Дванаццаць апосталаў: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
 
д Аўтазьмены пры дапамозе АВБ, replaced: ддзе → дзьдзе (2), [[горад → [[ (3), нне → ньне (3), Павел → Павал (4), народа → народу (2), Пётр → using AWB
Радок 1:
[[Файл:Synaxis of the Twelve Apostles 01.jpg|thumb|200px200пкс|Дванаццаць апосталаў, 14XIV ст., [[Масква]]]]
'''Дванаццаць апосталаў''' — дванаццаць бліжэйшых вучняў і пасьлядоўнікаў [[Ісус Хрыстос|Ісуса Хрыста]], якія суправаджалі Хрыста падчас Яго зямной дзейнасьці і якія сталі пачынальнікамі [[ХрысціянстваХрысьціянства|хрысьціянскай царквы]]. Згодна ЕвангельлямЭвангельлям Ісус абраў Дванаццаць апосталаў, якія дапамагалі Яму ў служэньні, а пасьля [[УваскрэсеннеУваскрэсеньне Ісуса Хрыста|свайго ўваскрасеньня]] паслаў адзінаццаць зь іх (за мінусам [[Іуда Іскарыёт|Іуды Іскарыёта]]) з [[Вялікае паручэннепаручэньне|Вялікім Паручэньнем]] для распаўсюджваньня Свайго вучэньня ўсім народам. Паводле [[Праваслаўе|ўсходне-хрысьціянскай]] традыцыі згодна з [[ЕвангеллеЭвангельле паводле Лукі|ЕвангельлемЭвангельлем ад Лукі]] ў Хрыста было таксама [[сямідзесят апосталаў]].
 
[[Апосталы|Апостал]] [[ПавелПавал, апостал|ПавелПавал]] (ён жа ''Саул з Тарса''), ня быў з дванаццаці або семідзесяці, але пасьля звароту ў хрысьціянства стаў называцца «''апосталам язычнікаў''» (Рым. 11:13) і сьцьвярджаў, што атрымаў ад ўваскрослага Ісуса Вялікае Даручэньне, гэтак жа як і адзінаццаць. ПавелПавал не адносіў свой тытул апостала да дванаццаці, спасылаючыся на тое, што ён не варты гэтага тытулу, таму што гнаў царкву.
 
Раньні пэрыяд хрысьціянства ў жыцьці апосталаў называецца [[Апостальскае стагоддзестагодзьдзе|Апостальскім стагодзьдзем]]. Дванаццаць апосталаў часта называюць дванаццацьцю вучнямі.
 
== Агульнае апісаньне ==
Радок 10:
Апосталы паказаны ў [[Новы Запавет|Новым Запавеце]] як [[Галілея|Галілейскія]] [[яўрэі]], большасьць зь іх мела яўрэйскія імёны, але некаторыя зь іх мелі і [[грэкі|грэчаскія]].
 
У Марка 6:7-13 сьцьвярджаецца, што Ісус першапачаткова паслаў гэтых дванаццаць апосталаў па парах (таксама ў Матф. 10:5-42, Лк. 9:1-6) у гарады Галілеі. У тэксьце гаворыцца, што Ён загадаў ім вылечваць хворых і выганяць дэманаў, а ў [[ЕвангеллеЭвангельле паводле Матфея|ЕвангельліЭвангельлі ад Матфея]] нават уваскрашаць мёртвых. Яны таксама даручыў «''нічога не браць у шлях, апрача аднаго кія: ні хлеба, ні паперніка, ні грошай у іх кашальку, але абувацца ў просты абутак і не насіць дзьвюх вопратак''», і што, калі ў якім горадзе іх не прымуць, яны павінны страхнуць пыл з сваіх ног, што будзе для таго горада абвінавачваньнем падчас [[Страшны суд|Страшнага Суда]].
 
Пазьней згодна [[Біблія|Бібліі]] дванаццаці апосталаў было даручана прапаведаваць ЕвангельлеЭвангельле «''ўсім народам''». Апостал ПавелПавал падкрэсьліваў важную ролю дванаццаці апосталаў ў царкве, калі ён казаў, што Божая царква «''уцьверджаныя на аснове апосталаў і прарокаў, маючы Самога Ісуса Хрыста краевугольным каменем''». (Эф. 2:19-20)
 
== Дванаццаць апосталаў у сінаптычных ЕвангельляхЭвангельлях ==
Кананічныя ЕвангельляЭвангельля даюць розныя імёны дванаццаці апосталаў. Згодна зь сьпісамі ў кожным з трох сінаптычных ЕвангельляўЭвангельляў, дванаццаць, якіх выбраў Ісус, і «''якіх ён назваў апосталамі''», былі:
 
{| class="wikitable"
Радок 22:
! Лука 6:12-16
|-
|Сімон, якога завуць [[ПётрПётар, апостал|ПётрПётар]]
|Сімон, якога імя Ён перамяніў на ПётрПётар
|Сімон, якога назваў ПётрПётар
|-
|[[Андрэй Першазваны|Aндрэй]], яго брат
Радок 58:
|Якаў Алфееў
|-
|[[ФаддзейФадзьдзей, апостал|Фадзьдзей]]
|Фадзьдзей
|Іуда, сын Якава
Радок 71:
|}
 
У сінаптычных ЕвангельляхЭвангельлях падаецца, што Ісус браў з Сабою Пятра, Якава і Яна падчас [[ПерамяненнеПерамяненьне Божае|Свайго Перамяненьня]], а таксама падчас малітвы на [[Гефсіманія|Гефсіманіі]]. У [[ЕвангеллеЭвангельле паводле Марка|ЕвангельліЭвангельлі ад Марка]] падаецца, што нават дванаццаць не маглі разумець сэнс цудаў і прытчаў Ісуса.
 
== Дванаццаць апосталаў у ЕвангельліЭвангельлі ад Яна ==
У ЕвангельліЭвангельлі адзначана толькі частка апосталаў:
* Пётар
* Пётр
* Андрэй (пазначаны як брат Пятра)
* «Сыны Зевядзея» (Ян ды Якаў)
Радок 84:
* Іуда (не Іскарыёт) (14:22) (верагодна, Фадзьдзей)
 
Зь іх толькі Нафанаіла няма ў сьпісах ў іншых ЕвангельляхЭвангельлях. Ён традыцыйна атаясамліваецца з Варфаламеем, хоць гэтае атаясьненьне і некаторымі аспрэчваецца. Тры апосталы наогул не згадваецца ў ЕвангельліЭвангельлі ад Яна, іх імёны: Якаў, сын Алфееў, Мацьвей і Сімона Кананіт (Зілот).
 
== Сьмерці дванаццаці апосталаў ==
Радок 94:
З адзінаццаці апосталаў (без уліку Іуды Іскарыёта) згодна з хрысьціянскай традыцыяй вызначаны пахаваньні толькі сямі:
<gallery>
File:StPetersBasilica01 gobeirne.jpg|Базіліка Св. Пятра ў [[Рым]]е, якая, як лічыцца, была пабудавана на месцы пахаваньня [[ПётрПётар, апостал|Пятра]]
File:Андрэя.jpg|Базіліка Св. Андрэя ў [[Патры|Патрах]], [[Грэцыя]], дзе знаходзяцца моцы [[Андрэй Першазваны|Андрэя]], якія, як лічацца былі забраны зь месца забойства
File:Basílica de Santiago 02.JPG|Сабор Сантьяга дэ КампастэллаКампастэльла, [[горад Ла-Карунья]], [[Іспанія]], у якім знаходзіцца магіла [[Якаў, апостал|Якава, сына Зевядзея]]
File:Tomb of St. John.jpg|Магіла Яна ў [[Эфес]]е ў [[Турцыя|Турцыі]]
File:Santhome Basilica.jpg|Базіліка Сантома, [[горад Чэнаі]], [[Індыя]], у якой знаходзіцца магіла [[Фама, апостал|Фамы]].
File:Hierapolis martyrium Filipa2 RB.jpg|Месца забойства [[Філіп, апостал|Філіпа]], [[горад Іерапаль]], [[Турцыя]]. Лічыцца, што Філіп нахаваны ў цэнтры будынка
File:Saint Bartholomew Monastery.jpg|Кляштар Св. Варфаламея каля [[Башкале]], [[Турцыя]]. Лічыцца, што кляштар пабудаваны на месьце пакутніцкай сьмерці [[Варфаламей, апостал|Варфаламея]]
</gallery>