Вікіпэдыя

Уладзімер Жылка: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
спасылка на творы
Jauhienij (гутаркі | унёсак)
34 504 праўкі
refresh
Радок 4:
| Жанчына =
| Партрэт = Uladzimer Žylka — Уладзімер Жылка.jpg
| Памер = 200пкс
| Апісаньне =
| Імя пры нараджэньні =
| Псэўданімы = Вал.Жыл.; Вл.Ж.; І.Жылка; Макашэвіч; Л.Макашэвіч; У.Ж.; Ул.Ж.
| Нарадзіўся = {{Нарадзіўся|27|5|1900|0|1}}<br>,в. [[Макашы (Астроўскі раён)|Макашы]], [[Наваградзкі павет (Расейская імпэрыя)|Наваградзкі павет]] (цяпер — [[Нясьвіскі раён]] [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]]), [[Расейская імпэрыя]]
| Памёр = {{Памёр|1|3|1933}}<br>, [[Уржум]], [[Кіраўская вобласьць]], [[РСФСР]]
| Грамадзянства =
| Род дзейнасьці = [[паэт]], [[перакладнік]]перакладчык
| Гады актыўнасьці = [[паэт]], перакладнік, =публіцыст, [[крытык]].
| Напрамак =
| Бацька = Адам Жылка
| Жанр = ▼
| Маці = Тацяна з Раманейкаў
| Дэбют =
▲| Жанр =
| Значныя творы = ▼
| Дэбют = «Не плач, не плач па сыну, маці» // [[1918]], апублікаваны ў [[1920]]
| Прэміі = ▼
▲| Значныя творы =
| Подпіс = ▼
▲| Прэміі =
| Апісаньне подпісу = ▼
▲| Подпіс =
| Палічка = http://knihi.com/Uladzimir_Zylka/▼
▲| Апісаньне подпісу =
| Сайт = ▼
▲| Палічка = http://knihi.com/Uladzimir_Zylka/
▲| Сайт =
}}
'''Уладзі́мерУладзімер Ада́мавічАдамавіч Жы́лкаЖылка''' ([[27 траўня]] [[1900]], в. [[Макашы (Астроўскі раён)|Макашы]] [[Наваградзкі павет (Расейская імпэрыя)||НаваградзкагаНаваградзкі паветупавет]], [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], цяпер у [[Нясьвіскі раён|Нясьвіскім раёне]] [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]] — [[1 сакавіка]] [[1933]], [[Уржум]], [[Кіраўская вобласьць|Кіраўскай вобласьці]], [[Расея|Расеі]])  — беларускі[[беларус]]кі [[паэт]], перакладнік, публіцыст, [[крытык]].
 
== Біяграфія ==
Нарадзіўся [[27 траўня]] [[1900]] у вёсцы Макашы ў сялянскай сям’і Адама Жылкі і Тацяны з Раманейкаў. Першую адукацыю атрымаў у Гарадзейскай царкоўна-прыходзкай школе, затым у Мірскай гарадзкой вучэльні ([[1914]]). У [[1916]]—[[1917]] зь сям’ёй знаходзіўся ў бежанстве ў Тульскай губэрні. Да [[1917]] вучыўся ў Багародзіцкім агранамічным вучылішчы і пад канец года разам з бацькам вярнуўся ў [[Менск]]. Па вяртаньні стаў членам клюба «Беларуская хатка» і пазнаёміўся з старшынёй Беларускага тэатральнага таварыства [[Ядвігін Ш.|Ядвігіным Ш.]] У [[1918]]—[[1819]] працаваў аграномам у дзяржаўным маёнтку пад Менскам.
Нарадзіўся ў вёсцы [[Макашы (Астроўскі раён)|Макашы]] [[Нясьвіскі раён|Нясьвіскага раёну]]. Скончыў у [[1914]] годзе гарадзкую вучэльню ([[Мір]]), вучыўся ў Багародзіцкай агранамічнай вучэльні ([[Тульская губэрня]]), беларускай гімназіі ([[Дзьвінск]]), гісторыка-філялягічным факультэце [[Карлаў унівэрсытэт|Карлавага ўнівэрсытэту]] ([[Прага]]).
 
У [[1920]], захварэўшы на [[тубэркулёз]], выехаў да бацькавай радні ў в. [[Клецішча]], а пасьля — да матчыных сваякоў у в. [[Падлесьсе]]. Пасьля [[Рыскі мір|Рыскага міру]] аказаўся ў [[Польшча|Польшчы]], дзе зблізіўся з паўстанцамі, якія дзейнічалі на [[Нясьвіскі раён|Нясьвіжчыне]]. Пісаў для падпольнікаў лістоўкі, адозвы, вершы, усталяваў сувязі зь беларускім прагрэсіўным друкам у Вільні — «Беларускімі ведамасьцямі» і «Нашай думкай», якія выдаваў [[Максім Гарэцкі|Максім Гарэцкі]]. Пасябраваў зь лідэрамі Беларускай рэвалюцыйнай арганізацыі [[Леапольд Родзевіч|Л. Родзевічам]], братамі І. і А. Канчэўскімі. Удзельнічаў у падрыхтоўцы легальных выданьняў БРА — газэт «Наша будучыня» і «Новае жыцьцё». Працаваў у Вільні ў Беларускай кнігарні, падтрымліваў тэатральную майстроўню пры [[Віленская беларуская гімназія|Віленскай беларускай гімназіі]].
Прыехаў у [[Беларусь]] у [[1926]] годзе дзеля ўдзелу ў [[Акадэмічная канфэрэнцыя па рэформе беларускага правапісу й азбукі 1926 году|міжнароднай канфэрэнцыі па рэформе беларускага правапісу]]. Пасьля канфэрэнцыі застаўся ў БССР.
 
Улетку [[1922]], каб пазьбегнуць перасьледаў і прызыву ў войска генэрала [[Люцыян Жалігоўскі|Жалігоўскага]] выехаў у [[Прыбалтыка|Прыбалтыку]]. Некаторы час лячыўся ў летувіскім санаторыі Бірштонас, а ўвосень таго ж году пераехаў у [[Латвія|Латвію]], дзе вучыўся ў Беларускай гімназіі ў [[Дзьвінск]]у. Хутка нелегальна вярнуўся ў Вільню, дзе дапамагаў Л. Родзевічу ў журналісцкай працы.
Арыштаваны ў [[1930]] годзе. Памёр [[1 сакавіка]] [[1933]] году. Пахаваны ў горадзе [[Уржум|Ўржум]] (цяпер [[Ніжагародзкая вобласьць]], [[Расея]]).
 
Паводле рэкамэндацыі Л. Родзевіча ў лютым [[1923]] выехаў у [[Праскі ўнівэрсытэт]] стыпэндыянтам [[чэхаславаччына|чэхаславацкага]] ўраду, вучыўся на філялягічным аддзяленьні філязофскага факультэту. У гады вучобы зьяўляўся адным з ініцыятараў утварэньня Арганізацыі беларускага прагрэсіўнага студэнцтва, прымаў удзел у выданьні органа гэтай арганізацыі — часопіса «Перавясла». Тут у [[1923]] апублікавай свой праграмны твор у рэчышчы прагрэсіўнай ідэалёгіі студэнцкага руху — «У справе ацэнкі беалрускага адраджэньня».
Рэабілітаваны ў 1960 годзе.
 
У [[1924]] абраны дэлегатам на эўрапейскі зьезд студэнтаў у [[Варшава|Варшаве]], дзе дамогся прыёму беларускага студэнцкага зямляцтва Чэхаславаччыны ў члены гэтае арганізацыі. У [[1926]] як рэдактар часопіса «Прамень» паехаў у Менск, каб удзельнічаць у навуковай канфэрэнцыі па рэформе беларускага правапісу. Неўзабаве прыняў савецкае грамадзянства і застаўся працаваць у газэце «[[Звязда]]». Уваходзіў у літаратурнае аб'яднаньне «[[Маладняк (літаратурнае аб'яднаньне)|Маладняк]]», адкуль сыйшоў у [[1927]] і стаў сябрам другога аб'яднаньня «[[Узвышша (літаратурнае аб’яднаньне)|Узвышша]]». У [[1928]] перайшоў на працу ў Менскі музычны тэхнікум. Пасябраваў з музыказнаўцам [[Юльян Дрэйзін|Юльянам Дрэйзіным]], дапамог перакласьці на беларускую мову і паставіць сіламі студэнтаў опэру «Фаўст». Працаваў перакладнікам Беларускага дзяржаўнага кіно.
 
У пачатку [[1930]] незаконна арыштаваны, [[10 красавіка]] [[1931]] асуджаны на пяць гадоў ссылкі ва Ўржум Кіраўскай вобласьці. Жыў у сям'і І. і Е. Дзеранковых, быў выкладнікам літаратуры ў мэдычным тэхнікуме, па сумяшчальніцтве — намесьнікам дырэктара па гаспадарчай працы. Памёр ад сухотаў.
 
== Творчасьць ==
Творчасьць У. Жылкі яскрава адлюстроўвае сьветапоглядную эвалюцыю прагрэсіўнай інтэлігенцыі, ідэалягічнага авангарда нацыянальна-вызваленчага руху [[Заходняя Беларусь|Заходняй Беларусі]] 1920-х гадоў. Як творца ён аднаўляў традыцыі эўрапейскага рамантызму (пераклады з [[Генрык Ібсэн|Г. Ібсэна]], [[Адам Міцкевіч|А, Міцкевіча]], [[Шарль Бадлер|Ш. Бадлера]]), выкарыстоўваў здабыткі авангардысцкай паэзіі [[Чэхаславаччына|Чэхаславачыны]] і [[Польшча|Польшчы]] (І. Волькер, Б. Ясенскі), станоўча ацэньваў досьвед савецкіх паэтаў [[Уладзімер Дубоўка|У. Дубоўкі]] і [[Язэп Пушча|Я. Пушчы]]. Ад рамантыкаў і нэарамантыкаў пераняў і асэнсоўваў ў кантэксьце беларускага вызваленчага руху ідэю аб адраджальнай сіле красы («Да Пэрсі Шэлі», «Няма збавеньня», «Твае блакітнасьці нязьменны» і інш.)
 
Выступаць у друку зь вершамі пачаў у [[1920]]. У [[Вільня|Вільні]] выйшлі асобнымі выданьнямі паэма «Уяўленьне» ([[1923]]) і зборнік вершаў «На ростані» ([[1924]]). У [[Менск]]у выдадзены зборнікі «З палёў Заходняй Беларусі» ([[1927]]), «Вершы» ([[1970]]), «Пожні» (вершы, пераклады, крытычныя артыкулы, [[1986]]).
Перакладаў на беларускую мовы творы [[Міхаіл Лермантаў|М. Лермантава]], [[Адам Міцкевіч|А. Міцкевіча]], [[Аляксандар Блок|А. Блёка]] і інш.
 
Пераклаў «Слова пра Якуба Шэлю» Б. Ясенскага ([[1932]]), а таксама асобныя творы [[Аляксандар Блок|А. Блока]], [[Адам Міцкевіч|А. Міцкевіча]], [[Генрык Ібсэн|Г. Ібсэна]], [[Шарль Бадлер|Ш. Бадлера]], І. Волькера і інш.
== Бібліяграфія ==
 
* [[Уяўленьне]] ([[1923]])
== Літаратура ==
* [[На ростані]] ([[1924]])
* Калесьнік, У. А. Жылка Уладзімір // Беларускія пісьменнікі: Біябібліягр. слоўн. У 6 т. Т. 2. Верабей — Іваноў / Ін-т літ. імя Я. Купалы АН Рэспублікі Беларусь Беларус. Энцыкл.; Пад рэд. А. В. Мальдзіса; Рэдкал.: І. Э. Багдановіч і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — С. 464—467. — 541 с. ISBN 5-85700-075-0
* [[З палёў Заходняй Беларусі]] ([[1927]])
* Уладзімір Жылка // [http://slounik.org/pismienniki/ Беларускія пісьменнікі: 1917-1990.] [[Менск]]: [[Мастацкая літаратура (выдавецтва)|Мастацкая літаратура]], [[1994]]. ISBN 5-340-00709-X
* [[Вершы]] ([[1970]])
* [[Пожні]] ([[1986]])
* [[Выбраныя творы]] ([[1998]])
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{ВікіКрыніца|Category:Уладзімір Жылка}}
* [http://bk.knihi.com/zylka/ Беларускі Кнігазбор  — Уладзімер Жылка. Выбраныя творы.]
* [http://knihi.com/Uladzimir_Zylka/ ТворыУладзімер Жылка] на «[[Беларуская Палічка|Беларускай Палічцы»]]»
 
{{Накід}}
{{Пісьменьнікі й паэты Беларусі}}
 
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Жылка, Уладзімер}}
 
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Нясьвіскім раёне]]
[[Катэгорыя:Беларускія паэты і паэткі]]
[[Катэгорыя:Беларускія перакладчыкі]]
[[Катэгорыя:Беларускія публіцысты]]
[[Катэгорыя:Беларускія крытыкі]]
[[Катэгорыя:Выбітныя асобы Дзьвінску]]
[[Катэгорыя:Рэпрэсаваныя ў БССР]]
[[Катэгорыя:СасланыяПамерлі ад тубэркулёзу]]
 
 
[[be:Уладзімір Адамавіч Жылка]]
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Уладзімер_Жылка»