Сыктыўкар: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма апісаньня зьменаў
Няма апісаньня зьменаў
Радок 5:
| Краіны = Расеі
| Першыя згадкі = [[1586]]
| Былыя назвы = УсьцьВусьць-Сысольск (да [[1930]])
| Герб = Coat of Arms of Syktyvkar (Komi) (2005).png
| Сьцяг = Flag of Syktyvkar (Komia).png
Радок 36:
| Колер = {{Колер|Расея}}
}}
'''Сыктыўка́р''' ([[Расейская мова|рас.]] ''Сыктывкар'', [[Комі-зыранская мова|комі-зыр.]] ''Сыктывкар''), да [[1930]] году — '''ЎсьцьВусьць-Сысольск''' ([[Расейская мова|рас.]] ''Усть-Сысольск'') — горад у [[Расейская Фэдэрацыя|Расейскай Фэдэрацыі]], сталіца [[Рэспубліка Комі|рэспублікі Комі]] і буйнейшы горад рэспублікі. Уваходзіць у склад мескае акругі Сыктыўкар. Разьмешчаны на абодвух берагох ракі [[Сысала, рака|Сысала́]]. З комі мовы назва ''Сыктывкар'' літаральна перакладаецца як ''Сысольск'' або ''горад на рацэ Сысала''. Паводле перапісу насельніцтва [[2010]] году налічвае 235 006 жыхароў, меская акруга — 251 599 жыхароў.
 
== Гісторыя ==
Гісторыя гораду пачынаецца з [[1586]] году, калі на гэтую дату прыпадаюць першыя зьвесткі аб існаваньні пагосту ЎсьцьВусьць-Сысала, які атрымаў сваю назву дзякуючы месцу ўпадзеньня Сысалы ў [[Вычагда, рака|Вычагду]] (для расейскіх гарадоў увогуле характэрнае даданьне лексэмы ''Усть'' да назвы паселішчаў, якія знаходзяцца ў вусьці якой-небудзь ракі).
 
У [[1780]] годзе расейская імпэратрыца [[Кацярына II]] сваім указам надала паселішчу мескі статус і перайменавала мястэчка ўваў ЎсьцьВусьць-Сысольск. На гэты час прыпадае ўзьнікненьне сучаснае назвы места: навакольнае [[Комі-зыране|комімоўнае насельніцтва]] ў сваім бытавым ужытку перакладала назву места літаральна па каранёх. Назва ракі Сысалы на комі-зыранскай — ''[[:kv:Сыктыв|Сыктыв]]'', расейская лексэма ''Усть'' — ''дін'' (напрыклад, УсьцьВусьць-Цыльма = Чилимдін, УсьцьВусьць-Кулом = Кулöмдін). Такім чынам узьнікла комі-зыранская назва Сыктыўдзін. У [[1930]] годзе ў гонар 150-годзьдзя гораду горад атрымаў назву Сыктыўкар, што з комі-зыранскай перакладаецца як «горад Сысалы», «горад на Сысале» (''Сыктыв'' — Сысала, ''кар'' — горад<ref>[http://foto11.com/komi/vocabular/13.shtml Комі-расейскі слоўнік]{{ref-ru}}</ref>).
 
З [[1780]] году тагачаснае сяло ЎсьцьВусьць-Сысольск ўваходзіла ўваў ЎсьцьВусьць-Сысольскі павет Валагодзкага намесьніцтва, у сувязі з гэтым сяло было пераўтворана ў паветавы цэнтар і стала горадам. [[13 кастрычніка]] (паводле [[Грэгарыянскі каляндар|Грэгарыянскага календару]]) гэтага ж году быў зацьверджаны герб мястэчка, [[27 студзеня]] (паводле Грэгарыянскага календару) — плян гораду. Згодна зь ім, мястэчка пашырылася за кошт навакольных паселішчаў.
 
З [[1921]] году ЎсьцьВусьць-Сысольск — сталіца Аўтаномнае вобласьці Комі (Зыранаў), з [[1936]] (ужо пад назвай Сыктыўкар) — Комі АССР. З [[1992]] году — сталіца [[Рэспубліка Комі|рэспублікі Комі]].
 
== Агульныя зьвесткі ==