Маскоўскі мэтрапалітэн: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Removing Link FA template (handled by wikidata) - The interwiki article is not featured
абнаўленьне зьвестак, дапаўненьне
Радок 1:
{{Мэтрапалітэн
[[Файл:Moscow Metro, Kievskaya station.jpg|міні|Станцыя мэтро «Кіеўская»]]
|назва = Маскоўскі мэтрапалітэн
'''Маскоўскі мэтрапалітэ́н''' (поўная назва — Дзяржаўнае ўнітарнае прадпрыемства гораду Масквы «Маскоўскі ордэна Леніна і ордэна Працоўнага Чырвонага Сьцяга мэтрапалітэн імя У. І. Леніна») — сыстэма лініяў [[мэтрапалітэн]]у ў [[Масква|Маскве]] ([[Расея]]). Тэрытарыяльна лінія мэтро знаходзяцца ў Маскве і [[Маскоўская вобласьць|Маскоўскае вобласьці]]. Гэта другая паводле інтэнсіўнасьці выкарыстаньня сыстэма мэтро ў сьвеце, якая толькі нядаўна саступіла лідэрства [[Такійскі мэтрапалітэн|Такійскаму мэтрапалітэну]].
|лёга = Moscow Metro.svg
|фота = Moscow Metro, Kievskaya station.jpg
[[Файл:Moscow|подпіс Metro,= Kievskaya station.jpg|міні|Станцыя мэтро «Кіеўская»]]
|месца = [[Масква]], часткова [[Маскоўская вобласьць]]
|пачатак працы = 15 траўня [[1935 год у гісторыі мэтрапалітэну|1935]]
|лініі = 12
|даўжыня = 328,8 км
|станцыі = 197
|пасажыры = 6,72 млн (2014)
|пасажыры2 = 2,451 млрд (2014)
|схема = [[Файл:Moscow metro map ru sb.svg|міні300пкс|Схема 2014 году]]
}}
 
'''Маскоўскі мэтрапалітэ́н''' (поўная назва — Дзяржаўнае ўнітарнае прадпрыемства гораду Масквы «Маскоўскі ордэна Леніна і ордэна Працоўнага Чырвонага Сьцяга мэтрапалітэн імя У. І. Леніна») — сыстэма лініяў [[мэтрапалітэн]]у ў [[Масква|Маскве]] ([[Расея]]). Тэрытарыяльна лінія мэтро знаходзяцца ў Маскве і [[Маскоўская вобласьць|Маскоўскае вобласьці]] (гарады [[Краснагорск (Маскоўская вобласьць)|Краснагорск]], [[Люберцы]], [[Рэўтаў]], [[Кацельнікі]]). Гэта другаяпятая паводле інтэнсіўнасьці выкарыстаньня сыстэма [[Сьпіс мэтрапалітэнаў|мэтро ў сьвеце,]] якая(пасьля толькімэтрапалітэнаў нядаўна[[мэтрапалітэн саступілаПэкіну|Пэкіну]], лідэрства [[Такійскі мэтрапалітэн|ТакійскамуТокіё]], мэтрапалітэну[[Сэульскі мэтрапалітэн|Сэулу]] ды [[Шанхайскі мэтрапалітэн|Шанхаю]]).
 
== Гісторыя ==
Першая лінія адчынілася [[15 траўня]] [[1935 год у гісторыі мэтрапалітэну|1935]] году ды ішлайшла ад станцыі «[[Сакольнікі (станцыя мэтро, Масква)|Сакольнікі]]» да станцыі «[[Парк культуры (станцыя мэтро, Масква)|Парк культуры]]» з адгалінаваньнем на «[[Смаленская (станцыя мэтро, Масква)|Смаленскую]]» [[Філёўская лінія|Філёўскае лініі]]. Мэтрапалітэн першапачаткова насіў імя Л. М. Кагановіча. У [[1955 год у гісторыі мэтрапалітэну|1955]] годзе мэтрапалітэну нададзенае імя У. І. Леніна. Яго начальнікам з [[7 лютага]] [[2011 год у гісторыі мэтрапалітэну|2011]] году зьяўляецца [[Іван Бяседзін]].
Эксплюатацыю мэтрапалітэну ажыцьцяўляе дзяржаўнае ўнітарнае прадпрыемства «Маскоўскі мэтрапалітэн» (па-расейску: ГУП «Московский метрополитен»).
 
== Лініі Маскоўскага мэтрапалітэну ==
 
[[Файл:Moscow metro map ru sb.svg|міні]]
Сыстэма мэтрапалітэну ўключае 12 лініяў (уключна лінію [[Лёгкае мэтро|лёгкага мэтро]]) і адгалінаваньне, якое раней праектавалася ў якасьці лініі [[міні-мэтро]], агульная працягласьць складае 313328,78 км, на якіх разьмешчаныя 188197 станцыяў (на 2015 год). Таксама ў склад мэтрапалітэну ўваходзіць [[Маскоўская манарэльсаваяманарэйкавая транспартная сыстэма]]. У звычайны працоўны дзень пасажыры зьдзяйсьняюць 8,038 млн паездак (дадзеныя на 2007 год), у сярэдні каляндарны дзень — 6,4372 млн паездак (па станустане на 20102015 год). Усім лініям нададзеныя назвы і кароткія лічбавыя і колеравыя абазначэньні па парадку ўвядзеньня ў эксплюатацыю (акрамя [[Бутаўская лінія|Бутаўскай лініі]] лёгкага мэтро, якая пазначаецца як Л1). [[Кальцавая лінія (Масква)|Кальцавая лінія]] злучае ўсе астатнія лініі, акрамя [[Бутаўская лінія|Бутаўскай]], і [[Кахоўская лінія|Кахоўскай]] ды [[Сонцаўская лінія|Сонцаўскай]].
 
== Станцыі ==
Большая частка пуці і станцыяў знаходзіцца пад зямлёй, аднак ёсьць і выключэньні. Так, [[Філёўская лінія]] мае доўгі наземны ўчастак ад станцыі «[[Студэнцкая (станцыя мэтро, Масква)|Студэнцкая]]» да станцыі «[[Кунцаўская (станцыя мэтро, Масква)|Кунцаўская]]» з 7 наземнымі станцыямі, а таксама адчыненыадкрыты [[мэтрамост]] паміж станцыямі «[[Смаленская (станцыя мэтро, Масква)|Смаленская]]» і «[[Кіеўская (станцыя мэтро, Масква)|Кіеўская]]». [[Бутаўская лінія]] лёгкага мэтро на 2/3 праходзіць па паверхні, адзінаяпа падземнаяэстакадзе, станцыяад на ёй —станцыі «[[Вуліца Старакачалаўская (станцыя мэтро, Масква)|Вуліца Старакачалаўская]]» да [[Лесапаркавая (станцыя мэтро, Масква)|Лесапаркавай]] лінія знаходзіцца пад зямлёй. Наземныя ўчасткі таксама ёсьць на [[Таганска-Краснапрэсьненская лінія|Таганска-Краснапрэсьненскай]] (наземная станцыя «[[Выхіна (станцыя мэтро, Масква)|Выхіна]]» і частка перагону «Тэкстыльшчыкі» — «Валгаградзкі праспэкт»), на [[Арбацка-Пакроўская лінія (станцыя мэтро, Масква)|Арбацка-Пакроўскай]] (наземныя станцыі «[[Ізмайлаўская (станцыя мэтро, Масква)|Ізмайлаўская]]» і «[[Кунцаўская (станцыя мэтро, Масква)|Кунцаўская]]» і частка лініяў, якія далучаюцца да іх перагонаў.
 
Акрамя згаданага Смаленскага мэтрамаста Філёўскай лініі, ёсьць мэтрамасты празь [[Яўза|Яўзу]] на [[Сакольніцкая лінія|Сакольніцкай лініі]] (паміж «[[Прэабражэнская плошча (станцыя мэтро, Масква)|Прэабражэнскай плошчай]]» і «[[Сакольнікі (станцыя мэтро, Масква)|Сакольніках]]»), на [[Замаскварэцкая лінія|Замаскварэцкай]] (паміж «[[Аўтазаводзкая (станцыя мэтро, Масква|Аўтазаводзкай]]» і «[[Каломенская (станцыя мэтро, Масква)|Каломенскай»]]), і самы вядомы — крыты мэтрамост, на ніжнім ярусе якога разьмешчаная станцыя «[[Вараб’ёвы Горы (станцыя мэтро, Масква|Вараб’ёвы Горы]]» (пабудаваны ў [[1958 год у гісторыі мэтрапалітэну|1958]] г., у [[1983 год у гісторыі мэтрапалітэну|1983]]—[[2002 год у гісторыі мэтрапалітэну|2002]] гг. быў на рэканструкцыі).