Мартын Лютэр Кінг: розьніца паміж вэрсіямі

|імя = Мартын Лютэр КінгКінґ

|арыгіналорыгінал імя = Martin Luther King, Jr.

|род дзейнасьці = правы чалавекачеловека

|месца сьмерцісьмерті = [[Мэмфіс (Тэнэсі)|Мэмфіс]], [[Злучаныя Штаты Амэрыкі|ЗША]]

'''Ма́ртын Лю́тэр КінгКінґ''' ({{мова-en|Martin Luther King}}, 15 студзенястуденя 1929 году, [[Атланта]] — 4 красавіка 1968 году, [[Мэмфіс (Тэнэсі)|Мэмфіс]]) — [[Баптызм|баптысцкі]] пастар, грамадзкі дзяяч, які змагаўся за роўныя правы для афраамэрыканскіх грамадзянаўгромадянаў ЗША, ляўрэат [[Нобэлеўская прэмія міру|Нобэлеўскай прэміі міру]]. БыўБыл абраныобраны чалавекамчеловеком году 1963 году паводле часопісачасописа [[Time]]. КінгКінґ прасоўваў грамадзянскія правы праз адхрышчэньне адот гвалтукгвалту іи грамадзянскае непадпарадкаваньне, натхняючыся сваімісвоими хрысьціянскіміхрыстіянскімі перакананьнямі іи негвалтоўнайнекгвалтоўнай актыўнасьцю [[Магатма Гандзі|Магатмы Гандзі]]. БыўБыл сынамсыном актывіста за грамадзянскія правы іи міністра Мартына Лютэра Кінга-старэйшага. Кінг удзельнічаў іи кіраваўкіроваў маршамі за правы афраамэрыканцаў на галасаваньнеголосаваньне, дэсэгрэгацыю, працоўныя правы іи іншыя асноўныяосновныя грамадзянскіяграмадянскія правы. КінгКінґ узначаліў [[Аўтобусны байкотбойкот у Мантгомэры|аўтобусны байкот у Мантгомэры]] ў 1955 годзе, а пазьнейпоздней стаўстал першымпервшым прэзыдэнтам [[Канфэрэнцыя паўднёва-хрысьціянскага лідэрства|Канфэрэнцыі паўднёва-хрысьціянскага лідэрства]] (КПХЛ). Як прэзыдэнт гэтаегэтое асацыяцыі, ёнон ачоліўочёлил няўдалынеўдалы [[Олбанскі рух]] у штацештате [[Джорджыя]], іи дапамогдапомог зладзіцьзладить некаторыянекоторыя негвалтоўныянекгвалтоўныя пратэстыпротэсты 1963 году ўв [[Бірмінггэм (Алабама)|Бірмінггэме]] ў [[Алабама|Алабаме]]. КінгКінґ дапамогдопомог арганізавацьорґанізавать [[марш на Вашынгтон]] 1963 году, дзеде ёнон выступіўвыступил зсо сваёйсвоёй прамовайпромовой ''«[[Я маю мару]]»'' на прыступках [[Мэмарыял Лінкальну|Мэмарыялу Лінкальну]].

КПХЛ зс пэўным посьпехам рэалізаваў тактыку негвалтоўнаганекгвалтоўнага пратэсту, стратэгічна абіраючыобіраючы мэтады іи месцы правядзеньняпровяденьня пратэстаў. Было некалькінеколькі драматычных супрацьстаяньняў зс сэгрэгацыйнымі ўладамі, якія часамчасом ператваралісяперетвораліся ў гвалткгвалт. Дырэктар [[Фэдэральнае бюро расьсьледаваньняў|Фэдэральнага бюро расьсьледаваньняў]] [[Джон Эдгар Гувэр|Дж. Эдгар Гувэр]] лічыў КінгаКінґа радыкалам іи зрабіўзробил ягоѥго аб’ектамоб’ектам [[Контравыведная праграмапраграмма ФБР|контравыведнай праграмыпрограммы]] зс 1963 году. Агенты ФБР расьсьледавалі ягоѥго на прадметпредмет магчымых камуністычныхкомуністычных сувязяў, выкрывалівыкрывали ягоныя пазашлюбныяпозашлюбныя стасункістосункі іи паведамляліповедамлялі прапро іхих дзяржаўнымдержавным чыноўнікам, а ўв 1964 годзегоде адправіліотправили КінгуКінґу ананімныанонімны лістлист зс пагрозаміпогрозами, які ёнон растлумачыўрастлумачыл як спробу прымусіцьпрымусіть ягоѥго скончыцьскончыть жыцьцёжытьцё самагубствамсамогубством<ref>Theoharis, Athan G.; Poveda, Tony G.; Powers, Richard Gid; Rosenfeld, Susan (1999). [https://archive.org/details/fbicomprehensive0000theo/page/123 «The FBI: A Comprehensive Reference Guide»]. Greenwood Publishing Group. — С. 123. — ISBN 0-89774-991-X.</ref>.

14 кастрычніка 1964 году КінгКінґ атрымаўотрымал [[Нобэлеўская прэмія міру|Нобэлеўскую прэмію міру]] за барацьбуборотьбу зс расавайрасовой няроўнасьцю празь негвалтоўнынекгвалтоўны супраціў. У 1965 годзегоде ён дапамог арганізаваць два з трох [[Маршы з Сэлмы да Мантгомэры|маршаў з Сэлмы да Мантгомэры]]. У апошнія гады жыцьця пашырыўпошырыў сваюсвою барацьбубороцьбу, скіраваўшыся таксама на супраціў супраць [[беднасьць|беднасьці]], [[капіталізм]]у іи [[вайнавойна ў Віетнаме|вайнывойны ў Віетнаме]].