Кіляграм: розьніца паміж вэрсіямі

'''Кілягра́м''' — адзінка [[маса|масы]], адна з асноўных адзінак [[сыстэма СІ|сыстэмы СІ]], скарачаецца як '''кг'''. Гэта маса міжнароднага ўзору (валік вышынёй 39 мм, выкананы са сплаву 90% [[Плятына|плятыны]] і 10% [[ірыд]]у), які захоўваецца ў [[Міжнароднае бюро мераў|Міжнародным бюро мераў]] у [[Сэўр]]ы, каля [[Парыж]]у. Узор кіляграму быў усталяваны Першай генэральнай канфэрэнцыяй мер у [[1889]] годзе. Першапачаткова ўзор быў прыроўнены да аднаго [[літар|літру]] [[вада|вады]] [[тэмпэратура]]й 4 градусы Цэльсія, пры нармальным [[атмасфэрны ціск|ціску]].

 

 

Кіляграм зьяўляецца адзінай базавай адзінкай СІ з прыстаўкай у рамках свайго імя. Акрамя таго, гэта адзіная адзінка СІ, якая да гэтага часу непасрэдна вызначаецца артэфактам, а не фундамэнтальнымі фізычнымі ўласьцівасьцямі, якія могуць быць вывучаны ў розных лябараторыях. Чатыры зь сямі базавых велічыняў у сыстэме СІ вызначаюцца па адносінах да кіляграму, таму ейная стабільнасьць вельмі важная. Іншыя адзінкі масы: [[цэнтнэр]], [[драхма (Вялікабрытанія)|драхма]], [[фунт (адзінка вымярэньня)|фунт]], [[гран]], [[квінтал]], [[тона]], [[унцыя]].

У [[2005]] годзе была выдадзеная рэкамэндацыя №1 МККВ, якая ўхваляла дзеяньні па распрацоўцы новых вызначэньняў асноўных адзінак: кіляграму, [[ампэр]]у, [[кельвін]]а, і [[моль|моля]], якія былі заснаваныя на фундамэнтальных фізычных канстантах.<ref>[http://temperatures.ru/kelvin/kelvin.php?page=2 Разработка нового определения кельвина]{{ref-ru}}</ref> Таксама ў 2003 годзе міжнародная група дасьледнікаў з 8 краінаў, у тым ліку зь [[Нямеччына|Нямеччыны]], [[Аўстралія|Аўстраліі]], [[Італія|Італіі]] і [[Японія|Японіі]], пад кіраўніцтвам Нямецкай лябараторыі стандартаў (German standards laboratory) выдзе працы па перавызначэньні кіляграму як масы пэўнай колькасьці [[атам]]аў [[ізатоп]]а [[крэмн]]у-28<ref name="Эталён кг">[http://www.membrana.ru/articles/global/2003/06/03/164500.html Статья «Час от часу легче: эталон килограмма надо спасать», на membrana от 03.06.2003 г.]{{ref-ru}}</ref>. Другі праект пад назвай «Электронны кіляграм» распачаты ў [[2005]] годзе ў [[Нацыянльны інстытут стандартаў і тэхналёгіяў (ЗША)|Нацыянальным інстытуце стандартаў і тэхналёгіяў ЗША]] (NIST). Кіраўнік гэтага праекту Рычард Стайнэр сьцьвярджае, што над стварэньнем «электроннага кіляграму» ён працуе больш за 10 гадоў. Навукоўцы пад кіраўніцтвам доктара Стайнэра стварылі прыбор, які вымярае магутнасьць, неабходную для генэрацыі [[электрамагнітнае поле|электрамагнітнага поля]], з дапамогай якога можна ўзьняць адзін кіляграм масы. Зь яго дапамогай атрымалася вызначыць масу ў адзін кіляграм з дакладнасьцю да 99,999995%<ref name="Эталён кг"/>.

 

 

== Кратныя і дзельныя адзінкі ==

 

== Крыніцы ==

 

== Вонкавыя спасылкі ==

 

{{Адзінкі СІ}}