Лявонці Тарасевіч: розьніца паміж вэрсіямі

'''Лявонцій ТАРАСЕВІЧ''' ([[1650]]? — [[1710]]?) — [[Беларусь|беларускі]], [[ЛітваЛетува|літоўскілетувіскі]] і [[Украіна|ўкраінскі]] [[Графіка, мастацтва |графік]]; працаваў у тэхніцы [[медзярыт]]у (афорту).

Творы адметныя жыцьцёвасьцю вобразаў, цэласнасьцю кампазыцыі, дакладнасьцю малюнка, разнастайнасьцю штрыхоўкі. У раньні пэрыяд створана гравюра «Апосталы Пётр і Павел з цудадзейным абразом Жыровіцкай Багародзіцы», партрэты [[Караль Станіслаў Радзівіл (1669-1719)|К. С. Радзівіл]]а, ашмянскага прыстольніка [[ГеоргійГеоргі Зямля|Г. Зямлі]], [[епіскапы смаленскія|смаленскага епіскапа]]япіскапа [[Б. Корвін-Гасеўскі|Б. Корвін-Гасеўскага]] (канец 1690-х г.), гербы [[Епіскапы віленскія|віленскага епіскапа]] [[КанстантыКанстантын КазімірКазімер Бжастоўскі|К. Бжастоўскага]] (1682), [[Род АгінскіхАгінскія|Агінскіх]] (1686) і інш., афармленьне «Служэбніка» (1695). У творах шырока выкарыстаны барочныя сімвалысымбалі і алегорыі. У [[Масква|Маскве]] выканаў партрэт рускай царэўны [[Соф'я Аляксееўна, царэўна|Соф’і]]. Значныя творы гэтага пэрыяду: [[гравюра|гравюры]] да кнігі «Пацярык Пячэрскі» (1702). «Псалтыр» і «ЕвангельлеЭвангельле» (абодва 1703)<ref>В. Шматаў</ref>.

Важны пэрыяд дзейнасьці Л. Тарасевіча зьвязаны з [[Віленская акадэмічная друкарня|Віленскай акадэмічнай]] і [[Супрасльская друкарня|Супрасьльскай друкарнямі]]. У выданьнях, выпушчаных тут, Л. Тарасевіч паўстае як вопытны майстар, які ня толькі выдатна валодае тэхнікай гравіраваньня, але мае бліскучыя якасьці мастака з тонкім густам, свабодна аперыруе складанымі і разнастайнымі кампазыцыйнымі, плястычнымі прыёмамі. Гэта бачна, напрыклад, па вырашэньні франтысьпіса і ілюстрацый у кнізе [[М. Буйноўскі|М. Буйноўскага]] «Рацыянальныя асновы выбару» ([[Вільня]], 1688).<ref>Б. Лазука</ref>

Асабліва яскрава магчымасьці мастака адлюстраваліся ў стварэньні тытульнага ліста «Літургіёна, або Служэбніка» (Вільня, [[Супрасль]], 1692—95). Яго адрозьнівае бездакорнае адчуваньне прапарцыянальных суадносін паміж масамі выяўленчых форм і свабодным аб’ёмам аркуша, прызначаным для разьмяшчэньня тэкста. Плястыка аркуша вызначаецца выразнай вытанчанасьцю. На крыху высунутых уперад падножжах калён стаяць фігуры сьвятых [[Васіль Вялікі|Васіля Вялікага]] і [[ІаанЯн Златавуст|ІаанаЯна Златавуста]]. Вышэй над імі паказаны [[анёлы]] і Сьвяты [[ГеоргійГеоргі Дваяслоў]]. 3 пышнай дэкаратыўнай аздобай верхняй часткі аркуша перагукаецца вырашэньне кампазыцыі ўнізе, куды ўваходзяць [[картуш]] з гербам у сярэдзіне, прыгожая гірлянда зь лістоў, кветак і садавіны<ref>Б. Лазука</ref>.

Значнай і па-мастацку цікавай часткай спадчыны Лявонція Тарасевіча зьяўляюцца партрэтныя і гербавыя выявы. Яны друкаваліся на асобных аркушах ці ўключаліся ў кнігі, зьмяшчаліся на франтысьпісах, пераўтвараючыся ў своеасаблівыя ілюстрацыі. Напрыклад, у «Літургіёне, або Служэбніку» ёсьць партрэт [[Караль Станіслаў Радзівіл (1669-1719)|К. С. Радзівіла]]. Франтысьпісы шэрагу кніг упрыгожылі гербы буйных магнацкіх радоў: [[Род АгінскіхАгінскія|Агінскіх]], [[Род БраніцкіхБраніцкія|Браніцкіх]], [[Род СапегаўСапегі|Сапегаў]], [[Род БжастоўскіхБжастоўскія|Бжастоўскіх]]. У [[1690-я]] гг. мастак награвіраваўвыгравіраваў партрэтныя выявы падстолія ашмянскага Георгія Зямлі і будучага епіскапа-суфрагана беларускага [[Багуслаў Гасеўскі|Багуслава Гасеўскага]]. Калі ў першым прыкладзе характарыстыка вобраза дапаўняецца сымбалічнымі ўвасабленьнямі «Ісьціны», «Разважнасьці», персаніфікацыяй «Славы», то ў другім вырашэньне менш складанае. Гэта пышны картуш з партрэтам Б. Гасеўскага. Яго, як і герб, трымаюць анёлы.<ref>Б. Лазука</ref>