцебская губэрня|Віцебскай губэрні]].

Як горад Прэйлі сфармаваўся ў [[19 стагодзьдзе|19]] ст. у выніку аб’яднаньня вольнага пасяленьня гандляроў, прылеглай вёскі і сядзібы. Апошні ўладальнік гэтых земляў — [[Міхаэль Ёзаф Борг]] — перарабіў замак на палац [[нэаготыка|нэагатычнага]] кшталту, пры ім быў закладзены вялікі парк памерам 43 га, у якім праведзеныя каналы й вырытыя ставы. У [[1866]] г. годзе горад перайшоў ва ўладаньне да ангельскага гандляра Ёгана Генрыха Фрэдэрыка, а затым да 1920 г. ён ажно 4 разы мяняў сваіх гаспадароў.

У [[1949]] г. годзе Прэйлі зрабіўся цэнтрам аднайменнага раёну [[Латвійская ССР|Латвійскай ССР]].

У часы апошняй вайны Прэйлі быў моцна зьнявечаны, і яго давялося адбудоўваць наноў. Празь нястачу матэрыялаў нават цэнтар гораду быў выбудаваны ў асноўным драўлянымі дамкамі ў адзін-два паверхі. Сярод старажытных камяніц, якія маюць хоць-якую гістарычную каштоўнасьць, захаваліся капліца й касьцёл [[19 стагодзьдзе|19]] ст., палац [[Борхі|фон Борхаў]] (моцна пашкоджаны пажарам у [[1977]] г.), дамок вартавога пры ім, а таксама будынак аўтастанцыі (перароблены з былога пастаялага двара). Самай старой драўлянай пабудовай гораду лічыцца сёньняшні гатэль ''Pie Pliča'' («У Пліча»), пабудаваны на пачатку [[19 стагодзьдзе|19]] ст. Да яго гаспадар прыладзіў пакуль самую маленькую [[капліца|каплічку]] ў [[Латвія|Латвіі]]. Прэйлі — досыць кампактны горад. Сярод маленькіх гарадоў краіны (да 10 000 жыхароў) ён, мусіць, валодае самай высокай шчыльнасьцю насельніцтва. З гістарычнага цэнтру — Рынкавага пляцу — у розныя бакі разыходзяцца чатыры гасьцінцы. На іх стаяць як старыя драўляныя дамкі, так і новыя мураваныя крамы ды дзяржаўныя ўстановы. Жылыя дамы — гэта напалову бэтонныя будынкі аднастайнай савецкай архітэктуры для калектыўнага пражываньня (у два-тры паверхі), напалову прыватны сэктар з драўляных, у асноўным, пабудоваў.

Прэйлі знаходзіцца ў [[Латгалія|Латгаліі]] — пераважна [[каталіцызм|каталіцкім]] рэгіёне Латвіі, таму большасьць насельніцтва прылічае сябе да [[каталікі|каталікоў]]. Другой па колькасьці вернікаў ёсьць [[Стараабрадніцкая царква|праваслаўная абшчына старога абраду]], якая вядзе сваю гісторыю ў горадзе з [[1896]] ггоду. Да [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] большасьць жыхароў складалі [[жыды]], але па вайне ад іх засталіся хіба напаўзакінутыя могілкі, а [[сынагога]] так і не была адбудаваная.

На [[2004]] г.год насельніцтва гораду складала 8605 чалавек. У параўнаньні з [[1999]] г. годам колькасьць жыхароў скарацілася амаль на 4% (з 8963), што ёсьць прыкладам сучаснай нэгатыўнай дынамікі [[дэмаграфія|дэмаграфічных]] працэсаў у маленькіх латыскіх гарадах.

Па стане на [[1999]] год: