Стандартнае адхіленьне: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Removing Link GA template (handled by wikidata)
д афармленьне
Радок 1:
[[Файл:standard deviation diagram.svg|325пкс|міні|Крывая нармальнага разьмеркаваньня. Кожная каляровая паласа мае шырыню аднаго стандартнага адхіленьня.]]
'''Стандартнае адхіленьне''' зьяўляецца шырока выкарыстоўваным вымярэньнем зьменлівасьці альбо разнастайнасьці, якое выкарыстоўваецца ў [[статыстыка|статыстыцы]] й [[Тэорыя імавернасьцяў|тэорыі імавернасьцяў]]. Яна паказвае, колькі варыяцыяў ці «[[статыстычная дыспэрсія|дыспэрсійдыспэрсіяў]]» ёсьць ад сярэдняга значэньня. Нізкае стандартнае адхіленьне паказвае, што дадзеныя пунктапункты, як правіла, вельмі блізкія да сярэдняга значэньня, у той час як высокае стандартнае адхіленьне паказвае, што пункты разьмеркаваны ў шырокім дыяпазоне значэньняў.
 
Тэхнічна, стандартнае адхіленьне [[генэральная сукупнасьць|сукупнасьці]] дадзеных, альбо [[разьмеркаваньне імавернасьцяў]] ёсьць [[квадратны корань]] ягонай дыспэрсіі. Гэта [[альгебра]]ічна больш проста, але зьяўляецца практычна менш надзейным за [[сярэдняе абсалютнае адхіленьне]]<ref>Gauss, Carl Friedrich (1816). «Bestimmung der Genauigkeit der Beobachtungen». Zeitschrift für Astronomie und verwandt Wissenschaften 1: 187—197.</ref><ref>Walker, Helen (1931). Studies in the History of the Statistical Method. Baltimore, MD: Williams & Wilkins Co. pp. 24-25.</ref>. Карысная ўласьцівасьць стандартнага адхіленьня ў тым, што, у адрозьненьніадрозьненьне ад дыспэрсіі, яно мае тыя ж адзінкі вымярэньня, што й дадзеныя.
 
Акрамя выказваньня зьменлівасьці сукупнасьці, стандартнае адхіленьне звычайна выкарыстоўваецца для вымярэньня [[упэўненасьць у статыстычныя высновы|ўпэўненасьці у статыстычныя высновы]]. Напрыклад, [[хібнасьць]] у [[апытаньне|апытаньнях]] вызначаецца шляхам разьліку чаканага стандартнага адхіленьня ў выніку, калі ж апытаньне павінна было праводзіцца некалькі разоў. Вызначаная хібнасьць, як правіла, ёсьць падвоенае стандартнае адхіленьне — радыюс у 95 адсоткаў ад [[давяральны інтэрвал|давяральнага інтэрвалу]]. У [[навука|навуцы]] дасьледчыкі звычайна падлічваюць стандартнае адхіленьне экспэрымэнтальных дадзеных, і толькі тыя значэньні, якія знаходзяцца далёка за межамі дыяпазону стандартнага адхіленьня лічацца [[статыстычная значнасьць|статыстычна значнымі]] — нармальную выпадковую памылку альбо зьмены ў вымярэньнях, такім чынам, адрозьніваць ад прычыннай варыяцыі. Стандартнае адхіленьне таксама мае важнае значэньне ў [[фінансы|фінансах]], дзе стандартнае адхіленьне [[акупнасьць інвэстыцыяў|акупнасьці інвэстыцыяў]] зьяўляецца мерай [[валатыльнасьць|валатыльнасьці]] інвэстыцыяў.
 
== Крыніцы ==
{{ЗноскіКрыніцы}}
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
{{Commonscat|Symmetry}}
* [http://standard-deviation.appspot.com/ A simple way to understand Standard Deviation]
* [http://stats4students.com/measures-of-spread-3.php A Guide to Understanding & Calculating Standard Deviation]
Радок 18:
* [http://invsee.asu.edu/srinivas/stdev.html Standard Deviation Calculator]
 
{{Накід}}
{{Ізаляваны артыкул}}